Examentraining economie katern 4 + 6 (h1) Havo

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Het examen economie duurt

1. 2 uur
2. 2,5 uur
3. 3 uur
4. 3,5 uur

Bij je economie examen mag je een woordenboek gebruiken

1. Nee, natuurlijk niet
2. Ja, een ééndelig Nederlands woordenboek
3. Ja, een woordenboek Nederlands naar een andere taal
4. Ja, een Nl woordenboek of een Nederlands wb. naar een andere taal

Welke rekenmachine neem je mee naar je examen?

1. Een ouderwetse rekenmachine zonder toeters en bellen
2. Een ouderwetse rekenmachine met reservebatterijen
3. een grafische rekenmachine met een leeg geheugen
4. Een mobieltje met een goedgekeurde rekenmachine app

De vragen van je examen mag je alleen in de voorgeschreven volgorde maken

1. Ja, je moet beginnen met vraag 1, daarna vraag 2, vraag 3 enz.
2. Ja, anders word je op je cijfer gekort
3. Nee, dat hoeft niet, de docent zoekt het wel uit
4. Nee, dat hoeft niet, als je de vragen maar duidelijk aangeeft

Met potlood schrijven is toegestaan bij je economie examen

1. ja natuurlijk mag dat
2. Nee, dat mag niet m.u.v. het tekenen van grafieken met potlood
3. Nee, dat mag niet in verband met fraudegevoeligeheid

Welke concepten worden niet op het centraal examen getoets?

1. Concept Schaarste en concept Ruil
2. Concept Schaarste en concept Markt
3. Concept Schaarste en concept Ruilen over de tijd
4. Concept Schaarste en concept Welvaart en groei

Hoeveel procent van het economie examen bestaat uit open vragen?

1. 65-75%
2. 75-85%
3. 85-95%
4. 95-100%

Hoeveel procent van het economie examen bestaat uit rekenvragen?

1. 15-25%
2. 25-35%
3. 35-45%
4. 45-55%

Ik ga slagen voor mijn economie examen

1. Ik vrees van niet
2. Misschien
3. Hopelijk, maar ik vind economie heel moeilijk
4. Ja natuurlijk, ik heb me goed voorbereid

www.examenblad.nl

Economische levensloop

Het verband tussen het verloop van de arbeidsproductitviteit, het looninkomen en het vemogen van een persoon gedurende zijn leven. Dit kan ook worden weergegeven in grafieken, die weer onderling met elkaar in verband staan; de economische levensloop (zie ook het figuur hiernaast).

Ruilen over de tijd

Geld verdienen en geld uitgeven gebeuren in verschillende periodes.  

Ruilen over de tijd

Waarom is investeren in onderwijs door de overheid ‘ruilen over de tijd’?

Het kost nu geld -->maar als de beroepsbevolking hoger is opgeleid, leidt dat tot een hoger nationaal product (BBP) en dus hogere belastinginkomsten later.

averechtse selectie

Hoe kun je averechtse selectie als verzekeraar proberen tegen te gaan?

• historie
  
• eigen risico,
  
• postcode gebied,
  
• leeftijd,
  
• rijstijl meten
  

moral hazard (noteren!)

• gedraag je, je anders als je weet dat je goed verzekerd bent?
• Voorbeeld: reisverzekering (minder goed op je spullen letten?)
• moral hazard = je gedrag verandert doordat je verzekerd bent!
• hoe ga je moral hazard tegen?
• eigen risico, screening, bonus-systeem
  

Waarom verzekeren?

• als je schade kan krijgen dan kun je jezelf tegen de negatieve financiele gevolgen verzekeren

• soms verplicht (WA bij auto of scooter, ziektekosten) meestal vrijwillig (brand, diefstal, reis, annulering)
• brandverzekering huis, vaak een voorwaarde van de bank bij hypotheek
  

wat is een verzekering?

afspraak om financieel risico af te dekken (polis).
verzekeraar: dekt schade van verzekerde
verzekeringspremie: prijs van een verzekering

• verzekeringspremie:
  

1. risico op een gebeurtenis
2. winstopslag
3. hoogte eigen risico (hoog eigen risico maakt uit te keren schade lager)

Je moet zelf een premie kunnen bepalen en berekenen!

risico aversie

Je houdt niet van (aversie) risico

Is alles te verzekeren?
(tweede deel uitleg)

Nee

• Voorbeeld: overstroming randstad
• Een situatie waarin iedere verzekerde (tegelijk) schade heeft  kan niet worden verzekerd
  

draagvlak 

Gevaar bij verzekeringen is averechtse selectie (de goede risico's verzekeren zich niet meer)

Averechtse selectie verkleint het draagvlak

• hoe meer mensen mee doen aan een verzekering, hoe lager de premie en hoe beter de risico spreiding
• hoeveel mensen/bedrijven verzekerd zijn heet draagvlak
• averechtse selectie: verkleint het draagvlak (goede risico's  gaan weg).

hoe oplossen?

Solidariteit en eigen risico

• verplichte solidariteit: deelname verplicht  (zorg)
• Eigen risico: je krijgt premiekorting als je een eigenrisico kiest.
  

Sociale Zekerheid

Vangnet

• verlies van inkomen (ziekte, ouderdom, verlies baan)
• bijzondere financiele lasten (electrische rolstoel, ombouw auto)

waarom niet verzekeren op de markt?

1. Averechtse selectie
2. risicodraagvlak zo groot mogelijk
3. premies laag (zonder winst)

ZZP'er moet wel de markt op voor arbeidsongeschiktheidsverzekering. Wat is de praktijk?

Sociale Zekerheid

Vangnet

• verlies van inkomen (ziekte, ouderdom, verlies baan)
• bijzondere financiele lasten (electrische rolstoel, ombouw auto)
• electrische rolstoel kost ca. € 4.000
  

Verzekering

• Hoe ga je averechtse selectie bij verzekeringen tegen:
• 1. eigen risico
• 2. verplichte solidariteit (WA, Ziektekostenverzekering)
• Sociale Zekerheid (bijzondere lasten vergoeden of inkomen geven)
  
• Sociale Zekerheid = Sociale Verzekeringen + Sociale Voorzieningen
  
• Sociale verzekeringen = Werknemersverzekeringen (WW, WIA, ZW) + Volksverzekeringen (AOW, ZVW, AWBZ, Nabestaanden wet, Kinderbijslag). Deze verzekeringen worden betaald uit premies
• Sociale voorzieningen (WWB ofwel bijstand) = voor iedereen. Wordt betaald uit belastinginkomsten
  
• Wajong? Soc voorz of soc verz?
  

Lineaire hypotheek

Annuiteit

Rente

Belasting