H5 psychosen

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Wat is je bijgebleven van de vorige les? (H11, autisme)

Psychosen

Hoofdstuk 5

verschijnselen

oorzaken

behandeling

ziektebesef

begeleiding

Kenmerken psychose?

Kenmerken psychose

• Ernstige verwardheid.
• Contact met dagelijkse werkelijkheid (deels) kwijt
• Psychotische verschijnselen:
  - wanen
  - hallucinaties
  - verwardheid 

Kan iedereen een psychose krijgen?

1. NEE
2. JA

Is een psychose tijdelijk of blijvend?

1. Tijdelijk
2. Blijvend

Is schizofrenie te genezen?

1. NEE
2. JA

Psychose. Wat is dat?

• Verstoring van denken en waarnemen. Geen realiteitsbesef.
• Last van hallucinaties en  waanideeën.
• Bizar gedrag. Zelf geen besef hiervan.
• Duur: enkele dagen (vaak heftig) of jaren (minder intens).
• Bij kortdurend: vaak duidelijke stressfactor aanwezig
  
  Hoe vaker een psychose, hoe groter de kans op herhaling.

Ieder mens die een psychose heeft gehad, heeft schizofrenie.

1. JUIST
2. ONJUIST

Hallucinaties

Zintuiglijke waarneming die niet overeenkomt met werkelijkheid. Via geluiden, beelden, smaak, reuk. 

Contact maken met mensen die hallucineren kan erg lastig zijn!

Hallucinaties bijna altijd onprettig/ angstaanjagend (heel soms plezierig)

Op hersenscans: is extra activiteit in hersengebieden te zien.

Wanen

Onjuiste opvattingen. Duidelijk in strijd met werkelijkheid

Gaat over het denken. Vaak bizarre gedachten. 

Meest voorkomende wanen?

- vergiftigingswaan
- achtervolgingswaan
- betrekkingswaan

Moet je tegen de wanen in gaan als agogisch medewerker?

1. Ja. Het is goed om te proberen dit te remmen
2. Nee. Het heeft geen zin om hier tegenin te gaan

Verward gedrag

• Chaotisch gedrag. Weinig ziektebesef!
• Samenhang tussen denken, voelen en willen is weg
• Geeft problemen in dagelijks leven. Bv in concentratie.
• Voorbeelden:
  Onrustig, agressie, verward praten, vreemd gedrag, eindeloos herhalen van handelingen, controle verlies....

Oorzaken

• Verstoring van functioneren van deel van de hersenen.
• Kan ingrijpend/blijvend zijn of licht en (redelijk) goed herstel.
• Psychose kan gevolg zijn van psychiatrische stoornis. Zoals
    schizofrenie, bipolaire stoornis, borderline en depressie. 
• Andere triggers: alcohol, drugs, ziekte die hersenen aantast.
• Erfelijkheid en kwetsbaarheid spelen een belangrijke rol.
  
  In het algemeen ontstaat het niet plotseling, maar is er opbouw. 

Behandeling

Belangrijkste behandeling: medicatie
- antipsychotica 
- onderdrukt psychotische verschijnselen + kalmeert cliënt

Verder: stress vermijden, goed slaapritme, omgeving weet hoe ermee om te gaan, begeleiding. Therapie? CGT. Zeker als psychose symptoom is van psychiatrische stoornis. 

Waarom denk je dat weinig ziekte-besef het herstel moeilijk maakt?

Hoe ga je om met mensen in een psychose? Geef 1 of 2 tips.

Begeleiding

Rustig reageren
Neem de ander serieus
Vraag naar gedachte en gevoel

Benadruk de realiteit. Wees duidelijk
(Geef geen ongelijk, maar geef wel aan dat jij het anders ziet)
Help bij het normale leven: structuur
Zet lage EE (expressed emotion): niet te betrokken / dichtbij

Aan de slag!

Hoofdstuk 5 van de reader. 
Maak opdracht 1 t/m 7

Volgende week nabespreken. Inleveren in Teams!