H1 Samenhang in tekst 1.2 Signaalwoorden HERHALING STOF

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

1.2 Signaalwoorden

Leerdoel

Je gebruikt signaalwoorden om verbanden in jouw tekst duidelijk te maken.

Tekstverbanden en hun signaalwoorden

Tekstverbanden

Tekstverbanden:

Tijd

opsomming

tegenstelling

reden, verklaring, argument

overeenkomst-vergelijking

voorbeeld/toelichting

oorzaak en gevolg

middel-doel

voorwaarde

samenvatting, herhaling

conclusie

signaalwoorden

Om tekstverbanden goed te herkennen, dien je de signaalwoorden te leren. 

Op de volgende pagina vind je een lijst met tekstverbanden en hun bijbehorende signaalwoorden. 

www.nt2.nl

Signaalwoorden voor tekstopbouw

Inleiding

Middenstuk

Slot

Indeling tekst

3 delen

Een zakelijke tekst bestaat dus uit 3 delen: 

de inleiding, het middenstuk en het slot.

 

Dit kunnen 3 alinea's zijn, maar ook meerdere alinea's omvatten.

 De inleiding

De schrijver van een tekst kan kiezen hoe hij/zij zijn inleiding wilt inleiden. 

Dit schooljaar leer je 9 manieren van inleiden.

 

We noemen dit soms ook 'de functies van een inleiding'.

Manieren van inleiden zijn:

1. reden geven van schrijven: de aanleiding voor het schrijven van de tekst wordt genoemd. 
2. voorbeeld te geven: een voorbeeld bij het onderwerp wordt verteld.
    
3. anekdote vertellen: een leuk, kort verhaaltje wordt verteld. 
4. belangrijke vraag stellen: een belangrijke vraag wordt gesteld. Deze vraag staat centraal in de tekst. 

5. Standpunt of mening delen: een standpunt of mening (van de schrijver) over het onderwerp wordt gegeven. 

6. hoofdgedachte delen: de hoofdgedachte van de tekst wordt genoemd. Dit is de tekst uitgelegd/samengevat in één zin.

7. deskundige introduceren: een deskundige over het onderwerp wordt geïntroduceerd. Deze deskundige komt aan het woord in de tekst. 

8. opbouw over de tekst geven: de inhoud van de tekst wordt opgesomd. 

9. samenvatting geven: een korte samenvatting wordt alvast in de inleiding verteld. 

Aandacht trekken

Deze 9 manieren van inleiden hebben één ding met elkaar gemeen: ze moeten de aandacht trekken van de lezer, zodat de lezer besluit om door te lezen.

Afhankelijk van het leesdoel van de lezer kan de lezer na het lezen van de inleiden beslissen of hij/zij door wil lezen. 

Het middenstuk

Hierin worden verschillende zaken behandeld die met het onderwerp te maken hebben. Dit zijn deelonderwerpen. Het is gebruikelijk dat elk nieuw deelonderwerp in een nieuwe alinea staat. Deelonderwerpen zijn dus niet hetzelfde als de deeltitels (tussenkopjes)

Het slot

Een zakelijke tekst heeft ook verschillende manieren van een tekst afsluiten. 

Dit leerjaar leer je er 6. 

Manieren van afsluiten:

1. De hoofdgedachte van de tekst geven: de tekst wordt nog ter afsluiting in één zin samengevat/uitgelegd.

2. advies geven: de schrijver sluit af met een advies voor de lezers.

3. conclusie trekken: door de schrijver wordt een conclusie getrokken. 

4. samenvatting geven: een korte samenvatting van het genoemde wordt in het slot genoemd.

5. toekomstverwachting noemen: de schrijver spreekt een verwachting uit naar de toekomst.  

6. vraag beantwoorden: de vraag uit de inleiding wordt in het slot beantwoord. 

DUS: Slot

• Hoofdgedachte
• Advies
• Conclusie
• Samenvatting
• Toekomstverwachting 
• Vraag inleiding beantwoord

Wat is GEEN tekstverband?

1. opsomming
2. oorzaak - gevolg
3. synoniem
4. tegenstelling

Signaalwoord: Om.......Te....

Wat is het tekstverband?

1. oorzaak - gevolg
2. redengevend
3. doel - middel
4. concluderend

Zoek het tekstverband:

Hij houdt van pannenkoeken, maar niet van pizza.n.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologie
4. toelichting

Zoek het tekstverband:

Hij heeft geen zin, dus hij gaat niet mee.

1. argument
2. conclusie
3. tegenstelling
4. samenvatting

Kortom, dit was de herhaling over tekstverbanden en signaalwoorden.

Wat is het tekstverband?

1. Doel-middelverband
2. Vergelijkend verband
3. Samenvattend verband
4. Concluderend verband

Tekstverbanden
het woord 'maar' hoort bij een .......tekstverband

1. opsommend
2. voorbeeldgevend
3. tegenstellend
4. redengevend

Wat is een signaalwoord

Wat zijn signaalwoorden?

1. Woorden die verbanden tussen zinnen leggen
2. Woorden die zelfstandig een betekenis hebben
3. Woorden die iets zeggen over het zelfstandignaamwoord
4. Woorden die extra informatie geven

Welk tekstverband hoort bij het tekstverband 'tijdsvolgorde'?

1. Terwijl
2. Daarnaast
3. Toch

Welk signaalwoord is GEEN signaalwoord voor 'tijd'?

1. eerst
2. ten slotte
3. daarna
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor reden?

1. ten eerste
2. daarom
3. bijvoorbeeld
4. maar

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor tegenstelling?

1. zoals
2. daarnaast
3. echter
4. zo

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor reden?

1. vanwege
2. zoals
3. tot slot
4. toch

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor opsomming?

1. en
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor voorbeeld?

1. toch
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is GEEN signaalwoord voor 'opsomming'?

1. en
2. ook
3. daarna

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor reden?

1. omdat
2. zoals
3. en
4. maar

Nog niet gemaakt?

Blz. 210-211, opdracht 1 t/m 5

Rustig tempo? Maak dan 1-2-4-6

Digitaal: 1.2 Alle opdrachten