1.1 De eerste mensen en ötzi

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 1

 De eerste mensen

Vandaag en volgende week nog les 

17 oktober toets!

1.1: De eerste mensen

Jager- verzamelaars: Mensen die leefden van de jacht op dieren, het verzamelen van vruchten, planten, noten en de visvangst.

Nomade: iemand die rondtrekt

zonder vaste woonplaats

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 

Jagen

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 

Verzamelen

middel van bestaan: manier om aan voedsel te komen.

Wat is een middel van bestaan?

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 

Vissen

Hoe weten we dat allemaal?

• Archeologie
• Experimentele archeologie
• Bestuderen van tegenwoordige jager- verzamelaars

Nomaden

Middel van bestaan

Archeologie

Wonen niet op één plaats

Hoe je aan eten komt

Opgravingen bestuderen

Leven in groepen

- Jagers-verzamelaars leefden in kleine groepen van 25 tot 40 mensen.

- Binnen de groep was er een taakverdeling tussen mannen en vrouwen. De mannen jaagden en de vrouwen bleven in de buurt van het kamp. Zij hielden het vuur aan en zorgden voor de kinderen.

De mannen hielden zich vooral bezig met het jagen op dieren en ook met vissen. Meestal deden ze dat in groepen. Ze jaagden op allerlei grote en kleine dieren.

De taak van de vrouwen was het verzamelen van allerlei eetbare bessen, noten, planten en zaden. Ook zorgden zij voor de kinderen. 

De jagers en verzamelaars waren nomaden. Dat wil zeggen dat ze niet lang op een plaats bleven. Als het voedsel op was trokken ze verder. Daarom zijn hun verblijven ook eenvoudig, geen mooie houten huizen, maar simpele tenten van dierenhuid. Je moest het allemaal makkelijk mee kunnen nemen. Vaak sliepen ze ook gewoon in natuurlijke schuilplaatsen, zoals grotten.

Bijna alles van de gevangen dieren werd gebruikt. Het vllees werd gegeten. De huid werd verwerkt tot kleding en tenten. De pezen werden gebruikt als touw en van de botten werden allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook sieraden gemaakt.

De pijlpunten, vuistbijlen en andere scherpe gebruiksvoorwerpen werden voornamelijk van steen gemaakt. Daarom noemen we deze periode ook wel de Steentijd.

prehistorie / historie

Prehistorie (pre = voor, historie = geschiedenis) Dit is het moment voordat men kon schrijven --> archeoloog.

Historie: De periode nadat mensen konden schrijven  --> historicus

Geschiedenis kijkt alleen naar historie

Het spijkerschrift, ontwikkeld tussen 3300 en 2900 voor Christus ten zuiden van Mesopotamië (huidig Irak).

Ötzi als ijsmummie

Reconstructie van Ötzi