Examentraining Leefomgeving water

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Oefenopgave basisbegrippen en drietrapsstrategie

Het veranderende klimaat is van invloed op het regiem van de Rijn en de Maas. Leg uit hoe het veranderende klimaat het regiem van de Rijn en de Maas beïnvloedt.
Je uitleg moet een oorzaak-gevolg relatie bevatten.

De volgende vragen komen uit het examen 2012, eerste tijdvak

Beredeneer hoe verstening in de boven- en middenloop van de rivieren van invloed is op:
- de hoogte van de piekafvoer in de benedenloop;
- de tijd tussen de zware regenval in de boven- en middenloop en het
optreden van de piekafvoer in de benedenloop.

Gebruik de bron. De bron toont een aantal maatregelen die
genomen kunnen worden om in Nederland meer ruimte voor
de rivieren te maken.
Schrijf de letters D tot en met G uit de bron op je antwoordblad
en schrijf achter elke letter de betreffende maatregel.

Van oudsher bevinden zich in de uiterwaarden veel steenfabrieken. In het kader van het beleidsprogramma Ruimte voor de Rivier, wil men enkele van deze steenfabrieken verwijderen.
Bij welk onderdeel van de drietrapsstrategie past het verwijderen van deze steenfabrieken het beste?

Oefenopgave Ruimte voor de rivier

Hondsbroeksche Pleij ligt ten zuidoosten van Arnhem op de plek waar het Pannerdensch Kanaal zich splitst in de Neder-Rijn en de IJssel.

De volgende vragen komen uit het examen 2013, eerste tijdvak. Gebruik voor de vragen de volgende bronnen.

Nederland werkt samen met de andere Rijnoeverstaten om in de toekomst hogere piekafvoeren in de rivier goed te kunnen verwerken.
Beredeneer dat deze samenwerking voor Nederland van groot belang is.

Gebruik de bron.
Door welke maatregel wordt in de nieuwe situatie de
afvoercapaciteit van de IJssel bij Hondsbroeksche Pleij vergroot?

Gebruik de bron. Er is vastgesteld dat 2/3 van het water van het Pannerdensch
Kanaal naar de Neder-Rijn moet stromen en 1/3 naar de IJssel. De stuw bij Driel
in de Neder-Rijn speelt al een belangrijke rol bij het verdelen van het water over
de Neder-Rijn en de IJssel.
Beredeneer waarom er voor een situatie met hoogwater, naast de stuw bij Driel,
ook nog een regelwerk bij Hondsbroeksche Pleij nodig is om de waterverdeling
tussen Neder-Rijn en IJssel te regelen.

Gebruik de atlas.
Welke andere plek aan de Rijn in Oost-Nederland is nog meer geschikt voor het bouwen van een regelwerk zoals bij Hondsbroeksche Pleij?

Het creëren van meer ruimte voor de rivier kan goed gecombineerd worden met andere functies van het (rivieren-)landschap.
Geef twee van deze functies.

oefenopgave hoog water in de Maas

Gebruik de bron en de overzichtskaart van Zuid-Nederland.
In de bron staan vier blokdiagrammen.
Deze horen bij de plaatsen 1 tot en met 4 op de kaart ernaast.
Neem de cijfers 1 tot en met 4 over op je antwoordblad en schrijf
achter elk cijfer de letter van het bijbehorende blokdiagram.

De volgende opgave komt uit het examen 2013, 2e tijdvak

Stellingen:
1 Het verhang van de Maas in de Ardennen is groter dan in Limburg.
2 De stroomsnelheid van de Maas in de Ardennen is groter dan in Limburg.
3 Het debiet van de Maas in de Ardennen is groter dan in Limburg.
Neem de cijfers 1 tot en met 3 over op je antwoordblad. Zet achter elke stelling of deze juist of onjuist is.

Gebruik de overzichtskaart van Zuid-Nederland. Ten noorden van Maastricht vormt de Maas de grens tussen Nederland en België. Dit gedeelte van de Maas wordt de Grensmaas genoemd. In dit deel van de Maas worden verschillende ingrepen gedaan zodat de rivier weer vrij kan meanderen.
Waarom is het vanuit een economische invalshoek geen bezwaar dat dit deel van de Maas vrij meandert?

Gebruik atlaskaart 43H.
Beredeneer welk effect de op deze kaart getoonde ingrepen bij de Grensmaas bij hoogwater hebben op het regiem van de Maas stroomafwaarts.