H5 Th 8 Stofwisseling BS 2 Enzymen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Th 8 Stofwisseling H5 BS 2 Enzymen

T8: Stofwisseling in de cel- BS2 Enzymen

Vul in:

.......... + zuurstof --> Energie + water+ koolstofdioxide

1. melkzuur
2. fotosynthese
3. verbranding
4. glucose

Wat zijn de kenmerken van een organische stof?
* meerdere antwoorden kunnen juist zijn

1. Ze bevatten C/H/O-atomen
2. Het zijn relatief kleine moleculen
3. Ze worden gemaakt door organismen
4. Het zijn relatief grote moleculen

Is er hier sprake van assimilatie of dissimilatie?

1. Assimilatie
2. Dissimilatie

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en werking van enzymen beschrijven.
• Je kunt invloed van milieufactoren op de enzymactiviteit beschrijven. 

begrippen bs 2

enzym

actieve centrum

substraat

reactieproducten

enzymactiviteit

pH (zuurgraad)

denatureren

Maak een woordenlijst

wat zijn enzymen?

eiwitten (denk aan hoofdstuk DNA)

versnellen organische reacties --> biokatalysatoren

specifiek (substraat past precies op actieve centrum)

gevoelig (voor T en pH) want specifieke 3 D vorm

worden niet verbruikt!!...  (dus maar weinig van nodig)

namen eindigen op -ase

wat doen enzymen? 

Enzym + Substraat --> product

Enzymen versnellen reacties

substraat

de stof waarop het enzym inwerkt en dus omgezet gaat worden

enzym

eiwitten die chemische reacties katalyseren

(bio)katalysator

stof die een chemische reactie kan versnellen zonder te worden verbruikt (dus gaat niet op)

(reactie)product

de stof die bij een reactie ontstaat 

naam van enzym zegt iets over het substraat

maar hoe geven we de activiteit weer? 

Optimale werking

enzymactiviteit

factoren die de enzym activiteit beïnvloeden:

• temperatuur
  
• concentratie (hoeveelheid) enzym, substraat en product
• pH

maar je hebt maar een kleine hoeveelheid enzym nodig, want dan laat het eindproduct los en kan het enzym opnieuw gebruikt worden

enzymactiviteit

factoren die de enzym activiteit beïnvloeden:

• temperatuur 

      -> te laag = moleculen bewegen langzamer 

      -> te hoog = moleculen bewegen te snel en gaan     

          denatureren

• concentratie (hoeveelheid) enzym, substraat en product
• pH

denatureren van eiwitten: eiwit (hier: enzym) verandert van vorm en substraat past er niet meer op

Invloed van temperatuur op werking enzym: optimumcurbe

enzymactiviteit

factoren die de enzym activiteit beïnvloeden:

• temperatuur
  
• concentratie (hoeveelheid) enzym, substraat en product

      -> te weinig substraat? enzym kan deze niet vinden en werkt minder

     -> genoeg enzym? anders loop reactie alsnog traag

     -> product kan soms remmend werken

• pH

enzymactiviteit

factoren die de enzym activiteit beïnvloeden:

• temperatuur: enzym verandert van vorm = denatureert!

• concentratie (hoeveelheid) enzym, substraat en product
• pH

      -> beïnvloedt o.a. 3D structuur van zowel enzym als substraat dus substraat - enzym verbinding past mogelijk niet meer als structuur verandert

bij welke processen werken enzymen?  

bij welke processen werken enzymen?  

DNA-replicatie -> DNA-polymerase

vertering van voedsel ->  vetten : lipase

                                      ->  koolhydraten -> amylose: amylase 

   maar ook bij assimilatie en dissimilatie

enz 

zie BINAS... 

Animatie werking enzym

Enzymen worden tijdens de reactie verbruikt

1. Waar
2. Niet waar

Welke eigenschap hoort NIET bij een enzym?

1. Het is een eiwit
2. Ze worden verbruikt
3. Ze zijn reactie-specifiek
4. Ze zijn gevoelig voor temperatuur en zuurgraad

Leg uit waarom hoge koorts (hoger dan 41 *C) zeer gevaarlijk is voor cellen.

Als een enzym gedenatureerd is, betekent dat dat het enzym ...

1. opgebruikt is
2. uit elkaar is gevallen
3. dood is
4. van vorm is veranderd

Lipase is een enzym. Wat is het substraat bij dit enzym?

1. lipiden = vetten
2. amylose = zetmeel
3. DNA
4. cellulose = houtstof

Wat hebben planten nodig voor koolstofassimilatie?

1. Organische stoffen
2. Anorganische stoffen

Welk enzym werkt het beste bij pH van 6?

1. enzym 1
2. enzym 2
3. enzym 3

Welke bewering klopt over de enzymactiviteit en de enzymconcentratie bij temperaturen P, Q en R?

1. Bij alle drie de temperaturen is de enzymconcentratie gelijk.
2. Tussen P en Q neemt de activiteit toe, omdat de concentratie van het enzym toeneemt.
3. Tussen Q en R neemt de activiteit af, omdat de concentratie van het enzym afneemt.
4. Het optimum temperatuur ligt bij R.

Wat is waar over enzymen?

1. Enzymen zijn niet afhankelijk van de zuurgraad
2. Enzymen zijn afhankelijk van de temperatuur
3. Enzymen zijn niet specifiek
4. Enzymen moet je eten

Welk enzym vertoont de grootste enzymactiviteit bij 38 graden?

1. x (rood)
2. y (groen)
3. z (paars)
4. ze zijn allemaal gelijk

In de afb. zie je de werking van twee enzymen. Als je onderzoek wilt doen naar de werking van enzymen bij 40 graden, welk van de twee enzymen kan je dan het beste gebruiken?

1. Enzym 1
2. Enzym 2
3. Beide zijn goed
4. Geen van beide

Wat doet een enzym?

1. reactie vertragen
2. reactie stop zetten
3. reactie versnellen
4. reactie laten ontploffen

Een enzym past precies op de om te zetten stof. Dat betekent dat het enzym ...

1. reactiespecifiek is
2. substraatspecifiek is

Vragen? Aantekeningen!

Enzym: Een eiwit dat chemische reacties versnelt zonder zelf te veranderen.

Actieve centrum: De plek op het enzym waar het substraat bindt en de reactie plaatsvindt.

Substraat: De stof waarop een enzym inwerkt.

Reactieproducten: De stoffen die ontstaan na de enzymatische reactie.

Enzymactiviteit: De snelheid waarmee een enzym een reactie katalyseert.

pH (zuurgraad): Een maat voor hoe zuur of basisch een oplossing is, beïnvloedt enzymwerking.

Denatureren: Verlies van de structuur en werking van een eiwit door bijvoorbeeld hitte of pH.

huiswerk bs 2

lees bs 3

maak opdracht 14 t/m 23