Grammatica hst2.1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Hst2 zinsdelen en zinnen 

Hoe herken/benoem je een bepaald deel van een zin?

         Persoonsvorm (pv)

Morgen gaan we met  vriendengroep naar de film.

• werkwoord (iets gebeurt, iemand doet of overkomt iets)
• Hoe vind je het?: 

De tijd veranderen  (vt/tt)

of de zin

 in enkelvoud/meervoud zetten.

Haal de pv uit de zin:
Sinds kort heb ik een kat als huisdier.

Het werkwoordelijk gezegde (gez.):

Morgen ga ik dat pakketje eindelijk verzenden.

• stap 1: zoek altijd eerst de persoonsvorm.
• stap 2: welke werkwoorden herken je verder in de zin?
• gez.: alle werkwoorden in de zin 

Let op! Bepaalde woorden horen bij het gezegde. 

aan het opruimen, 

aan te pakken

• zolang het voor het ww staat! 

• heeft zich vergist (zich vergissen)
• vul in (invullen)

Wat is het gezegde van deze zin:
- Deze jongen is aan het voetballen

1. is aan het voetballen
2. is opruimen
3. is
4. zijn

Het onderwerp (ow)

De studenten hebben vanaf vandaag een twee weken kerstvakantie. 

• stel de vraag: wie of wat + gezegde?

Robin is gisteren aangenomen bij die kledingwinkel. 

• Wie is aangenomen? Robin.

Dus...

1. Persoonsvorm: werkwoord, zin van tijd veranderen.

2. Gezegde: alle werkwoorden in de zin. 

3. Onderwerp: wie of wat + gez? 

Het lijdend voorwerp (lv)

Wie of wat + gez + ow?

Layla heeft een nieuwe scooter gekocht. 

lv: een nieuwe scooter

Het meewerkend voorwerp (mv)

Aan wie of voor wie + wwg + ow + (lv)?

Je kan er aan (of voor) voor zetten of weglaten.

De vrolijke agent heeft mij een bekeuring gegeven. 

mv: (aan) mij.

Deze jongen heeft voor zijn vriendin een horloge gekocht.

- Aan wie of voor wie + wwg+ow+lv

De bijwoordelijke bepaling (bijw. bep.)

"in mijn kledingkast"

• Informatie over: plaats, tijd, richting, manier waarop etc. 
• Geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, waarheen, waarvandaan, waardoor, waarom.

•  Wat blijft er over in de zin?
• Er kunnen meerdere in een zin zitten

Volg de stappen! 

Zoek de...

1. pv (tijd veranderen)

2. gez (alle ww in een zin)

3. ow (wie of wat + gez)

4. lv (wie of wat + gez + ow) 

5. mw (aan/voor wie + gez + ow (+ lv)) 

6. bwp (plaats, tijd, richting, manier). 

-> 4,5,6 zitten niet altijd in een zin. 

DE ENKELVOUDIGE ZIN

In een enkelvoudige zin staat 1 persoonsvorm 

Er kunnen wel meerdere werkwoorden in de zin staan! 

Eigenlijk bevat elke zin één simpele boodschap.

Voorbeelden 

• Hierbij ontvangt u de factuur voor uw bestelling.
  
• Wij hebben gisteren een nieuwe computer gekocht.
  
• Deze plant moet je twee keer per week water geven
  

DE SAMENGESTELDE ZIN

Samengestelde zinnen

Hier zitten twee of meer persoonsvormen in. Dan is het altijd een samengestelde zin. 

Twee zinnen worden één zin :)

Samengestelde zin 

Bert doet de adminstratie en Karin verzorgt de acquisitie. 

In een samengestelde zin zit vaak een voegwoord 

OMDAT, TERWIJL

Voegwoorden

Bijvoorbeeld:

                         zin 1: ik hou van gamen.

                         zin 2: ik ben gek op voetbal.

Aan elkaar voegen met EN: 

zin3: Ik hou van gamen en ik ben gek op voetbal.

Les

Hoofdzinnen en bijzinnen

Hoofdzin 

Een hoofdzin:

- altijd enkelvoudig

- persoonsvorm en onderwerp staan naast elkaar

Bijzin

Een bijzin:

- persoonsvorm (meestal) verder naar achteren

-Als het met een voegwoord begint, zoals omdat, als, die, dat, wat, waarover. ALS DE ZIN MET EN/MAAR/WANT BEGINT IS HET GEEN BIJZIN.

Voorbeelden hoofdzin 

Voorbeelden hoofdzin:

- Ik vertrouw die hond niet.

- Je moet die hond meteen corrigeren.

* De persoonsvorm (pv) is rood

Voorbeelden bijzin

Je kunt deze zinnen uitbreiden met een andere zin: een bijzin.

De zinnen zijn verbonden met een voegwoord. Elke zin heeft een pv

- Ik vertrouw die hond niet, omdat hij al vaak gebeten heeft.

- Je moet die hond meteen corrigeren als hij bijt.

Hoofdzin en bijzin

Extra tip:

Als er geen ander zinsdeel tussen het onderwerp en de pv kan staan gaat het om een hoofdzin:

De dierenwinkel sluit om zes uur, hoewel de meeste andere dierenzaken langer open blijven. 

Hoofdzin en bijzin

Een samengestelde zin bevat minimaal één hoofdzin en verder één of meer hoofdzinnen en/of bijzinnen.

Twee hoofdzinnen kunnen ook naast elkaar staan.

Vragen

Nog vragen of onduidelijkheden?

Kies het juiste antwoord.

Of ik kan stagelopen bij die manege, moet ik nog gaan onderzoeken.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Kies het juiste antwoord.

Ik heb al online gezocht naar een stageplek, maar ik heb nog niks gevonden.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Kies het juiste antwoord.

Ik heb een nieuwe kattenmand nodig, omdat de oude kapot is gegaan.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Kies het juiste antwoord.

Vandaag ga ik de dieren eerder voeren, omdat mij dat beter uitkomt.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Aan de slag!

NU Nederlands

Maken de oefentoets van Gram H2

Succes met de voorbereiding :)