V5: §4 .4 Zijn verschillen tussen mensen een probleem? (2023)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

§4.4 Zijn verschillen tussen

mensen een probleem?

Leerdoelen

Je kunt aan de hand van de vier typen bindingen uitleggen hoe pluriformiteit en sociale cohesie in de samenleving met elkaar samenhangen.

Je kunt beleidskeuzes beoordelen aan de hand van de begrippen ‘positieverwerving’ en ‘positietoewijzing’.

  Je kunt problemen onderscheiden die samenhangen met de pluriforme samenleving, zowel voor individuen, voor groepen als voor de samenleving.

zoveel mensen, zoveel wensen...

Ontstaan Pluriforme samenleving

Een samenleving waarin mensen met verschillende leefstijlen en culturen met elkaar (samen)leven: Vanaf jaren '60 door arbeidsmigratie

integratie

socialisatieproces waarbij groepen mensen uit andere culturen elementen uit  de dominante cultuur overnemen, maar ook conctact houden met hun eigen cultuur.

segregatie

Omdat de arbeidsmigranten en hun families (vanaf jaren 70) minder kansen kregen probeerde overheid met actief plaatsingsbeleid (veelal in oude stadswijken) de integratie te verbeteren. Dit leidde er echter toe dat de affectieve bindingen in deze stadwijken verslechterden en de autochtone bevolking vertrok uit deze wijken

Positietoewijzing

Discriminatie op arbeidsmarkt

Xenofobie

Dit betekent: angst voor vreemdelingen.
Wat we niet kennen vinden we soms eng en willen we uit de weg gaan.

Positietoewijzing

De mate waarin de samenleving migranten al dan niet kansen geeft om te integreren

Positieverwerving

Economische kapitaal

Sociaal kapitaal

Cultureel kapitaal

Taalbeheersing, opleiding, ervaring en kennis arbeidsmarkt

Sociaal netwerk; vrienden en ouders die je steunen

Omgangsvormen: gedragsnormen

Lukt het om een plaats in de samenleving te veroveren?

DIt geldt in het bijzonder voor immigranten, maar ook voor groepen binnen de samenleving, denk maar eens aan 'de Duindorpers'. 

etnisering

Een belemmerende factor voor positieverwerving is etnisering. Dit houdt in dat migranten vaak bij elkaar gaan wonen en in de eigen kring blijven. Dit fenomeen zien we ook bij de autochtone bevolking overigens, bijvoorbeeld in Duindorp

Spanningen

Hoe meer mensen vinden dat ze in hun recht staan en gelijk hebben, hoe meer ze tegen over elkaar komen te staan

Een samenleving functioneert alleen goed wanneer er onderlinge verbondenheid is tussen mensen en groepen mensen. 

Sociale cohesie

de onderlinge verbondheid tussen mensen in een groepen of samenleving. 

Een sterke sociale cohesie heeft positieve gevolgen voor het individu en de maatschappij (gezondheid, welvaart en veiligheid)

Sociale cohesie in bindingen

Affectieve bindingen

Liefde, vriendschap. Gevoel ergens bij te horen. De binding met de buurt, de sociale cohesie, heeft ook veel invloed op de tevredenheid met het leven. Hoe groter de sociale cohesie, hoe tevredenen de mensen zijn

Economische bindingen

Inkomen, eten en onderdak

Cognitieve bindingen

Kennis om een plek in de samenleving te bemachtigen. Waarden en normen, rechten en plichten, kennis op school en beroep

Politieke bindingen

Mensen hebben behoefte aan bescherming en veiligheid: collectieve goederen zoals dijken, zorg, goede wegen. Het nut zien van de overheid. 

Wanneer mensen belasting ontduiken/het nu niet zien van stemmen dan is er sprake van zwakke politieke binding en minder sterke cohesie

De spanningen in onze samenleving lopen op

😒🙁😐🙂😃

Bedenk met je tafelgenoten 5 onderwerpen waarbij er sprake is van oplopende spanningen in de samenleving. Vul per tafel 1x je antwoord in.

Ik maak me zorgen over de oplopende spanningen in de samenleving

😒🙁😐🙂😃

Tolerantie valt weg bij spanningen

Je onderdrukt de neiging om anderen jouw wil of mening op te leggen

verdragen of verduren (latijn)

Zuiver tolerant: iedereen heeft het recht om vrijuit te spreken. Ook wanneer dit opvattingen zijn waar je het helemaal niet mee eens bent

Zuiver intolerant: alleen je eigen mening als goed zien en de mening en gedragingen van anderen niet accepteren

Polarisatie

Polarisatie: Mensen en bevolkingsgroepen staan scherp tegenover elkaar doordat de tegenstellingen de nadruk krijgen.

Welke tegenstellingen ken je?

Het bevorderen van de sociale cohesie zou een belangrijk punt bij de komende verkiezingen moeten zijn

😒🙁😐🙂😃

Bekijk per tafel het verkiezingsprogramma
van een door de docent aangewezen partij
en bekijk welke punten
volgens jullie de sociale cohesie zullen
verbeteren of juist verzwakken.

Opleidingsniveau en partijkeuze

In het fragment werd gesteld dat hoe lager de sociale cohesie is, hoe minder er een 'gunfactor' is. In hoeverre ben jij het hier mee eens?

Wanneer de sociale cohesie laag is, is er meer onzekerheid. Zelfbehoud krijgt dan de overhand. Mensen gunnen andere groepen niet meer hun eigen standpunten, hun eigen gelijk, hun eigen zelfontplooiing.
Daarom moet het kabinet ook meer stilstaan bij wat het beleid doet met de sociale cohesie.

In het fragment worden meerdere groepen genoemd met een tegenstelling (winnaar en verliezers). Waarbij de overheid zou moeten stil staan van het effect op sociale cohesie bij het maken van beleid. Welke groepen kun jij noemen?

aardgas (veel banen en inkomsten) maar ook mensen die hun huis kwijtraken door aardbevingen
sociale huurwoningen (autochtonen en nieuwkomers met spoed)
globalisering (competitie om arbeid)
robotisering (welvaart maar ook baanverlies)
brexit (GB en EU, maar ook binnen GB tweedling in pro EU en anti EU)
verkiezingen USA (nu groepen Trump en Biden)

Wat is de belangrijkste boodschap van Lubach?

In hoeverre ben je het eens met de boodschap van Lubach?

Leerdoelen

Je kunt aan de hand van de vier typen bindingen uitleggen hoe pluriformiteit en sociale cohesie in de samenleving met elkaar samenhangen.

Je kunt beleidskeuzes beoordelen aan de hand van de begrippen ‘positieverwerving’ en ‘positietoewijzing’.

  Je kunt problemen onderscheiden die samenhangen met de pluriforme samenleving, zowel voor individuen, voor groepen als voor de samenleving.