Lezen & Luisteren 1.5 Feit, mening en argument

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,2

Centraal examen Lezen & Luisteren 

Wat gaan we vandaag doen?

• Tekstdoel 
• Hoofdgedachte/onderwerpen/Hoofdzaak & bijzaak 
• Feiten, meningen en argumenten

Wat is een hoofdzaak en wat is een bijzaak?

Tekstdoel bepalen:

Informeren> nieuws, bestaat uit feiten

Amuseren>  vermaken

Overtuigen> eigen mening vanuit de schrijver (overhalen)

Activeren> aanzetten tot actie

Opiniëren > mening laten vormen

Tekstdoel?

1. Informeren
2. Overtuigen/Betogen
3. Instrueren
4. Overhalen/Activeren

Wat is:
1. Het onderwerp van dit filmpje?
2. De hoofdgedachte van dit filmpje?

Elke tekst heeft een onderwerp en een hoofdgedachte

Hoe herken je het onderwerp? 

• Het onderwerp geeft in één woord aan waar een tekst over gaat.
• Je kunt het onderwerp vaak al uit de titel halen.

Hoe herken je de hoofdgedachte?

• De hoofdgedachte geeft in één  zin aan waar de tekst over gaat.
• Geeft antwoord op het tekstdoel.
• Je kunt het meestal in de inleiding terugvinden.

Soorten vragen: Hoofd- en bijzaken

Hoe onderscheid je de hoofdzaken in een tekst?

Hoofdzaken in een tekst hebben een vaste plek:

• De titel geeft het onderwerp weer.
• De eerste zin van de inleiding is vaak de hoofdgedachte.

Hoofdzaken in een alinea hebben een vaste plek:

• Begint meestal met de kernzin (de hoofdgedachte van een alinea)
• Daarna komt veelal een opsomming van feiten, meningen, voorbeelden en/of argumenten.
• De alinea sluit veelal af samen te vatten wat er allemaal opgesomd is.

Noem een hoofdzaak uit dit nieuwsitem.

Bijzaken

Naast hoofdzaken bevat een tekst ook vaak bijzaken. Een tekst bereikt zijn doel niet zonder de hoofdzaken, maar kan zijn doel wel bereiken zonder de bijzaken. 

Voorbeelden en extra uitleg zijn bijzaken. Ze maken de tekst helderder of leuker. Bijzaken kun je weglaten.

Wat is een bijzaak uit dit nieuwsitem?

Leerdoelen bij de nieuwe lesstof

• Je weet wat een feit is.
• Je weet wat een mening/standpunt is.
• Je weet wat en argument is.

Staat hier een feit, mening, of argument?

Als je te laat bent, dan moet je je melden.  

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Staat hier een feit, mening,  of argument?

....., omdat hij goede standpunten heeft.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Staat hier een feit, mening,  of argument?

Ik vind 'The Cell' een spannende film.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Aan de slag......

Ga aan de slag in NUMO bij het onderdeel werkwoordspelling. Mocht je klaar zijn met dit onderdeel, vraag de docent!

Succes.