Nova 1.4 Elektriciteit en veiligheid

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Elektriciteit en veiligheid 

Lesdoelen

Je kunt beschrijven welke 2 gevaren het gebruik van elektriciteit met zich mee brengt.

Je kunt uitleggen waarom je bij vocht extra voorzichtig moet zijn.

Je kunt uitleggen wat enkele en dubbele isolatie is.

Je kunt vanuit afbeeldingen zekering, aardlekschakelaar en randaarde herkennen.

Je kunt functie beschrijven van zekering, aardlekschakelaar en randaarde.

Wat is kortsluiting?

1. schakeling met veel weerstand
2. schakeling met hoog vermogen
3. schakeling met lage weerstand
4. schakeling met lage spanning

Overbelasting ontstaat wanneer stroomsterkte erg hoog is (16 A).
Wat is het gevolg

1. Er kan brand ontstaan
2. Je krijgt een gevaarlijke schok als je een apparaat aanraakt
3. Alle apparaten gaan uit.

Welke 2 draden zitten er in een stopcontact

1. nuldraad en schakeldraad
2. schakeldraad en fasedraad
3. nuldraad en fasedraad

Gevaren van elektriciteit

kortsluiting en overbelasting kunnen brand veroorzaken.

Een ander gevaar is het krijgen van een schok. Deze schok is stroom die naar de grond gaat. Doordat deze stroom door je lichaam gaat trekken je spieren samen.

De weerstand van je lichaam is klein

Contactweerstand

De in en uitgang van stroom in het lichaam wordt contactweerstand genoemd.

Hoe droger hoe hoger de contactweerstand. 

Natte plekken of vochtige ruimtes zijn daarom extra gevaarlijk als het gaat om elektriciteit

Isolatie

Isolatie is er om te voorkomen dat je schokken krijgt als je ze vastpakt. Ook kan het kortsluiting voorkomen.

Maar je kunt ook dubbel isoleren.  Onderdelen waar de stroom door gaat worden geisoleerd maar dat laagje krijg ook een isolatielaag eromheen. Dit zorgt voor nog meer 

veiligheid.

Wat gebeurd er als stroom door je lichaam gaat met hoge stroomsterkte?

1. Er ontstaat kortsluiting
2. Je spieren trekken samen
3. Je krijgt brandwonden
4. Er ontstaat overbelasting

Waar dient isolatie voor?

1. het voorkomen van overbelasting
2. het voorkomen van het geven van een schok
3. Het voorkomen dat de bedrading nat wordt
4. vergroot de contactweerstand

Zekeringen

Een zekering is er om te voorkomen dat de stroomsterkte niet te hoog wordt. De zekering schakelt de stroom dan namelijk uit.

Deze zekeringen voorkomen dus dat er overbelasting ontstaat.

Vaak worden installatieautomaten gebruikt. Dit zijn hefboompjes die omklappen

Zekeringen

Bij deze installatieautomaten kun je direct zien welke groep in storing zit. Vervolgens kun je het hefboompje over halen als de storing opgelost is.

In oude huizen wordt smeltveiligheid gebruikt. Hier wordt een dun draadje gesmolten waardoor de stroom-

kring sluit. Dit werkt maar 1 malig.

Aardlekschakelaar

Aardlekschakelaars vergelijkt de stroom in de fasedraad en de nuldraad. Bij gelijke stroomsterkte gebeurd er niks.

Als bijvoorbeeld isolatie kapot gaat dan zal er stroom "lekken".

Bij een verschil van boven de 30 mA wordt de 

spanning uitgeschakeld.

De aardlekschakelaar is extra beveiliging omdat 

zekeringen minder precies zijn.

Randaarde

Metalen apparaten geleiden stroom goed. Dit gebeurd als de isolatie van snoeren kapot zijn. Bij dit soort apparaten wordt een extra draad gebruikt. De aardedraad. Dit zit aan het metalen apparaat vast. Er loopt ook een aardedraad naar de aardrail in de meterkast.

De aardedraad is geisoleerd

met groen geel draad.

Aardrail

De aardrail is berbonden met een metalen pin diep in de grond.

Er loopt via de aarddraden een grote lekstroom naar de aarde. Spanning wordt dan uitgeschakeld door de aardlekschakelaar of groepszekering.

Aan het werk

Maak opgave 1 tot 13.

Je mag voor extra uitdaging 14 en 15 maken

Je mag overleggen

Klaar? kijk het na.

Ik loop rond voor hulp.

Tijd: 15-20 minuten