Keuzedeel LVB-MVG Les 1 Herkennen en erkennen

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 1

Welkom bij het keuzedeel LVB-MVG!

Les 1: Herkennen en erkennen

Opbouw keuzedeel

Zes online bijeenkomsten 

1. Herkennen en erkennen
2. Moeilijk verstaanbaar gedrag
3. Psychiatrische kenmerken en verslaving
4. Methodiek en verklaringsmodellen
5. Sociaal netwerk
6. Wet- en regelgeving

Mededelingen

Mededelingen

• Je maakt de eindopdracht en levert deze in op IL aan het einde van de periode
• Het examen is verplicht en voer je uit in de praktijk

Even een testvraag:
Wanneer spreken we van LVB?

1. IQ lager dan 70
2. IQ lager dan 80
3. IQ tussen de 50 en 70
4. IQ tussen de 55 en 80

Keuzedeel LVB-MVG

Mensen met LVB in combinatie met moeilijk verstaanbaar gedrag.
Wat bedoelen we hier eigenlijk mee?

"Communicatie is alles en alles is communicatie".

Wat bedoelen we hiermee?

LVB i.c.m. MVG

Moeilijk verstaanbaar gedrag (MVG) is gedrag dat we niet meteen begrijpen.

 

Het gedrag is bijvoorbeeld onverwacht of past in jouw ogen niet in de context. Soms kunnen mensen agressief zijn naar anderen of naar zichzelf. Met dit gedrag wil iemand vaak vertellen dat iets niet klopt, dat ze iets anders willen of dat hun leven niet verloopt zoals zij het willen.

Cliënten die dit gedrag vertonen vinden soms niet de juiste woorden of durven zich niet uit te spreken. MVG kun je dan ook zien als een vorm van communicatie van de cliënt.

Welk recent voorbeeld van MVG van een
cliënt met LVB heb jij? 'Wat' was het
moeilijk verstaanbare gedrag?

Mensen met LVB hebben veel te
maken met stigma's.
Welke stigma's ken jij?

LVB

1 op de 6 mensen heeft een Licht Verstandelijke Beperking. 

Mensen met een Licht Verstandelijke Beperking hebben een andere belevingswereld. Hierdoor worden ze vaak niet begrepen en gestigmatiseerd. Ze worden op afstand gehouden, terwijl ze juist een beetje hulp, geduld en respect van anderen kunnen gebruiken. 

De campagne #ikben6van6 geeft mensen met een Licht Verstandelijke Beperking een stem. 

Criteria/definitie

Sociaal aanpassingsvermogen

Sociaal aanpassingsvermogen is de mate waarin iemand voldoet aan dat wat gezien zijn leeftijd en cultuur van hem verwacht wordt.

Om je sociaal te kunnen aanpassen heb je adaptieve vaardigheden nodig. (goed aangepast aan de omstandigheden)

Adaptieve vaardigheden bestaat uit:

• Conceptuele vaardigheden: lezen schrijven en rekenen
  
• Sociale vaardigheden: communicatieve vaardigheden, omgaan met emoties en het oplossen van sociale problemen
  
• Praktische vaardigheden: persoonlijke verzorging, gebruik maken van het openbaar vervoer.
  

Beperkingen op diverse gebieden:

• leren en denken (onthouden, ordenen, verwerken)
• werkgeheugen (beslissingen nemen)
• sociale informatieverwerking
• generaliseren (transfer maken in vergelijkbare situaties)
• taal (moeite met gedachtegang)
• sociale vaardigheden (moeite met het lezen van de ander)
• weerbaarheid (staande houden in de maatschappij)

• empathie (de sociale- en emotionele ontwikkelingsleeftijd loopt achter)
• geweten (ontwikkeling loopt langzamer, ook door minder invoelingsvermogen)
  
• impulscontrole (minder vaardigheden en behoefte om impulsen te beheersen)
• zelfsturing (oorzaak en gevolg)
• autonomie (meer negatieve- en faalervaringen)

Heeft invloed op seksualiteit, relaties, financiën, criminaliteit, internetgebruik, werk etc.

Stelling

Ik accepteer méér grensoverschrijdend gedrag (taal, agressie, etc) van mijn cliënt dan van mijn eigen kinderen/neefjes/nichtjes/kinderen van vrienden

1. Eens
2. Oneens

Diagnostiek

Goede diagnostiek is belangrijk!

Signalen kunnen (door leerkrachten, hulpverleners) middels screeningslijsten worden getoetst. Vervolgens kan men overgaan op diagnostisch onderzoek.

Voorbeeld screeningslijst is de Beoordeling Sociaal Aanpassingsvermogen (BSA).

https://www.nji.nl/sites/default/files/2021-05/BSA_jongeren.pdf

Voorbeelden van diagnostisch onderzoek:

De WISC-III NL, RAKIT, GIVO. Deze testen zeggen wat over de persoon cognitief gezien kan. Vervolgens bestudeert men vaak het sociaal emotionele niveau om te kijken wat de persoon op dat ontwikkelingsgebied aan kan. Overvraging door netwerk en overschatting door de persoon in kwestie komt vaak voor.

Stelling

Ontkenning van de beperking is de grootste belemmering voor goede begeleiding.

1. Eens
2. Oneens

www.nji.nl

Beperkingen op diverse gebieden:

• leren en denken (onthouden, ordenen, verwerken)
• werkgeheugen (beslissingen nemen)
• sociale informatieverwerking
• generaliseren (transfer maken in vergelijkbare situaties)
• taal (moeite met gedachtegang)
• sociale vaardigheden (moeite met het lezen van de ander)
• weerbaarheid (staande houden in de maatschappij)

• empathie (de sociale- en emotionele ontwikkelingsleeftijd loopt achter)
• geweten (ontwikkeling loopt langzamer, ook door minder invoelingsvermogen)
  
• impulscontrole (minder vaardigheden en behoefte om impulsen te beheersen)
• zelfsturing (oorzaak en gevolg)
• autonomie (meer negatieve- en faalervaringen)

Heeft invloed op seksualiteit, relaties, financiën, criminaliteit, internetgebruik, werk etc.

Leren en denken

• Denken speelt een centrale rol bij het onthouden en bewerken van binnengekomen informatie en het terughalen van eerder opgedane informatie.
• Leren is het verwerven van vaardigheden, inzicht en kennis, leren staat voor veranderen.

Een LVB-er is beperkt in zijn denkvermogen en daarom vraagt leren een grotere inspanning.

Werkgeheugen

Het werkgeheugen is een tijdelijke opslagplaats van taak- relevante informatie in de hersenen.

1. Activatie van oude herinneringen (bv een beeld van vroegere vakantie)
2. Het vasthouden van meer recente gebeurtenissen (bv. het onthouden van een nieuw telefoonnummer)
3. Kan betrekking hebben op bewerkingen die worden toegepast op de inhoud van het geheugen (bv. maken van rekensommen)
4. Het sturen van ons actuele gedrag in complexe situaties (bv. ik moet rechts afslaan na het derde stoplicht en dan op de rotonde links)

Bij LVB-ers maakt het werkgeheugen een vertraagde ontwikkeling door en ligt deze per definitie onder de kalenderleeftijd.

Sociale informatie verwerking

Een mens doorloopt verschillende stappen als deze in een sociale situatie terecht komt:

1. Je neemt waar
2. Je interpreteert de situatie
3. Je stelt doelen
4. Je weegt af welke antwoorden of reacties mogelijk zijn
5. Je kiest op welke manier je gaat reageren en laat het gedrag zien dat daarbij past.

Eerder opgedane ervaringen beïnvloeden de manier waarop deze stappen worden doorlopen.

Generaliseren

Mensen met LVB kunnen wat ze hebben meegemaakt in de ene situatie niet zonder meer toepassen in een andere, vergelijkbare situatie

In verschillende situaties zal eenzelfde vaardigheid dus opnieuw aangeleerd moeten worden.