27-01-2023 Grammatica - soorten werkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

GRAMMATICA

Mevrouw Duinhouwer

LESPROGRAMMA

• Nabespreken toets
• Soorten werkwoorden
• Werkwoordvormen

Nabespreken toets

Bij een onvoldoende mag je een reparatietoets doen
De voorwaarden zijn: 

• Je schrijft een plan van aanpak (hoe ga je ervoor zorgen om een voldoende te halen?)
• Deadline voor deze plan van aanpak is volgende week vrijdag (3 februari)

Vorige les

Woordsoorten

1. lidwoord
2. zelfstandig nw
3. bijvoeglijk nw / 4. st. bijv nw.
4. werkwoord
5. voorzetsel
6. aanwijzend voornaamwoord
7. vragend voornaawoord 

Deze les

Soorten werkwoorden

Werkwoordsvormen

Soorten werkwoorden

Er zijn verschillende soorten werkwoorden:

1.  Zelfstandig werkwoord (zww)

    - Belangrijkste werkwoord in de zin

   -  Heb je maar één werkwoord? Dan is dit sowieso een zww.

   -  Heb je meerdere werkwoorden? Dan is vaak het laatste werkwoord van de zin het zww.

2.  Hulpwerkwoord (hww)

Heb je meer werkwoorden in de zin? Dan is er één werkwoord het zww en zijn alle andere werkwoorden  hww.

3. Koppelwerkwoord (kww)

Komt alleen voor in een naamwoordelijk gezegde.

Voorbeelden hww en zww

Wij schrijven netjes in ons schrift.

In de winkel hebben ze brood gekocht.

Ik hoop nog ver te kunnen fietsen.

Koppelwerkwoorden

Er zijn negen koppelwerkwoorden. 

Het zijn: zijn, worden, heten, blijven, schijnen, lijken, blijken, dunken en voorkomen.  

Een koppelwerkwoord staat nooit alleen. Er hoort altijd een bijvoeglijk naamwoord of een zelfstandig naamwoord bij. (samen vormen ze het naamwoordelijk gezegde).

Let op bij zinnen als: Hij wordt vlug geholpen.

Wordt geholpen is een werkwoordelijk gezegde, want wordt is een werkwoord en geholpen ook. Het zijn twee werkwoorden en dan t kan nooit een naamwoordelijke gezegde zijn en dan kan wordt dus ook geen koppelwerkwoord zijn. 

Samengevat:

zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

1. Zoek alle werkwoorden uit de zin. Staat er maar één in? Dan is dit automatisch een zelfstandig werkwoord.

2. Staan er méér werkwoorden in? Zoek de persoonsvorm. Dit is een hulpwerkwoord. Streep dit hulpwerkwoord weg.

3. Herhaal stap 1 en 2 totdat er maar één werkwoord overblijft. Dit is het belangrijkste werkwoord in de zin en dus een zelfstandig werkwoord.

GRAMMATICA WOORDSOORTEN

zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

Wij willen vanmiddag gaan vissen.

pv = willen

willen = hww

GRAMMATICA WOORDSOORTEN

zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

Wij willen vanmiddag gaan vissen.

Wij gaan vanmiddag vissen.

pv = gaan

gaan= hww

GRAMMATICA WOORDSOORTEN

zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

Wij willen vanmiddag gaan vissen.

Wij gaan vanmiddag vissen.

Wij vissen vanmiddag.

vissen = zww

Sleep alle werkwoorden naar "hulpwerkwoord" en "zelfstandig werkwoord" of "koppelwerkwoord".

hulp-
werkwoord

zelfstandig
werkwoord

koppel-
werkwoord

hebben

gisteren

Jan en Piet

gevoetbald.

Sleep alle werkwoorden naar "hulpwerkwoord" en "zelfstandig werkwoord" of "koppelwerkwoord".

hulp-
werkwoord

zelfstandig
werkwoord

koppel-
werkwoord

is

altijd

Isabel

aardig

voor ons

geweest.

Sleep alle werkwoorden naar "hulpwerkwoord" en "zelfstandig werkwoord" of "koppelwerkwoord".

hulp-
werkwoord

zelfstandig
werkwoord

koppel-
werkwoord

zal

ongetwijfeld

Voetballen

zijn hobby

blijken

te zijn.

Sleep alle werkwoorden naar "hulpwerkwoord" en "zelfstandig werkwoord" of "koppelwerkwoord".

hulp-
werkwoord

zelfstandig
werkwoord

koppel-
werkwoord

zal

ongetwijfeld

Voetballen

zijn hobby

blijken

te zijn.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Morgen

wordt

het

feest

gevierd.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

kocht 

het

mooie

cadeau.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Zij

laten

hun

auto

morgen

repareren. 

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

heeft

weer

niet

geluisterd.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Max

zou

dat

gedaan

kunnen

hebben.

Werkwoordsvormen

Theorie blz. 82

Opdracht

KERN 

5

8

10

(p. 82-83)