Sepsis

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2-4

SEPSIS

Wat ik graag zou willen weten of bespreken over sepsis is.....

Sepsis?

Wat is sepsis?

Sepsis is een ontstekingsreactie van het lichaam op een infectie die zo ernstig verloopt dat weefsels beschadigd kunnen raken en orgaanfuncties uit kunnen vallen.

Wat zijn mogelijke symptomen van een sepsis?

Symptomen sepsis

- Koorts en koude rillingen

- Snelle hartslag

- Snelle, moeizame ademhaling

- Grieperig gevoel

- Sufheid, slaperigheid en verwardheid (delier)

- Niet of weinig plassen

- Klachten van de infectie zelf, bijvoorbeeld pijn bij het plassen bij een urosepsis, benauwdheid bij een pneumosepsis of hoofdpijn bij een hersenvliesontsteking.

Bij welke infecties komt sepsis het vaakst voor?

1. Longen, hersenen, buik
2. Hersenen, urinewegen, longen
3. Buik, hersenen, longen
4. Longen, urinewegen, buik

Bij welke infecties komt sepsis het vaakst voor?

1. Longen, hersenen, buik
2. Hersenen, urinewegen, longen
3. Buik, hersenen, longen
4. Longen, urinewegen, buik

Pneumonieën, urineweginfecties en abdominale infecties zijn de belangrijkste oorzaken van sepsis. De bron van de infectie is van invloed op de uitkomst: het risico van overlijden is relatief hoog bij pneumosepsis en wekedelen sepsis.

Een bacteriële infectie in het onderhuids weefsel. De infectie verspreidt zich in de loop van uren tot dagen over het oppervlak van de fascie (het vlies dat om de spieren zit) en zorgt voor afsterven van huid-, spier- en vetweefsel.

Welk micro-organisme is meestal de veroorzaker van een sepsis?

1. Bacteriën
2. Parasieten
3. Schimmels
4. Virussen

Veruit de belangrijkste ziekteverwekkers zijn bacteriën, maar ook virussen, schimmels en parasieten kunnen sepsis veroorzaken.

..... Wanneer is er sprake van sepsis
(wat zijn de criteria)?

Sepsis is waarschijnlijk als een patiënt met een infectie voldoet aan minimaal twee van de volgende kenmerken:

ademhalingsfrequentie ≥ 22/min;

veranderd bewustzijn;

systolische bloeddruk ≤ 100 mmHg.

Diagnostiek sepsis (nieuw)

Toename van tenminste twee SOFA-punten, veroorzaakt door een (vermoede) infectie.

Sequential Organ Failure Assessment

qSOFA 

Omdat de SOFA-score complex is om te bepalen, is er een qSOFA-score (quick sequential organ failure assessment). 

Bij de qSOFA-score wordt gekeken naar drie onderdelen van de SOFA-score:

• veranderd bewustzijn;

• systolische bloeddruk ≤100 mmHg;

• ademfrequentie ≥22/minuut.

Deze score kan worden gebruikt om bij een patiënt aan bed in te schatten of patiënten met een infectie een verhoogde kans hebben op achteruitgang of een gecompliceerd beloop zoals verblijf op de intensive care of overlijden. 

Sequential Organ Failure Assessment

.... Waar staan de letter M.O.F. voor bij sepsis?
En waardoor ontstaat M.O.F.?

In een ernstiger geval, de zogenaamde septische shock, kan de bloeddruk plotseling dalen. Dit leidt tot een bloeddrukdaling met mogelijk schadelijke gevolgen voor alle organen. Als deze schade optreedt spreekt men van een Multi Orgaan Falen (MOF). Hierbij kunnen meerdere organen hun functie niet meer goed uitoefenen.

Welke orgaanfunctie valt over het algemeen als eerste uit bij sepsis?

1. Ademhaling
2. Pompfunctie hart
3. Nierfunctie
4. Hersenfunctie

In een ernstiger geval, de zogenaamde septische shock, kan de bloeddruk plotseling dalen. Dit leidt tot een bloeddrukdaling met

mogelijk schadelijke gevolgen voor alle organen. Als deze schade optreedt spreekt men van een Multi Orgaan Falen (MOF). Hierbij

kunnen meerdere organen hun functie niet meer goed uitoefenen. Dit heeft effecten op de urineproductie en dus ook op het

kwijtraken van afvalstoffen, het ademen, de bloedstolling, de opname van voedingsstoffen, enzovoorts.

Hoeveel mensen in Nederland krijgen er per jaar ongeveer een sepsis?

Hoe vaak?

13000  per jaar

Waarvan er jaarlijks 3500 komen te overlijden

Noem factoren die de kans op een sepsis kunnen vergroten

De functie van de milt is het filteren van het bloed. De milt verwijdert onder andere bacteriën uit het bloed, en stimuleert het afweersysteem. Als de milt niet goed werkt bent u extra gevoelig voor een bepaald soort infecties. Deze infecties kunnen dan erg snel en ernstig verlopen.

De medische term voor het hebben van geen milt is 'asplenie'.

Daarom krijgen mensen die geen milt meer hebben vaccinaties tegen een aantal infecties.

Uitlokkende factoren sepsis

- Een ontsteking door een bacterie

- Een ontsteking in de longen, urinewegen of buik

- Het gebruik van ontstekingsremmers

- Langere tijd een infuus of een urinekatheter hebben

- Een afweersysteem dat minder goed werkt (Bijv. door chemo, het gebruik van afweer onderdrukkende medicatie of omdat iemand geen milt heeft​)

Wat verstaan we onder een septische shock?

Septische shock

Bij sommige patiënten met een sepsis wordt de bloeddruk (te) laag en ontstaat een beeld waarbij de bloedcirculatie onvoldoende is om de organen van voldoende zuurstof te voorzien. Dit noemen wij een septische shock.

Wat is GEEN gevolg van een septische shock?

1. Bradycardie (trage hartslag) en hypertensie (hoge bloeddruk)
2. Verstoorde ademhaling --> beademing
3. Verminderd bewustzijn en verwardheid (delier)
4. Verlies van leverfunctie --> verstoorde bloedstolling

Beleid/ behandeling (Sepsis six)

- Antibiotica (doden bacteriën)

- Vocht (bloeddruk op peil houden)

- Zuurstof

- Lactaat meten (vaststellen mate

                                   van verzuring)

- Urineproductie (maat voor nierfunctie 

                                                          en circulatie)

- Bloedkweek (juiste antibiotica vinden)

Lactaat is een marker voor de mate van weefseloxygenatie. Bij zuurstoftekort (hypoxie) zal er veel lactaat gevormd worden.

Lactaat wordt aangemaakt in spieren en hersenen en ander weefsel wanneer er te weinig zuurstof aanwezig is. Voedingsstoffen worden opgenomen in het lichaam en in deze organen verbrand voor de levering van energie. Zuurstof is nodig voor een goede verbranding. Als er genoeg zuurstof aanwezig is, zal er geen of nauwelijks lactaat gevormd worden. Als er echter te weinig zuurstof aanwezig is, wordt bij de verbranding lactaat gevormd in plaats van koolzuur (CO2) en water. Het lactaat wordt weer omgezet in koolzuur en water wanneer er weer voldoende zuurstof is. Als dat echter te lang duurt, hoopt lactaat zich op in het bloed waardoor het zuur-base evenwicht verstoord raakt: de zuurgraad (pH) daalt; er treedt verzuring op. Dat kan gepaard gaan met spierzwakte, snelle ademhaling, misselijkheid en braken, zweten en het kan zelfs tot een coma leiden.

Vragen?