Spelling les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Spelling les 4

Accenten

koppelteken

los of aaneenschrijven

samenstellingen

klemtoonteken

-
Als je op een woord de nadruk wilt leggen: 

 ->Dit is echt dé oplossing!

-> Ik heb nog nooit een één gekregen voor een toets.

-> Ik heb dat écht niet gedaan.

Theorie: Accenten

Een accent zorgt ervoor dat je een woord op de juiste manier leest en uitspreekt.

Wij gebruiken drie accenttekens in Nederland:
- accent aigu (streepje naar rechts): cliché
- accent grave (streepje naar links): barrière
- accent circonflexe (dakje): enquête

- cedile (komma onder letter): Curaçao

Is zestien ampere/ampère genoeg?

1. ampere
2. ampère

Haar acné/acne/acnee is soms erg opvallend.

1. acné
2. acne
3. acnee

Hij wilde per se/persé naar de film.

1. per se
2. persé

De enquete/enquête is door de leerlingen opgesteld.

1. enquete
2. enquête

Voilá/voila, daarmee is de les nu volbracht.

1. Voilá
2. Voila

Oké/oke/okee, daar kan ik me nu wel bij neerleggen.

1. Oké
2. oke
3. okee

Koppelteken

Als er twee klinkers uit verschillende lettergrepen naast elkaar staan die je als één klank kunt uitspreken. 

• foto-opname, domino-effect
  

Als getrouwde mensen hun achternaam combineren met die van hun partner.

• mevrouw Peters-de Groot

Koppelteken

In samenstellingen met cijfers, letters of symbolen.

• 65-plusser, kleuren-tv, IQ-test
  

In samenstellingen die met Sint of St. beginnen.

• Sint-Nicolaas, sint-jakobsschelp
  

Bij sommige voor- en achtervoegsels.

• niet-aflatend, ex-diplomaat, non-alcoholisch, plug-in, back-up
  

Bij vaste uitdrukkingen die één geheel vormen.

• huis-aan-huisblad, blijf-van-mijn-lijfhuis, doe-het-zelfzaak

Koppelteken of geen koppelteken?

1. mbo student
2. mbo-student
3. mbostudent

Koppelteken of geen koppelteken?

1. Astma-aanval
2. Astmaaanval

Koppelteken?

1. drieëndertig
2. drie en dertig
3. drie-en-dertig

Koppelteken
welk woord moet niet met een koppelteken

1. ex-voetballer
2. ijsco-man
3. tosti-ijzer
4. make-up

Koppelteken of geen koppelteken?

1. Noordbrabander
2. Noord-Brabander
3. Noord Brabander

Los of aaneenschrijven?

basisregel

Samengestelde zelfstandige naamwoorden, die en betekeniseenheid vormen, schrijf je zoveel mogelijk aan elkaar vast. (tenzij klinkerbotsing, dan ....?)

Los of aaneenschrijven?
elektro + monteur

1. elektro-monteur
2. elektromonteur

Los of aaneenschrijven?
Stille + Oceaan + gebied

1. Stille Oceaangebied
2. Stille-Oceaan gebied
3. Stille-Oceaangebied

Los of aaneenschrijven?
centrale + verwarming + installatie

1. centrale verwarmingsinstallatie
2. centraleverwarming installatie
3. centraleverwarmingsinstallatie
4. centrale-verwarmingsinstallatie

Los of aaneenschrijven?
rode + bieten + carpaccio

1. rodebietencarpaccio
2. rode bietencarpaccio
3. rodebieten carpaccio
4. rode-bietencarpaccio

Tussenletter in samenstellingen

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
breedtegraad

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is.
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis.
3. Het eerste woord heeft niet (alleen) een meervoud op -en.

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
reuzegroot

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. groentensoep
2. groentesoep

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. tarwebrood
2. tarwenbrood

Welke onderdelen wil je nog een keer herhalen?

Werkwoord spelling

meervoud & verkleinwoorden

Apostrof & trema

Samenstelling & koppelteken

Leestekens & accenttekens

Aan de slag

2.3 B, C & D

3.3 B & C

4.3 B, C & D

5.3 A, B, C