H3.1-3.3 herhalen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen?

• Herhalen 3.1-3.3

Doelen §3.1

• Weten wat energieomzetting is
  
• Verschillende vormen van energie kennen
• Wet van behoud van energie
• Weten wat rendement is 
• Rekenen met het rendement

Energievormen

• Chemische energie; in brandstof of bijv. batterij/accu
  


• Bewegingsenergie;  een vorm van energie die een bewegend lichaam heeft
  
• Zwaarte-energie; voorwerpen op hoogte worden aangetrokken door de zwaartekracht
  
• Stralingsenergie; energie van de zon of lamp
  
• Kernenergie; in kerncentrales om energie op te wekken
• Elektrische energie; lamp krijgt energie uit stopcontact 

§3.1

energiestroomdiagram 

rendement

Het rendement geeft aan hoeveel  procent energie of vermogen nuttig gebruikt wordt. 

Rendement

Grootheid	afkorting	eenheid	afkorting
rendement	η	procenten	%
Energie nuttig		Joule	J
Energie totaal		Joule	J

E​Nut​​

E​Tot​​

Doelen §3.2

• Weten wat arbeid is
  
• Weten wat vermogen is
• Relatie arbeid, vermogen en energie
• Rekenen met het arbeid en vermogen

Arbeid

Arbeid is  de hoeveelheid energie die je aan een voorwerp geeft door het met een kracht over een afstand te verplaatsen. 

• Geen kracht? Geen arbeid.
• Geen verplaatsing? Geen arbeid.

Rendement

Grootheid	afkorting	eenheid	afkorting
Arbeid	W	Joule	J
Kracht	F	Newton	N
Afstand	s	meter	m

W=F⋅s

Vermogen 2x

Grootheid	afkorting	eenheid	afkorting
Vermogen	P	Watt Joule per seconde	W J/s
Tijd	t	seconde	s
Arbeid	W	Joule	J
Energie	E	Joule	J

P=​t​​W​​

P=​t​​E​​

§3.2

Energie kan ook in kWh  (kiloWatt uur)

kWh heb je thuis daar betaal je voor (elektra) 

P in kiloWatt (kW)

t in uur

E in kWh

E=P⋅t

Doelen §3.3

• Weten wat soortelijke warmte is
  
• Rekenen met soortelijke warmte 
  

Warmte uitwisselen

- Koude theelepel in kop warmte thee roeren

- Lepel warmt op thee koelt af 

- Temperatuur blijft stijgen en dalen tot dat de lepel en de thee de zelfde temperatuur hebben 

- De energie die wordt uitgewisseld = Warmte (Q) 

- twee voorwerpen wisselen warmte uit dan is:

    

T​lepel​​=stijgt

T​thee​​=daalt

Q​af​​=Q​op​​

Soortelijke warme 

Noteer in je schrift! 

Grootheid	afkorting	eenheid	afkorting
Warmte	Q	Joule	J
Soortelijke warmte	c	Joule/ (kilogram per graden celcius)	J/(kg x °C)
Massa	m	kilogram	kg
Temperatuurverschil		Graden Celcius	°C

Q=c⋅m⋅ΔT

ΔT

Temperatuur eenheden

De temperatuur kan ook in Kelvin (K) zijn ipv graden Ceclcius

Dan is de soortelijke warmte in J/ (kg x K) 

Goede oefeningen

Skill tree (staat los op som en classroom) 

Oefeningen per onderwerp