Flexles 5.3

5.3 De Gouden Eeuw

Deel 1

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe de Republiek bestuurd werd en welke groep de meeste macht had.
  
• Je kunt met een voorbeeld uitleggen wat er bijzonder was aan kunst in de Gouden Eeuw.
  
• Je kunt met voorbeelden laten zien dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was.
  

Je kunt uitleggen hoe de Republiek bestuurd werd en welke groep de meeste macht had.

Het bestuur van de Republiek

• Gewesten in opstand gekomen tegen Spanje -->
• Vanaf 1588: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

• Geen eenheid:
• 7 gewesten
• Eigen bestuur --> besloten zelf over wetten, rechtspraak en belasting

Het bestuur van de Republiek

• Maar er was een uitzondering: 
• Buitenlandse politiek + verdediging Republiek
• Hier namen de 7 gewesten SAMEN besluiten over

• Vertegenwoordigers uit de 7 gewesten bij elkaar in Den Haag om hierover te praten: Staten-Generaal.

Het bestuur van de Republiek

• Elk gewest 1 stem in de Staten-Generaal
• Maar Holland het machtigst --> Rijkst + gaf meeste geld aan leger en vloot

• Republiek werd bestuurd door groep rijke burger: Regenten
• Verdeelde belangrijkste banen onder elkaar, zo macht houden binnen kleine groep. 

Het bestuur van de Republiek

• Stadhouder was belangrijke bestuurder:
• Opperbevelhebber leger + vloot 
• Elk gewest wees stadhouder aan --> vaak dezelfde persoon: Prins van Oranje 
• Familie van Willem van Oranje... Waarom zouden ze dat doen?

Je kunt met een voorbeeld uitleggen wat er bijzonder was aan kunst in de Gouden Eeuw.

Bloei van de kunst 

• Tussen 1588 - 1672 gaat het goed met de Republiek
• A'dam centrum wereldhandel, veel nijverheid 
• Zorgt voor meer welvaart. 

• Ook bloei in kunst en wetenschap tussen 1588-1672. Dit noemen wij de Gouden eeuw

Bloei van de kunst

• Veel schilders in de Republiek (Rembrandt van Rijn)
• Wie kocht de kunst? Rijke kooplieden en bestuurders, maar ook ambachtslieden en winkeliers
• Is bijzonder! meeste andere landen: kerk opdrachtgever. 

• Onderwerpen kunst: portretten van burgers, landschappen, steden en dagelijksleven

Maar...

Niet iedereen was rijk. 

Veel arbeiders die werkten voor laag loon

Veel mensen zonder vast werk

Veel zieken en ouderen die niet konden werken

Je kunt met voorbeelden laten zien dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was.

Bloei van de wetenschap

• Al in 16e eeuw andere kijk op wetenschap door o.a. ontdekkingsreizen.  Zelf de natuur in + menselijklichaam bestuderen. 

• Wetenschappelijke Revolutie: Periode tussen 1600 en 1700 waarin in Europa door geleerden veel ontdekkingen werden gedaan.

Antonie van Leeuwenhoek

• Zelf gemaakte microscoop
• Bacteriën ontdekt

Christiaan Huygens

• Zelfgemaakte telescoop
• Maan ontdekt bij planeet saturnus

Bloei van de wetenschap

• Veel mensen zagen de ontdekkingen als teken dat God bestond. 
• Maar sommige mensen gingen twijfelen aan geloof:
• Spinoza: wonderen zijn niet mogelijk --> voor alles moet een logische oorzaak in de natuur te vinden zijn.