De wetenschappelijke revolutie

• geschiedenis
• Secundair onderwijs

Soorten historische vragen

Maak opdracht 1 in de Digitale Methode

Ptolemaeus kwam uit...

1. Griekenland
2. Polen
3. Romeinse Rijk - Italië
4. Nederland

Ptolemaeus zijn theorie noemt...

1. antropocentrisme
2. heliocentrisme
3. theocentrisme
4. geocentrisme

Oude wereldbeeld

Geocentrisch wereldbeeld:

De aarde staat centraal in het universum. Alles draait om de aarde heen.

Geocentrisch wereldbeeld:

Veel mensen geloofden hierin:

• Kerk droeg dit wereldbeeld uit
• Wordt door observaties bevestigd

Maak opdracht 2 en 3 in de Digitale Methode

Copernicus kwam uit...

1. Griekenland
2. Polen
3. Romeinse Rijk - Italië
4. Nederland

Waarom is Copernicus een humanist?

Waarom wachtte hij zo lang om zijn werk te publiceren?

Verandering wereldbeeld

geocentrisch wereldbeeld              heliocentrisch wereldbeeld

Karel V 

Karel V

Bekijk de video in de DM + maak opdracht 3 en 4

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien

Copernicus zijn theorie noemt...

1. antropocentrisme
2. heliocentrisme
3. theocentrisme
4. geocentrisme

Geo

Helios

Centrisch

Zon

Aarde

Gericht om een middelpunt

Nieuw Wereldbeeld

Copernicus formuleert een heliocentrisch wereldbeeld

Ideeën Copernicus verspreiden zich niet

• Katholieke kerk onderdrukt de nieuwe ideeën.
• Kennis wordt nog niet intensief gedeeld tussen wetenschappers.
• Gaan tegen 'gezond verstand' in.

publicatie

Copernicus publiceerde zijn theorie, die in tegenspraak was met de leer van de katholieke kerk in die tijd, pas tegen het einde van zijn leven in 1543 omdat hij bang was van de kerk. 

Zijn boek werd in 1616 door de kerk op de index van verboden boeken gezet.

1.4 Astronomie: Galilei

Galilei (1564-1642)

• Ontwikkelt de telescoop
• Bewijst dat de aarde om de zon draait.

Video in volgende slide is vrijwillig te bekijken

Deze video gaat over het proces van Galileo

Historisch denken: Taak Digitale Methode

• Galileï , gebruikt een telescoop en bevestigt idee van Copericus.
  
  
• Ook ontdekte hij dat de maan geen licht gaf en niet egaal was. 
  
  
• De kerk verbood Galileï om dit te verkondigen, anders zou hij op de brandstapel terecht komen. Zijn straf werd levenslang huisarest. 

Wetenschappers voor de inquisitie

Bron (klik op artikel om te vergroten)

Waarvan wordt Galilei beschuldigd?

1. humanisme
2. homoseksualiteit
3. te kritisch zijn
4. ketterij

Waarom werd hij van ketterij beschuldigd?

1. Hij spreekt de Kerk tegen
2. Hij spreekt de Bijbel tegen
3. Hij spreekt Copernicus tegen
4. Hij was atheïst

Wat gebeurde er met Galilei zijn werk?

1. Op de Index
2. Niets - vrije meningsuiting
3. zeer populair
4. grote verspreiding

Waarom stond de Kerk zo weigerachtig ten opzichte van de wetenschap?

Vertrouwen in de wetenschap

• Verwerpen van de Ideeën uit de oudheid. (en de kerk)
  
  
• Wetenschappelijke revolutie -> logisch nadenken en experimenteren

• Nieuwe ideeën over geloof -> logische verklaringen voor natuurverschijnselen
  

Een nieuw wereldbeeld

Kepler: de aarde is een planeet als alle andere planeten en de planeten draaien in ovale banen.

Uitleg van hem over eb en vloed (door de maan)

Galilei: telescoop. De maan heeft kraters en bergen. Enorme opschudding, want dit rijmde totaal niet met de volmaakte vormen die hemelse lichamen toen nog behoorden te hebben.

En Jupiter heeft 4 manen, dus niet alleen de aarde heeft een maan.

Groot conflict met de kerk

Tegenwoordig is wetenschap óveral

Maar tot de late Middeleeuwen
was dit helemaal niet zo...

Dit komt door twee redenen...

Wetenschap uit de klassieke oudheid
&

Behoudende visie van de Kerk

De traditionele gezagsargumenten

16e eeuw - Humanisme

Mens - werd nu óók belangrijk geacht

17e eeuw -
Wetenschappelijke Revolutie

HUMANISTEN

Een kritische houding 

& Nieuwsgierig waren

HUMANISTEN

Stelde vragen - wie, wat, waarom en hoe!?

Systematische Uitoefening

Regels
Structuur
Planning

zorgde voor - Objectieve uitslag

Wetenschappelijke Revolutie

De houding van wetenschappers veranderde ingrijpend

Wetenschappelijke Revolutie

Verder hielpen wetenschappelijke tijdschriften en boeken met het verspreiden van kennis

Waarheid

Hoofdvraag: wat is waarheid?

Kenmerk: niet meer uitgaan van

wat anderen zeggen, maar zelf

nadenken

Hoe? rationalisme vs. empirisme

Wat is waarheid? Als de oude Grieken of Romeinen het vinden? Als het in de Bijbel staat? Of iets anders? Je kunt de wereld niet verklaren door alleen een beroep te doen op het gezag van anderen. Zelf logisch redenenen of systematisch observeren en experimenten was het devies.

Wetenschappelijke Revolutie

systematisch kennis verwerven:

- rationalisme (verstand)

- empirisme (waarneming)

gevolgen:

- ontdekking van natuurwetten

- vooruitgangsgedachte

Empirie = de werkelijkheid om je heen

• Kennis over de werkelijkheid om je heen noem je empirische kennis.
• Je verkrijgt die kennis door de werkelijkheid te onderzoeken.
• Door middel van directe en indirecte ervaring stel je de waarheid van een oordeel vast.
• Zintuiglijke kennis
  
• Ervaring is de enige bron van kennis

René Descartes

Cogito ergo sum

Het denken (de ratio) is de enige of voornaamste bron van kennis

Ratio

Als je alleen je hersenen gebruikt, blijf je binnen je ratio, de rede. Je houdt afstand van de werkelijkheid die altijd anders kan zijn.

Je analyseert = het werk van je verstand (je ratio) daarom: RATIONALISME

Deductieve redenering - Rationalisme

Premisse 1: Alle roofdieren hebben scherpe snijtanden.

Premisse 2: Leeuwen zijn roofdieren.

Conclusie: leeuwen hebben scherpe snijtanden.

(Premisse = beweerzin)

Inductieve redenering - empirisme

Beweerzin 1: De eerste kraai in het park is zwart.

Beweerzin 2: De tweede kraai in het park is zwart.

Beweerzin 3: De derde kraai in het park is zwart.

Beweerzin 4: De laatste kraai in het park is zwart.

Conclusie: alle kraaien in het park zijn zwart.

Inductieprobleem

Heb je echt alles overal onderzocht?

Dus hoe betrouwbaar is de algemene regel die je hebt afgeleid?

En bij het verifiëren van de afgeleide algemene regel loop je vervolgens tegen een vergelijkbaar probleem aan.

Maak opdracht 8 + 9

De wetenschappelijke revolutie

-Zeventiende-eeuwse wetenschappers gingen nog meer dan voorheen uit van verstand en waarneming.

-Ze geloofden dat ze door wetenschap de wereld kon worden begrepen (kijken, meten, denken, argumenteren).

-Wetenschappelijk onderzoek was niet bedoeld om kerk en geloof ter discussie te stellen, maar om de grootsheid van Gods schepping aan te tonen. 'God als horlogemaker'

Obser-veren

Rede-neren

Experim-enteren

De Wetenschappelijke Revolutie was

1. Een tijd waarin vrouwen meer wetenschap gingen beoefenen.
2. Een tijd waarin wetenschap binnen 10 jaar heel erg veranderde.
3. Een tijd waarin wetenschap veranderde.
4. Een tijd waarin smartphones belangrijk werden.

Wat verstaan we onder empirisme?

Waarheidsvinding door middel van logisch nadenken heet:

1. Empirisme
2. Rationalisme
3. Humanisme
4. Absolutisme

De grondlegger van de moderne toepassing van het empirisme in de wetenschap heet:

1. Galileo Galileï
2. René Descartes
3. Copernicus
4. Francis Bacon

Begrippen uit deze les

- Beschrijvende, verklarende, vergelijkende, evaluatieve vragen

- gezagsarguement

- wetenschappen

- wereldbeeld

- mensbeeld

- geocentrisme

- heliocentrisme

- rationalisme

- empirisme

- wetenschappelijke revolutie

Personen uit deze les

• Ptolemaus
•  Copernicus
• Galilei
• Newton
• Bacon
• Descartes

Welk onderdeel heb je al begrepen

Welk onderdeel heb je nog niet begrepen?