5.2 Waar kun je werken

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3 MAVO

5.2 Waar kun je werken?

Herhaling lesdoelen 5.1

- Hoe komt een arbeidsovereenkomst tot stand?

- Welke dienstverbanden zijn er mogelijk?

- Wat doet de wet om jou als werknemer te beschermen?

Lesdoelen 5.2

- Welke ondernemingsvormen zijn er?
- Hoe is een bedrijf georganiseerd?

- In welke sectoren kun je werken?

Arbeidsmotieven

- nuttig zijn

- zinvol bezig

- contacten met anderen

Ondernemingsvormen

• eenmanszaak
  
• zelfstandige zonder personeel (zzp-er)
• vennootschap onder firma (vof)
• besloten vennootschap (bv)
• naamloze vennootschap (nv)
• stichting

Zzp-er

Iemand die werkt zelfstandig, heeft dus een eigen onderneming. Een zzp-er heeft geen personeel en betaalt inkomstenbelasting over de winst.

Eenmanszaak

Er is één eigenaar die zelf de leiding heeft. De eigenaar kan wel
personeel in dienst hebben.

V.o.f.

Vennootschap onder firma: er zijn twee of meer eigenaren (vennoten of firmanten)
die samen de leiding hebben.

kenmerken eenmanszaak en v.o.f.

Voor de eigenaren van een eenmanszaak en v.o.f. is de winst hun inkomen. Daarover betalen zij inkomstenbelasting. Dat is een belasting die iedereen over zijn privé-inkomen
moet betalen.

Bij verlies zijn de eigenaren ook privé aansprakelijk.

BV en NV

Een bv (= besloten vennootschap) en een nv (= naamloze vennootschap) zijn ondernemingsvormen waarbij het privégeld van de eigenaren en het geld van de onderneming strikt van elkaar gescheiden zijn. De eigenaren zijn aandeelhouders.

Over de winst wordt vennootschapsbelasting betaald.

De aandeelhouders krijgen dividend als er winst gemaakt wordt.

Organigram

Een schema dat laat zien hoe een onderneming is georganiseerd.

arbeidsverdeling

Ieder zijn eigen taak: werk verdelen over verschillende personen. 

Als iedereen geschikt is voor zijn of haar taak verloopt het werk snel en goed.

Productiesectoren

Primaire

Landbouw, mijnbouw en visserij.

Secundaire

Industrie & bouw

Tertiaire

Commerciële dienstverlening (bijv. kapper, marktkoopman, winkels en horeca) 

Winst als doelstelling

Quartaire

Niet-commerciële instellingen (bijv. leraar, politieman, arts en brandweer)

Hoeft geen winst te maken

Bij welke ondernemingsvorm is de directeur in loondienst?

1. Eenmanszaak
2. VOF
3. CV
4. BV

Welke van onderstaande bedrijven geeft aandelen uit?

1. NV
2. Eenmanszaak
3. CV
4. VOF

Welke ondernemingsvorm geeft aandelen uit die vrij verhandelbaar zijn?

1. NV
2. BV
3. CV
4. VOF

Welke ondernemingsvorm is een rechtspersoon?

1. CV
2. NV
3. VOF
4. Eenmanszaak

Welk van de vier is GEEN ondernemingsvorm?

1. Eenmanszaak
2. V.o.F
3. B.V.
4. A.P.

Wat betekent de afkorting KvK?

1. Kamer voor kooplieden
2. Kamer van Handel
3. Koopwaar en Koophandel
4. Kamer van Koophandel

Als je bij een appelboer de appels gaat plukken, dan werk je in:

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. je vrije tijd

Welke beroepen kom je tegen in de tertiaire sector?

1. kapper
2. boer
3. taxichauffeur
4. leraar

Wat hoort niet thuis in de quartaire sector?

1. ziekenhuis
2. brandweer
3. school
4. bank

Industrie is een onderdeel van de secundaire sector.

1. juist
2. onjuist