6/2 meervoud taalverzorging H4

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Taalverzorging - spelling

Lesplanning

• Korte activiteit
• Instructie/quiz
• Werken
  
• Afsluiten
  

Spelen met woorden: rebus

Geef iedereen de kans om de rebus op te lossen: roep je geen antwoorden door de klas, maar doe de rebus het in je hoofd.

• Bekijk eerst de rebus goed en probeer hem in je hoofd op te lossen (schrijf je antwoord eventueel even in je schrift op)
  
• Schrijf je antwoord in de volgende sheet.
  
• Denk aan hoofdletters en leestekens.
  

antwoord

antwoord

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• kan je de meervoud van woorden die eindigen op een n, en of 's' correct spellen
• heb je geoefend met het correct spellen van meervoudsvormen van woorden                                             
  

meervoud van
paard

meervoud van
brug

meervoud van
liefdesbrief

meervoud van
hoofdprijs

Hoe schrijf je het meervoud van
genie

Het meervoud van museum is:

1. museums
2. musea
3. museums en musea
4. museum heeft geen meervoud

Meervoud

De meeste zelfstandige naamwoorden kunnen in het enkelvoud en in het meervoud staan. 

Er zijn verschillende manieren waarop je het meervoud van zelfstandige naamwoorden maakt.

Meervoud - spelling

• Zet -en achter het woord. Bijvoorbeeld: baard → baarden, leeuw → leeuwen.

• Soms moet je ook nog iets anders veranderen. Bijvoorbeeld: mug → muggen, braam → bramen, buis → buizen, brief → brieven.

• Bij een woord dat eindigt op -ee of -ie, gebruik je een trema. Bijvoorbeeld: 

zee → zeeën, melodie → melodieën. Als de klemtoon niet op -ie valt, komt er een -n. Bijvoorbeeld: bacterie → bacteriën.

Meervouden op -en

tent tenten

vraag vragen

man mannen

huis huizen

brief brieven

Je past de spelling aan de uitspraak of spellingsregel 

aan  als dat nodig is!

 Meevoud met -ën of -¨n.

Hoe kun je weten wat erachter komt?       -->       Kijk naar de klemtoon!

Waar ligt de klemtoon? --> Roep het woord alsof je je hond in de verte roept.

Trofee -->GenIEEEEEEE = klemtoon op de IE Olie --> OOOOOOOlie = klemtoon op de O  

Optie 1:

Klemtoon ligt op de laatste lettergreep --> extra e + puntjes erop (trema) --> +ën

Genieën 

Optie 2:

Klemtoon ligt niet op de laatste lettergreep --> puntjes (trema) op de laatste 'e' +n -->  -¨n      Oliën                               

 Meevoud met -ën of -¨n

Hoe kun je weten wat erachter komt?       -->       Kijk naar de klemtoon!

1 Waar ligt de klemtoon? --> Roep het woord alsof je je hond in de verte roept.

Trofee -->GenIEEEEEEE = klemtoon op de IE Olie --> OOOOOOOlie = klemtoon op de O  

Optie 1:

Klemtoon ligt op de laatste lettergreep --> extra e + puntjes erop (trema) --> +ën

Genieën 

Optie 2:

Klemtoon ligt niet op de laatste lettergreep --> puntjes (trema) op de laatste 'e' +n -->  -¨n      Oliën                               

Meervoud - spelling

• Zet -s achter het woord. Meestal moet de -s aan het woord vast. Bijvoorbeeld: aapje → aapjes, studie → studies, café → cafés.

• Als je het woord met een -s eraan vast verkeerd uitspreekt, moet je een apostrof voor de -s zetten. Bijvoorbeeld: massa → massa’s, duo → duo’s.

• Een afkorting die je als losse letters uitspreekt, krijgt in het meervoud altijd -’s.

Bijvoorbeeld: cd → cd’s, BMW → BMW’s.

Meervoud op s of 's?

Regel: de S moet ALTIJD vast. (behalve als dat de uitspraak verkeerd maakt).

Spray: sprays

Sirene: sirenes

Coupé: coupés (accent aigu/streepje wijst naar de 1, dus uitspreken als ee)

Bureau: bureaus

Stage: stages

Etui: etuis

Accu: accus  accu's 

Auto: autos auto's

Pony : ponys (de y in een gesloten lettergreep klinkt als een i van wit ) pony's

Oma; omas oma's

Er komt een 's als het eindigt op een -Y, -O, -U, -I en -A

Je spreekt de letters uit al y-ie, o-oo, u-uu, i-ie, a-aa

baby baby's babis

risico risico's risicos

paraplu paraplu's paraplus

kiwi kiwi's kiwis

pyjama pyjama's pyjamas

Moeilijke gevallen: s eraan vast als woorden eindigen op twee of drie klinkers die samen uitgesproken worden als een klank 

aieu a-djeu eus

gameboy game-booi gameboys

etui e-twie etuis

niveau ni-voo niveaus

Maar niet bij:

cavia ca-vi-a cavia's

radio ra-di-o radio's 

Klinkers klinken hier niet samen

Moeilijke gevallen: s eraan vast als het eindigt op -e, -é

Je spreekt de letters uit al e- korte e, é-ee.

er is dus geen probleem met de uitspraak/klankverandering

etage etages

paté patés

Er komt een 's na afkortingen

wc wc's

tv tv's

Meervoud - bijzondere gevallen

• Sommige zelfstandige naamwoorden hebben twee meervoudsvormen.

Bijvoorbeeld: datum → datums of data, weide → weiden of weides, museum --> musea of museums

NIET: data's of musea's

• Sommige zelfstandige naamwoorden hebben een bijzonder meervoud.

Bijvoorbeeld: zeeman → zeelui, technicus → technici

• Sommige zelfstandige naamwoorden hebben geen meervoud. Bijvoorbeeld: melk, koffie. Gebruik bij twijfel over de schrijfwijze van het meervoud een (online)woorden

Wat is het meervoud van
rund

1. runderen
2. runden
3. runds
4. heeft geen meervoud

Wat is het meervoud van politicus?

1. politici
2. politica

Het meervoud van knie is:

1. knieën
2. knieeën
3. kniën

Het meervoud van allergie is:

1. allergiën
2. allergieën
3. allergies
4. allergiën en allergies

Wat is het meervoud van trofee?

Meervoud -s of -'s

1. kiwies
2. kiwi's
3. kiwiën

Meervoud -s of -'s

1. garages
2. garage's

Meervoud -s of -'s

1. dvds
2. dvd's

Werk voor de deze les + huiswerk: 

Blz. 110/111, opdracht 1 t/m 4 en 6

+ nakijken en verbeteren met een andere kleur!

Wat niet af is = huiswerk

Klaar = werken aan je presentatie

Stel de volgende les vragen over fouten die je niet begreep!

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• kan je de meervoud van woorden die eindigen op een n, en of 's' correct spellen
• heb je geoefend met het correct spellen van meervoudsvormen van woorden                                             
  

Ik kan de meervoud van woorden die eindigen op en, n of s correct spellen.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Feedback
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders zien?