Nederland en Indonesie § I Van VOC tot cultuurstelsel

De koloniale relatie tussen Indonesië en Nederland


De VOC-tijd (1596-1799)
1 / 35
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 3,4

This lesson contains 35 slides, with text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

De koloniale relatie tussen Indonesië en Nederland


De VOC-tijd (1596-1799)

Slide 1 - Slide

Lesplanning
- Huiswerk bespreken
- Uitleg H. 1 par. 1 Van VOC tot cultuurstelsel
- Maakwerk: begin met de opdrachten van par. 1

Slide 2 - Slide

§ 1.1 Wat deed de VOC in Oost-Indië?

Slide 3 - Slide

Republiek wordt handelscentrum van Europa

Slide 4 - Slide

Specerijen
  • Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

  • Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

  • Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Molukken
kruidnagel
nootmuskaat
foelie

Slide 7 - Slide







De verschillende handelsroutes vanuit Azië

Slide 8 - Slide

Europese landen willen zelf winst maken
  • De Portugezen ontdekken de route naar Azië

  • Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)

  • Portugezen houden deze Carreira da India strikt geheim

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Nederlanders willen dat ook!

  • Spionage!

  • Jan Huygen van Linschoten reist mee en beschrijft de reis in zijn Itinerario

Slide 11 - Slide

Eerste Nederlanders in Azië
  • Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederlander in Oost-Indië aan

  • Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

  • Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen

Slide 12 - Slide

Nieuw probleem!
  • Steeds meer Nederlandse (compagnieën) bedrijven gaan naar Indië varen.

  • Hierdoor ontstaat veel concurrentie tussen Nederlanders onderling

  • De prijs van de specerijen daalt hierdoor snel, de winst dus ook

Slide 13 - Slide

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)
  • Nederlandse regering (Staten-Generaal) grijpt in.

  • Compagnieën moeten samengaan in één bedrijf.

  • Hierdoor gaan ze concurrentie tegen en kunnen de winsten ook gebruikt worden in de oorlog tegen Spanje

Slide 14 - Slide

Doel: handelsmonopolie op de specerijenhandel ten oosten van Kaap de Goede Hoop

Slide 15 - Slide

Hoe?
  • Uitschakelen van concurenten

  • Bouwen van handelposten (Batavia)

  • Contracten met inheemse vorsten

  • Opbouwen van handelsnetwerk in Azië

  • Indien nodig: veel geweld

Slide 16 - Slide

Lesplanning
- Uitleg H. 1 par. 1 Van VOC tot cultuurstelsel
   Lesboek Blz. 8

- Opdracht standbeeld Jan Pieterszoon Coen
- Maakwerk: Opdrachten H. 1 Par. 1

Slide 17 - Slide

Jan Pieterszoon Coen
  • Berucht vanwege het gebruik van geweld

  • Vermoorden of verbannen van de bevolking van de Banda-eilanden

  • Hongitochten, speciale strafexpedities om smokkelen tegen te gaan

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

Slide 21 - Video

Wat zou jij doen met de standbeelden?
- Bedenk 2 argumenten om het beeld te laten staan
- Bedenk 2 argumenten om het beeld weg te halen

Wat is je conclusie?

Slide 22 - Slide

Lees paragraaf 1.1 uit je lesboek 
Maak de opdrachten 1 t/m 5

Slide 23 - Slide

§ 1.2 Het bestuur van Nederlands-Indië?

Slide 24 - Slide

790.000.000.000

Slide 25 - Slide

1799: Einde VOC
  • Engeland krijgt steeds sterkere vloot

  • Minder vraag naar producten van de VOC

  • Vierde Nederlands-Engelse oorlog (1780-1784)

  • Slecht bestuur en corruptie

Slide 26 - Slide

Nederlands-Indië
  • VOC gaat failliet
  • Nieuwe naam kolonie: Nederlands-Indië
  • Nederlandse staat neemt bezittingen en schulden van VOC over

Slide 27 - Slide

DAGELIJKS BESTUUR
  • MET BEHULP VAN INDONESISCHE VORSTEN
  • RESIDENTEN-REGENTEN-DORPSHOOFDEN
  • DE KOLONIE IS VERLIESGEVEND!
  • NIEUWE MANIER VAN BESTUREN : Johannes van den Bosch
  • 1830: CULTUURSTELSEL
  • CULTUURPRODUCTEN (20%) AFSTAAN ALS PACHT
  • KOFFIE, SUIKER, TABAK, INDIGO

Slide 28 - Slide

Bestuur tijdens het cultuurstelsel
  • Nederland laat het bestaande, inlandse (Javaanse) bestuur intact

  • Nederland plaats boven en naast dit inlandse bestuur, een eigen, binnenlands, bestuur met Nederlandse ambtenaren van de NHM (Nederlandsche Handelsmaatschappij)
Gouverneur-Generaal
Gouverneur
Resident
Binnenlands bestuur
Assistent-resident
Regent
Inlands bestuur
Districtshoofd
Onderdistrictshoofd
Dorpshoofd
Verdeelt het werk en betaalt het plantloon uit
Hoogste ambtenaar in Nederlands-Indië
Hoofd van een provincie
Controleur
Javaanse vorsten

Slide 29 - Slide

§ 1.3 Honger voor de Indonesiërs

Slide 30 - Slide

Cultuurstelsel voor Nederland groot succes. Tussen 1850 en 1860 32% van alle inkomsten komt uit Indonesië.

Slide 31 - Slide

Negatieve gevolgen voor cultuurstelsel

  • Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt
  • Meer dan 20% afstaan + belasting (corruptie regenten)
  • Door cultuurproducten minder rijst: gevolg: Hongersnoden                             
  • 66 dagen per jaar werken voor het Nederlands bestuur: GRATIS!


Slide 32 - Slide

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Huiswerk Nakijken

Slide 35 - Slide