2.1 Ongeslachtelijke voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 2: Voortplanting en seksualteit

Basisstof 1: Ongeslachtelijke voortplating

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je uitleggen dat ongeslachtelijke voortplanting genetisch identieke nakomelingen oplevert 

Én kun je de fasen van de celcyclus beschrijven.

Wat weet je al over ongeslachtelijke voortplanting?

Celdeling - Mitose

Basis van ongeslachtelijke voortplanting

Uit één cel ontstaan twee identieke cellen

De celcyclus

De celcyclus bestaat uit verschillende fasen: Interfase (G0, G1, S, G2) en M-fase. Een cel is altijd in één van deze fasen.

Een cel is niet altijd aan het delen, juist vaak niet: G 0 -Fase (Rustfase)​

Bij het delen van een cel moeten alle onderdelen gekopieerd worden:
DNA (chromosomen) en alle organellen

De celcyclus en mitose

Celcyclus bestaat uit interfase en M-fase (Mitose)

De kerndeling van de cel noem je mitose.

Voordat een cel zich daadwerkelijk deelt moet een cel eerst:​

- DNA spiraliseren​

- Groeien: Plasmagroei​

- Celorganellen kopiëren​

Fasen van de celcyclus

G0 - rustfase (cel deelt niet)​

G1 - ‘gap’ cel groeit door plasmagroei en bereid voor op celdeling door eiwitten aan te maken die nodig zijn om het DNA te kopiëren.​

S - synthese fase, DNA kopiëren​

G2 - ‘gap’ cel groeit en voorbereiding op mitose​

M - kerndeling en celdeling

S - fase

Tijdens de S-fase kopieert het DNA van een chromosoom. 

Na DNA-replicatie ontstaat een chromosoom met twee identieke delen DNA die aan elkaar vast zitten met het centromeer

Binas tabel 76

Pro-fase

- centrosomen en trekdraden ontstaan

Prometa-fase

- chromosomen komen in het midden van de cel

- Spoelfiguur hechten aan de centromeren

    van de chromosomen

Meta - fase

- chromosomen liggen onder elkaar in de cel

Binas tabel 76

Ana-fase

- chromatiden laten elkaar los

- trekdraden trekken chromatiden naar

   één zijde

- chromatiden heten daarna 

    weer chromosomen

Telo-fase

- nieuw kernmembraan om chromosomen

Celdeling

- door insnoering ontstaan twee nieuwe cellen

- elk hun eigen set chromosomen

Huiswerk

Wat? Opdracht 5 - 7 - 8 - 11 - 12 van 2.1

Hoe? In het boek of online

Vragen? Steek je vinger op

Klaar? Opdracht 9 en 10

Ook klaar? Doorlezen BS 2.2