interbellum - het nationaalsocialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

Lees eerst LD 1 en 2

Republiek van Weimar

Ontstaan

• Opgericht in 1918 na het aftreden (is gevlucht naar Nederland) van keizer Wilhelm II.
  
• Parlementaire democratie met een president als staatshoofd.
• Nieuwe parlement komt voor de eerste keer bij elkaar in Weimar -> Weimarrepubliek

Republiek van Weimar

Problemen

Economische onrust door herstelbetalingen WO I

Politiek onrust:

• Pogingen tot staatsgrepen van communisten, nationalisten, separatisten, ...
• Bierkellerputsch in Munchen (1923): poging tot staatsgreep door NSDAP

Je kan nu leerdoel 1 en 2 bereiken. Lees dan LD 3 en 4.

Bezetting van het 

Ruhrgebied 1923-1924

• Duitsland kan de herstelbetalingen niet meer opbrengen 
• Franse troepen bezetten het Ruhrgebied om Duitsland te dwingen
• De Duitse arbeiders leggen er hun werk neer
• maar de overheid betaalt door (lieten geld bijdrukken) => hyperinflatie

Je kan nu leerdoel 3 en 4 bereiken. Lees dan LD 5.

HYPERFLATIE

je geld is niets meer waard

Hitlers mislukte staatsgreep

Bierkellerputsch (1923)

Wat?

• NSDAP pleegt in München een staatsgreep onder leiding van Hitler. Aanleiding: bezetting Ruhr gebied.
  
• Leger steunt de staatsgreep niet en neemt Hitler gevangen.
  
• Hitler wordt veroordeeld voor 5 jaar... maar komt na 1 jaar vrij.
  

Gevolgen?

• Het proces geeft Hitler nationale bekendheid.
  
• Hitler schrijft Mein Kampf (mijn strijd).
  

Je kan nu leerdoel 5 bereiken. Lees daarna LD 6

Wie weet dit?

Dawesplan

Economische Problemen

Problemen voor Duitsland

• Duitsland kent economische crisis
• Duitsland kan zijn herstelbetalingen niet doen wegens te lage belastingopbrengsten.

Problemen voor VS

• Frankrijk en Groot-Brittannië hebben oorlogsschulden bij de VS.
• Weinig handel (export) tussen Europa en VS.

Dawesplan

Schema

DUITSLAND

FRANKRIJK

VS

herstelbetalingen uit belastingsgeld

oorlogsschulden

+ handel met VS

leningen voor opbouw economie

MAAR:

• 1929 = Beurskrach

Hitlers mislukte staatsgreep

Dolkstootlegende

In Duitsland ontstaat de dolkstootlegende:

Het Duitse leger had de oorlog kunnen winnen maar werd verraden door zijn eigen regering. Die regering sloot, tegen een hoge prijs, vrede met de Geallieerden.

• Dit is een legende. Het Duitse leger was uitgeput en er heerste hongersnood.
• Wantrouwen tegenover democratische regering.
• Hitler gelooft heel sterk in deze legende.
  

Een sterke leider

Onvrede bevolking

In Duitsland verlengt men opnieuw naar een sterke leider in plaats van naar democratie:

• Economische crisis VS (1929) treft ook de rest van de wereld.
• Gekrenkte trots door Vrede van Versailles.

Kern video

• Hitler democratisch verkozen
• aan de macht in 1933
• Ook in 1933: machtigingswet -> Rijksdag zet zichzelf buiten spel
• Duitsland is niet langer een democratie
• Gelijkschakeling 

Je kan nu leerdoel 6 bereiken. Lees daarna LD 7.

Nationaalsocialisme

Nationaalscocialisme

NSDAP = Nationaal Socialistische Duitse ArbeidersPartij

Partijpunten van de NSDAP 

• Leiderbeginsel: 1 sterke leider (geen democratie meer)
• Geweld tegen tegenstanders wordt aangemoedigd
• Nationalisme (Wij Duitsers zijn geweldig)
• Militarisme (Heropbouwen van een sterk leger)
• Antisemitisme (Haat tegen Joden) en rassenleer
• Lebensraum (Duitsers moet de ruimte krijgen om te groeien) 

Verdieping rassenleer

• Onderscheid tussen Arische en niet-Arische mensen
• Arische mensen waren übermenschen, niet-Ariërs waren üntermenschen
• Übermenschen: mensen die afstammen van de Germanen
• Üntermenschen: Oost-Europeanen, Russen, Joden, mensen met handicaps, psychiatrische patiënten, homoseksuelen,....
• Er werden wetten gemaakt om het Duitse bloed zuiver te houden (Neurenbergwetten)

Arische mensen <> Niet-Arische mensen

Arische mensen <> Niet-Arische mensen

Übermenschen                                        Üntermenschen

Arische mensen <> Niet-Arische mensen

Übermenschen                                        Üntermenschen

Arische mensen  <> Niet-Arische mensen

Übermenschen                                        Üntermenschen

Mensen die afstammen van Germanen

Oost-Europeanen, Russen, Joden, Zigeuners, mensen met een handicap, psychiatrische patiënten, mensen met een erfelijke ziekte, homoseksuelen,...

Nu kan je leerdoel 7 bereiken. Lees dan LD 8.

Hoe terroriseert Hitler zijn tegenstanders?

• Richt al in 1933 de eerste concentratiekampen op. 
• Discriminerende maatregelen tegen Joden. (oa. rassenwetten)
• Kristallnacht

Appeasementpolitiek

• De toegeeflijke politiek die vooral gevoerd werd door de Engelse premier Chamberlain noemen we ook wel appeasementpolitiek
• Toegeven aan Hitler om oorlog te voorkomen
• Toegevingen op: aansluiting van Oostenrijk bij Duitsland (1936), overnemen van Sudetenland, .....

Nu kan je leerdoel 8 bereiken. Lees dan LD 9 en los die samen op met mij.