12.1 Enzymen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 12

Voeding en vertering

Bs 1: Enzymen

Voeding en vertering

Doelen van de les

12.1.1 Je kunt de werking van enzymen beschrijven.

12.1.2 Je kunt beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij voedselbederf.

12.1.3 Je kunt manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd (SE).

Wat doen schimmels en bacteriën (reducenten) in de natuur?

1. Ze doen helemaal niets
2. Ze eten van de planten
3. Ze breken de dode resten van planten en dieren af

Enzymen

Enzymen zijn eiwitten die nodig zijn om koolhydraten, vetten en eiwitten te verteren in het lichaam en voedingsstoffen af te breken tot stoffen die we nodig hebben om te kunnen functioneren. Zo worden koolhydraten afgebroken tot glucose (energie), eiwitten tot aminozuren en vetten tot vetzuur en glycerol.

Alle organismen zijn afhankelijk van de werking van enzymen.

Enzymen

Enzymen zijn stoffen die scheikundige reacties laten plaatsvinden en/of versnellen.

Enzymen zijn eiwitten en werken specifiek. Eén enzym versnelt één reactie in de cel. In één cel vinden veel verschillende reactie plaats.

Enzymactiviteit

De snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt = de enzymactiviteit.

Enzymactiviteit is afhankelijk van:

- temperatuur

- zuurtegraad 

Enzymen - optimum

• enzymactiviteit
  
• optimumkromme
• zuurgraad (pH)
• temperatuur

Werking enzymen

Enzymen maken grote voedingsstoffen klein (knippen). Elke voedingsstof heeft zijn eigen enzym.

een enzym:

1. bindt aan de voedingsstof
2. knipt de voedingsstof in stukken
3. laat los en kan opnieuw een zelfde voedingsstof afbreken
   

Levensvoorwaarden micro-organismen

• Lucht (zuurstof)
• Water
• Warmte

Voedsel conserveren

Conserveren:  Het langer houdbaar maken van voedsel door

de omstandigheden voor bacteriën en schimmels ongunstig gemaakt.

Manieren om te conserveren:

1. Invriezen
2. Pasteuriseren
3. Steriliseren
4. Vacuüm verpakken
5. Drogen
6. Toevoegen van conserveermiddelen

Conserveren

Je kan conserveren door stoffen weg te halen

• bijv. vacuüm verpakken/drogen

Je kan conserveren door stoffen toe te voegen

• Zout
• Suiker
• Zuur

Toegevoegde stoffen noemen we Additieven

Verse melk

•  Pasteuriseren

• de melk wordt verhit tot 72 graden
• veel micro-organismen gaan dood
  

Lang houdbare melk

• Steriliseren

• de melk wordt een tijdje verhit op 130-140 graden
• alle micro-organismen gaan dood

Wijn en bier

• Alcohol

• Door de alcohol worden micro-organismen gedood

zilveruitjes

• Zuur

• Te zuur voor de micro-organismen om in te leven

blikje ananas

• Suiker

• Te veel suiker voor de micro-organismen om in te leven
  

Koffie

• Vacuum

• Er is geen lucht, dus de micro-organismen kunnen er niet leven (ook geen water)
  

Olijven

• Zout

• Te zout, daar kunnen geen micro-organismen in leven
  

Cup a soup, rozijnen

• Drogen

• er is geen water, dus micro-organismen kunnen er niet leven
  

Zelfstandig werken

Maak: opdr. 1 t/m 3, 5 t/m 7

Leren:

• online lesstof
  
• Test Jezelf + flitskaarten
  
• kijk BmJ