les 3 rouw en verlies verwerking

• Leefgebieden
• MBO
• Studiejaar 2

les 6 leefgebieden 3

Verlies 

en 

Rouwverwerking

programma rouw en verlies

•  wat is rouw
•  rouwreacties
• fasen van rouw
• Rouwmodellen
•  rouwtaken
•  interventies bij rouw

Omschrijf kort in je eigen woorden wat rouw is?

Wat is Rouw?

Rouwen is langzaam maar zeker begrijpen dat jouw leven heel erg is veranderd door het verlies van iets waar je veel waarde aan hecht. 

​

Rouw is dat je gaat begrijpen dat het verlies onomkeerbaar is. 

​

Rouw neem je mee, overal waar je komt en overal waar je heengaat.

Rouwen is het verwerken van een groot verlies. Bij verlies, is rouw het proces wat erna/tijdens komt.

Spreek je alleen van rouwen bij het verlies aan de dood?

leg je antwoorduit .

• Rouwen is een heel natuurlijk ding om te doen - en vaak verschijnt het wanneer je het het minst verwacht. Maar één ding is zeker: als het opduikt, duw het verdriet niet weg. Laat jezelf het allemaal voelen.

Wat ben jij al eens verloren in je leven?
kun je bij dat verlies ook rouwgevoelens ervaren?

Werk

Familie

Huis

Een vriendschap

Een vertrouwde woonplaats

Gezondheid

Een relatie

Een keuze

spullen

een huisdier

definities van rouw

• Rouwen is jouw proces om jezelf aan te passen aan die totaal veranderde situatie. 
  
• het totaal van gevoelens, gedachten en gedrag dat ontstaat ten gevolge van het permanent missen van iets of iemand dierbaars.
• een combinatie van emotionele, mentale, lichamelijke, spirituele en gedragsmatige reacties op verlies  

wat zijn zaken die de rouwreacties bepalen?

Kenmerken bepalend voor rouwreacties

• de relatie met de overledene.
• de leeftijd van de overledene.
• de vooraf bestaande lichamelijke en geestelijke toestand van de rouwende (zelf ziek zijn, mentale sterkte, etc.)
• de culturele achtergrond van de overledene.

Iedere cultuur gaat anders om met rouw en verlies 

in gesprek met elkaar:

Hoe ziet een begrafenis of crematie er in  jouw cultuur uit?

Geloof jij in leven na de dood?

Op welke manieren rouwen jullie in je eigen cultuur?

Deze Ier had een bijzondere laatste wens; iedereen aan het lachen maken op zijn begrafenis

Is deze persoon rouwende?

1. ja
2. nee

Is deze persoon rouwend?

1. ja
2. nee

Is deze persoon rouwend?

1. ja
2. nee

rouw reactie groepen

emotionele (verdriet, angst, agressie, opluchting, tevredenheid)

mentale (verward, gespannen, hopeloos, zelfmoordgevoelens)

lichamelijke (hoofdpijn, slaapproblemen, eet probleem)

spirituele (eenzaamheid, verlies van levenslust, angst voor eigen  dood)

gedrag (zoekgedrag, nerveus gedrag, opgewonden gedrag)

Belangrijk bij rouw

- Rouw is geen stappenplan 

- Sommige mensen slaan fasen over

- Sommige mensen blijven lang in een fase hangen 

De 5 fases van rouw verwerking

Fase 1:Ontkenning - Dit kan niet waar zijn!

Fase 2: Woede - Dit is zo oneerlijk, waar ik? Waarom overkomt mij dit/ mijn moeder dit?

Fase 3: Onderhandelen - Als ik dit en dit nog doe, dan....

Fase 4: Depressie - Mijn leven heeft geen zin meer zo..

Fase 5: Aanvaarding - Ik heb veel verdriet, maar het is goed zo../het is wat het is

voor rouw is geen handleiding

Wat zegt deze afbeelding?

lesactiviteit Theorie rouwmodel

Er zijn veel mensen die zich verdiept hebben in Rouw, en zijn er dus veel verschillende invalshoeken. die gaan jullie nu kort onderzoeken.

1. Zoek in tweetallen op wat het rouwmodel inhoudt en wat het uitgangspunt is van dit model
2. Leg dit op een duidelijke manier in max. 5 min uit aan de rest van de groep.
3. Uitwerk tijd: 20 min
4. Zodra jullie ingedeeld zijn in groepen, ontvangen jullie van de docent het gekozen rouwmodel

lesactiviteit groep 1 t/m 4

1. Kubler Ross model

2. William Worden model

3. Stroebe en Schut duaal model

4. Manu Keirse model

20 minuten om te onderzoeken, waar staat dit model vool en wat houdt het eigenlijk in? Succes!

Kubler Ross model

Elisabeth Kübler-Ross onderscheidde in het rouwproces 5 fasen. Ze beschouwde rouw echter niet als een lineair proces, dat iedereen stap voor stap doorloopt. 

Bij iedereen verloopt het rouwproces anders. Sommige mensen slaan fasen over. Anderen blijven lang in één fase hangen of hernemen een eerdere fase. Ook verlieservaringen uit het verleden bepalen mee hoe iemand vandaag omgaat met rouw.

William Worden

Stroebe en Schut duaalmodel

Manu Keirse

rouwarbeid

Er zijn vier sleutels die de deuren openen naar de toekomst van de rouwende persoon. 

Allereerst moet je heel goed naar hem luisteren. En als je goed hebt geluisterd, probeer dan nog eens te luisteren. Luisteren is zo belangrijk omdat het verbondenheid creëert, en verbondenheid helpt tegen verdriet.

ten tweede: is het belangrijk correcte informatie te verschaffen over de omstandigheden van het overlijden, want dat helpt de nabestaanden bij het onder ogen zien van de werkelijkheid.

De derde sleutel is: de rouwende met warmte en genegenheid omringen, denk aan iets bijzonders. 

En de vierde: zorg dat je de herinneringen aan de overledene levendig houdt.’

Modellen

Waar het bij alle modellen op neer komt is een einddoel waarbij het leven doorgaat na het verlies.

programma rouw en verlies

•  wat is rouw
•  rouwreacties
• fasen van rouw
• Rouwmodellen
•  rouwtaken
•  interventies/ondersteuning                                                                     bij rouw

rouw ondersteuning

Om zeker te weten of iemand in rouw is, in welke fase diegene zit of dat er hulp benodigd is, is het navragen en gedrag vergelijken met de situatie voor het verlies.

Welke emoties kunnen er bij de sociale omgeving spelen?

1. Angst, verdriet, bezorgdheid
2. Boosheid, verdriet, bezorgdheid
3. Angst, verdriet, bezorgdheid en machteloosheid
4. Machteloosheid, boosheid, verdriet, angst

 interventies  bij rouw

• verlies vaststellen en definiëren
• stimulering tot uiting van gevoelens
• begrip tonen
• ondersteuning bij individuele coping strategieën
• uitleg geven over de fase van rouw ( 5 fases)
• stimulering van spirituele/ culturele/ religieuze uitingen
• bied een luisterend oor aan

gecompliceerde rouw

Als de verschillende fasen worden doorlopen maar er komt geen juiste afsluiting van het proces dan kunnen er complicaties optreden.

hierbij kan je denken aan depressie met alle bijkomende zaken van dien.

....en de hulpverlener?

Als de hulpverleners geen emoties kunnen uiten kan dit leiden tot overbelasting en uiteindelijk tot uitval.

Jarenlang is hier weinig aandacht aan besteed.

Opdracht rouwverwerking inleveren in teams

1. ga naar de site of scan de QR code: 
2. Download de toolbox afscheid en herdenken
3. Lees deze individueel rustig door.
4. haal er minimaal 2 rituelen uit die helpend kunnen                                                 zijn voor de mantelzorger.
5. Waarom kies je voor deze 2? leg je antwoord uit.
6. klaar? ga aan de slag met de BOOM verwerkingsopdrachten 3,4 en 7

website rouwverwerking

https://bvkz.nl/nieuws/tips-voor-troost-en-rouwverwerking-in-het-verpleeghuis/

Vandaag behandeld

wat is rouw,

rouwreacties,

fasen van rouw,

rouwtaken,

interventies bij rouw.

Evaluatie; wat vond je van deze les tip/top

https: