2.6 Voeding en vertering bij zoogdieren

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Voeding en vertering bij zoogdieren

Voeding en vertering bij zoogdieren

Wat gaan we doen?

Terugblik voorgaande basisstoffen

Leerdoel

Uitleg basisstof 5 voeding en vertering bij zoogdieren

Zelf werken

Wat zijn de functies van mineralen?

1. Brandstof en beschermende stof
2. Bouwstof en reservestof
3. Beschermende stof en bouwstof
4. Reserverstof en brandstof

Wat is een voorbeeld van mechanische vertering?

1. Je neemt een hap van een appel.
2. Je kauwt op een stuk appel
3. Voedingsstoffen worden omgezet in voedingsproducten
4. Je darmen nemen de voedingsproducten op

De belangrijkste taak van de dikke darm is?

1. Voedsel opslaan
2. Voedingsstoffen uit het voedsel halen
3. Water aan het voedsel toevoegen
4. Water uit het voedsel halen

Wat is GEEN taak van de maag?

1. Voedingsstoffen opnemen
2. Voedsel opslaan
3. Voedingsstoffen verteren
4. Voedsel kneden

Welke factor heeft GEEN invloed op je energiebehoefte?

1. Leeftijd
2. Lichaamsgrootte
3. Eetpatroon
4. Geslacht

Iemand heeft een voedselvergiftiging opgelopen door "steak tartare" te eten. Dit is rauw gehakt rundvlees en staat bekend als "riskant voedsel."
Waardoor ontstaat voedselvergiftiging?

1. Door de giftige stoffen die organismen in je eten uitscheiden.
2. Doordat er bacteriën in je eten zitten.
3. Doordat er parasieten in je eten zitten.
4. Doordat er schimmels in je eten zitten.

Leerdoel

Ik kan uitleggen wat de voedselkeuze, de lengte van het darmkanaal en de kenmerken van het gebit met elkaar te maken hebben. 

Mensen zijn alleseters: zij eten planten én dieren. Veel andere zoogdieren eten alleen planten of alleen dieren. Het gebit van zoogdieren is aangepast aan de voedselkeuze. 

Wat is mechanische vertering?

1. Voedingsstoffen omzetten met verteringssappen
2. Voedsel dat in de fabriek al kleiner wordt gemaakt
3. Voedsel in kleine stukjes verdelen door te kauwen
4. Grote voedingsstoffen worden afgebroken tot kleine verteringsproducten

Planten en/of dieren

Planteneters = herbivoren 

• Eten planten (herbi = plant)

Vleeseters = carnivoren 

• Eten vlees (carni = vlees) 

Alleseters = omnivoren 

• Eten planten en vlees (omni = alles)

Plantaardig voedsel is moeilijk verteerbaar doordat plantencellen een celwand hebben die bestaat uit de stof cellulose. 

herbivoor

omnivoor

carnivoor

Lang

Middel

Kort

Gebit: kiezen

waarom heeft een planteneter plooikiezen?

waarom heeft een vleeseter knipkiezen

voor welk soort vertering wordt het gebit gebruikt?

planteneters: plooikiezen met richels om planten fijn te malen

vleeseters: knipkiezen: scherp, voedsel in stukken knippen om in te slikken

alleseters: knobbelkiezen: voedsel malen

Lengte van het darmkanaal

langer darmkanaal nodig om planten te verteren

Het darmkanaal is van een koe ongeveer 40 meter lang (dat is ongeveer 25 keer de lichaamslengte)

1. Waar
2. Niet waar

Wat hoort bij elkaar? 

Carnivoor

Herbivoor

Omnivoor

Alleseter

Planteneter

Vleeseter

Welk voedsel is beter verteerbaar? Plantaardig voedsel of dierlijk voedsel?

1. Plantaardig voedsel
2. Dierlijk voedsel

Hoe lang is het darmkanaal in verhouding tot de lichaamslengte?

Kort

Middellang

Lang

Carnivoor

Herbivoor

Omnivoor

Vul het juiste woord in op de juiste plaats.

Een alleseter heeft ____________ kiezen en ___________ hoektanden

Een planteneter heeft ____________ kiezen en meestal ____________ hoektanden

Een vleeseter heeft ___________ kiezen en meestal ____________ hoektanden

Knip

Knobbel

Plooi

Geen

Grote

Grote of kleine

Welke groep heeft de langste darmen?

1. Herbivoor
2. Omnivoor
3. Carnivoor

Herbivoren hebben

1. knobbelkiezen
2. plooikiezen
3. knipkiezen

Welke bewering is juist?

1. carnivoren zijn vleeseters en omnivoren zijn planteneters
2. omnivoren zijn planteneters en herbivoren zijn alleseters
3. herbivoren zijn planteneters en carnivoren zijn alleseters
4. carnivoren zijn vleeseters en omnivoren zijn alleseters

De darmlengte v/d darmkanaal is aangepast aan het type voedsel dat het dier eet. Kies 1 juiste feit hierbij

1. Vleeseters hebben lang darmkanaal; vlees= makkelijk verteerbaar
2. Planeteneters hebben lang darmkanaal; planten= moeilijk vertreerbaar
3. Alleseters hebben lang darmkanaal; alles= moeilijk vertreerbaar
4. Het maakt niet uit of ze lange of korte darmkanaal hebben

12.4 Wat voor kiezen had de mammoet? (zie afb 82)

1. Knipkiezen
2. Knobbelkiezen
3. Plooikiezen

Van welk type eter zijn deze kiezen?

1. herbivoren
2. carnivoren
3. omnivoren

Wat is de volgorde van kiezen die je hier ziet?

1. Knipkiezen, plooikiezen, knobbelkiezen
2. Plooikiezen, knobbelkiezen, knipkiezen
3. Knobbelkiezen, plooikiezen, knipkiezen
4. Knipkiezen, knobbelkiezen, plooikiezen

Wat gaan je doen?

Lezen BS 6

Maak opdrachten BS 6