Wetenschappelijke stijl

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Wetenschappelijke stijl

Wat maakt een tekst wetenschappelijk en zorgt er dus voor dat het professioneel overkomt?

In welke situaties schrijf je wetenschappelijke teksten?

Wetenschappelijke tekst

*Tekstopbouw

Spelling

*Zinsbouw

*Schrijfstijl

Zinsbouw: vermijd onnodig lange zinnen

-15 à 25 woorden = ideaal

-afwisseling korte/lange zinnen

-op tijd opsplitsen:

*langer dan 30 woorden

*meerdere keren lezen voor begrip

*> 3 langen zinnen na elkaar

! zin moet op zichzelf kunnen staan ! 

Schrijfstijl: wees objectief

-objectieve, onpersoonlijke stijl

gelukkig, uiteraard

ik, wij

Wat zou u ervan vinden als...?

Schrijfstijl: vermijd onnodige herhaling

-ctrl + f: op zoek naar stopwoorden

-tekst laten nalezen

-zoek alternatieven voor woorden

-wijzig zinsconstructie

-gebruik verwijswoorden

Schrijfstijl: wees nauwkeurig

-Vermijd lege woorden

doen, maken, gebruiken

-vermijd vage formuleringen

de mensen, bijna alle

-op zoek gaar specifiek cijfermateriaal

*bronvermelding: einde schooljaar!

Schrijfstijl: wees duidelijk, specifiek en correct

-vermijd men (=te vaag)

*zoek specifieke alternatieven

*laat men weg

*maak de zin passief

-vermijd lege zinnen

alles gebeurt met een reden

! lees je goed in!

Schrijfstijl: vermijd omslachtige constructies

-essentie vooraan in zin

-dus NIET:

*in midden van zin (tangconstructie)

*aan het einde van zin (lange aanloop)

*met te veel komma's

Zinsbouw: vermijd overbodige hulpwerkwoorden

-blijf zo veel mogelijk binnen zelfde wwtijd

Het onderzoek zal uitwijzen dat

==>Het onderzoek wijst uit dat...

De dokter zal de kinderen onderzoeken

=De dokter onderzoekt de kinderen...

Schrijfstijl: vermijd naamwoordstijl

= zn. afgeleid van werkwoorden

=niet te vaak gebruiken!

-laat werkwoorden weer werken

Het invullen van de vragenlijst

==> De proefpersonen vullen de vragenlijst in

Zinsbouw: vermijd passiefconstructies

De onderzoeker lichten het model toe. VS Het model wordt toegelicht.

-Herformuleer passieve zinnen

*ga op zoek naar de handelende persoon

Welke stijlfouten vindt De Schrijfassistent?

Welke stijlfouten duidt hij aan?

-Herhaling

-Te moeilijke/formele woorden

-Lege woorden

-Hoera-woorden

-Passiefconstructies

-Naamwoordstijl

Alles aanpassen? Nee!

-Maakt je bewust van mogelijke stijlfouten

-Kritisch mee opgaan

Herschrijf tekst opdracht 6

-Per zin nagaan: worden er stijlfouten aangeduid?

*Vraag je af: pas ik ze aan of niet? 

*Maak zo een vlotte tekst

Voorbeeldtekst

Bij pixelteelt verbouwen landbouwers niet meer één gewas. In plaats daarvan verdelen ze het land in kleine vakjes en stoppen die vol met verschillende groenten en fruit. Wetenschappers en bedrijven ontwikkelen robots en slimme rekenprogramma’s om deze nieuwe aanpak te realiseren.

Op het eerste gezicht ziet het er niet spannend uit. Wat over het land scheurt, lijkt op een rijdende tafel. Wie echter beter kijkt, ziet dat dit geen meubel is waar boeren straks aan gaan schaften, maar een robot die tjokvol technische snufjes zit. Dit is hightech op dikke banden.

Onderaan de tafel hangen allerlei sensoren. Die scannen wat eronder zit op het land, dat in kleine vakjes is verdeeld. De robot kijkt per vakje na of de plantjes nog genoeg water hebben, de bladeren verkleurd zijn en of er geen kleine beestjes aan de planten knabbelen. Al die informatie wordt draadloos verzonden naar de boerderij, waar een computerprogramma automatisch berekent wat de beste aanpak is om ze te verzorgen.

Opdracht per 2

-1 persoon verdiept zich in passiefconstructies

-1 persoon verdiept zich in naamwoordstijl

*Ga op zoek naar de betekenis van deze stijlfouten

*Ga op zoek naar voorbeelden die het duidelijk maken

*Leg dit uit aan je partner

*Herschrijf samen de tekst bij oefening 7 op een apart blad

Voorbeeldtekst

Circa 66 miljoen jaar geleden veranderde het leven op aarde in één rampzalige oogwenk voorgoed. Een asteroïde met een diameter van tien kilometer boorde zich vlak voor de kust van het Mexicaanse schiereiland Yucatán in zee en veroorzaakte een wereldomspannende apocalyps. De torenhoge tsunami’s die erop volgden, verwoestten duizenden kilometers verderop hele kustgebieden. Bosbranden legden uitgestrekte delen van de aarde in de as. Gesteenten op de zeebodem verdampten, waardoor reusachtige hoeveelheden gas in de atmosfeer terechtkwamen.  Die verdamping stortte het klimaat op aarde in een langdurige chaos. Al die ontwikkelingen zorgden ervoor dat zo’n 75 procent van het leven op aarde, waaronder alle niet-vliegende dinosauriërs, uitstierf.  

Herhaling

-Vervang door synoniemen (bv. heelal)

*Niet altijd mogelijk bij specifieke terminologie

*Bv. telescoop ≠ sterrenkijker 

-Schrappen en vervangen door verwijswoord (bv. dat teken)

-Vervangen door overkoepelende term (bv. exemplaren)

==> techniek hangt af van context (zinnen errond)

! synoniemen.net! 

Blauwe kaders

Leerstof taalproef

Taak in de klas: opdracht 9