se vragen v5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

lees de bron, de opdracht op de volgende slide

Bron: In 1951 veroordeelt rechter Kaufman in New York het echtpaar Rosenberg ter dood. Bij het uitspreken van het vonnis zegt hij: 

Burgers die in dit land hun landgenoten verraden, kunnen niet, zoals misschien voor de Tweede Wereldoorlog, geloven in de goedheid van de Sovjet-Unie. (…) Ik beschouw jullie misdaad als erger dan moord. Een moord met voorbedachte rade valt in het niet bij de misdaad die jullie pleegden. Bij een moord doodt de misdadiger zijn slachtoffer. De familie is bedroefd en nadat het recht zijn loop heeft gehad, kan het hoofdstuk worden afgesloten. Maar jullie hebben volgens mij, door de Russen de A-bom in handen te geven, jaren voordat ze die zelf hadden kunnen ontwikkelen, de communistische agressie in Korea veroorzaakt en de daarbij behorende 50.000 slachtoffers. Wie weet hoeveel miljoenen onschuldige mensen nog de prijs moeten betalen van jullie verraad. Het is zeker dat jullie verraad de koers van de geschiedenis heeft veranderd in het nadeel van ons land. Iedereen weet dat we in een constante staat van spanning leven. We zien het bewijs van jullie verraad elke dag om ons heen; de hele natie wordt voorbereid op een atoomaanval.

Gebruik de bron op de vorige slide.
Een bewering: Deze toespraak van rechter Kaufman bij de veroordeling van het echtpaar Rosenberg is een voorbeeld van McCarthyisme.

3p Ondersteun deze bewering door aan te geven:
- welke doel deze toespraak heeft en
- waardoor deze toespraak past bij het optreden van senator McCarthy in die tijd.

Veel Amerikanen dachten dat de Sovjet-Unie niet in staat was om een atoombom te ontwikkelen. Toch bracht de Sovjet-Unie in 1949 een eigen atoombom tot ontploffing. Volgens een historicus bestond er een verband tussen deze ontploffing en het McCarthyisme in de Verenigde Staten.
2p Geef de redenering weer die hij daarbij gevolgd kan hebben

De Amerikaanse overheid greep wel in bij de Blokkade van Berlijn, maar niet tijdens de bouw van de Berlijnse Muur.
3p Leg uit, met een verwijzing naar beide gebeurtenissen, welke continuïteit in de Amerikaanse buitenlandse politiek je met dit verschil in aanpak kunt aantonen.

Eén van de voorwaarden voor deelname aan het Marshallplan die de Verenigde Staten stelden, was dat de deelnemende Europese landen zouden gaan samenwerken bij het afbreken van onderlinge handelsbarrières.
2p Leg het verband tussen deze voorwaarde en het politieke doel van het Marshallplan

Gebruik de bron (zoom in)
Stel, bij een presentatie over de Praagse Lente bespreek je deze prent
Er ontstaat discussie over wat Brezjnev in de prent doet met de
veters van Dubček: maakt hij ze los of knoopt hij ze juist vast?
3p Beredeneer met een historisch argument of Brezjnev de
veters van Dubček losmaakt of vastknoopt.

Een advertentie uit de jaren 1960 voor een product tegen acne. De advertentie verscheen voornamelijk in jongerenbladen zoals de Tina:

Tekst in de prent: 

"Die vuile rotpukkels". "Kom, kom, had je mij moeten zien: honderden pukkels. Dankzij Jade heb ik er nu nog maar ééééééén!" ToelichtingEen pukkel is in deze tijd ook de benaming voor een bepaald type schooltas.

De schrijvers van een herinneringsboek over Nederland vanaf de jaren 1960 nemen deze advertentie op in hun boek, omdat zij deze advertentie kenmerkend vinden voor de maatschappelijke veranderingen in deze periode.
Beredeneer welke twee veranderingen de schrijvers met de advertentie toegelicht kunnen hebben. ( 2pt)

zie vorige slide

Vanaf de jaren 1950 werken steeds meer Europese landen op steeds meer verschillende gebieden met elkaar samen. ( 4pt)
Maak aannemelijk dat:
• de economische samenwerking in de jaren 1950 een reactie was op de crisis van de jaren 1930 en
• de politieke samenwerking in de jaren 1950 een gevolg was van de Tweede Wereldoorlog en
• de militaire samenwerking in West-Europa vanaf 1949 een gevolg was van de Koude Oorlog en
• de politieke samenwerking in Europa vanaf de jaren 1990 een gevolg was van de afloop vd KO.