HV2 les 10 H36 bijstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vandaag

Lezen

Herhaling bijvoeglijke bepaling

Uitleg bijstelling

Aan de slag: keuze 

Lezen

Lesdoelen

Na deze les:

weet je hoe je de bijstelling vindt in een zin.

Heb je het begrepen? Steek 1, 2 of 3 vingers op. 

Wat zijn de bijvoeglijke bepalingen in de onderstaande zin?

De kleine, enthousiaste jongen droeg een warme, wollen trui op die 

koude winterdag.

1) kleine, enthousiaste, warme, wollen, koude

2) de kleine, enthousiaste jongen

3) op die koude winterdag

Zinsdelen en zinsdeelstukken

- Werkwoordelijk gezegde

- Onderwerp

- Lijdend voorwerp

- Meewerkend voorwerp

- Bijwoordelijke bepaling

----------------------------------

- Bijvoeglijke bepaling

Zinsdelen

Zinsdeelstuk

De bijvoeglijke bepaling (BVB)

• De bijvoeglijke bepaling is GEEN zinsdeel, maar een deel van een andere zinsdeel.
• De bijvoeglijke bepaling zegt iets over het zelfstandig naamwoord binnen een zinsdeel.
•  De bijvoeglijke bepaling kan voor of achter een zelfstandig naamwoord staan.

Bijvoeglijke bepaling

- Een bijvoeglijke bepaling zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

- Een bijvoeglijke bepaling vind je door te vragen: welk/wat voor + het zelfstandige naamwoord?

Voorbeeld: 

De slimme jongen | is | lid | geworden | bij onze voetbalclub.

slimme = bijvoeglijke bepaling bij jongen (welke/wat voor + jongen?) 

onze = bijvoeglijke bepaling bij voetbalclub (welke/wat voor + voetbalclub?)

OW

BWB

Bijstelling

Amsterdam, de hoofdstad van Nederland, is erg mooi.

Met de bijstelling wordt hetzelfde bedoeld als iets anders dat ook in de zin staat en hij staat altijd tussen komma's.

Ik heb bloemen, een bos rozen, van mijn vriendin gekregen. 

In de zin staat dat ik bloemen heb gekregen.

De extra informatie die toegevoegd wordt, is dat het gaat om een bos rozen. 

Een bos rozen is hier de bijstelling, want het geeft extra informatie over bloemen.

Maak aantekeningen

De zinsdelen benoemen

De bijstelling hoort bij hetzelfde zinsdeel als het object waar het iets over zegt. 

Ze zijn verwisselbaar. 

Ik |heb| bloemen, een bos rozen, | van mijn vriendin |gekregen.

pv = heb                                                                

wg = heb, gekregen                                 

ow = ik

lv = bloemen, een bos rozen  

bijstelling = een bos rozen  

ow

pv

lv

bwb

wg

De zinsdelen benoemen

Onze teckel, Unox, | is | erg lief. 

onze teckel = Unox

Unox = onze teckel

Unox staat tussen komma's en is de bijstelling.

ow

pv

lv

Aan de slag

Huiswerk nakijken

Lezen theorie over bijstelling blz. ....

Keuze:

Ik vind het nog lastig en wil oefenen: maken H36 opdr. .....

Gebruik de extra instructie: de uitlegfilmpjes op dia 12. Ben je klaar? Ga door naar groen. 

Ik begrijp het goed: maak de verdiepende opdracht creatief schrijven op dia 13 en 14. 

Ben je klaar? Haal een oefentoets op.

Vind je het nog lastig? Gebruik deze extra instructie.

Filmpje werkwoordelijk gezegde

Filmpje persoonsvorm

Filmpje onderwerp

Filmpje lijdend voorwerp

Filmpje meewerkend voorwerp

Filmpje bijwoordelijke bepaling

Filmpje voorzetselvoorwerp

Filmpje bijvoeglijke bepaling

Filmpje bijstelling

Verdiepende opdracht

Stap 1: analyseer de tekst

Onderstreep de bijstellingen in de cursieve tekst en schrijf op bij welk zelfstandig naamwoord deze hoort.

Mijn broer Lucas, een fanatieke sporter, traint elke dag in de sportschool. Zijn favoriete coach, een ervaren krachttrainer, helpt hem met zijn schema. Na de training drinkt Lucas een smoothie, een gezonde mix van fruit en proteïnen, om te herstellen.

Stap 2: Schrijfopdracht

Schijf een korte beschrijving (5-8 zinnen) van een persoon die belangrijk voor je is (bijv. een vriend, familielid of bekend persoon). Je moet minimaal drie bijstellingen gebruiken.

Stap 3: Feedback geven door een klasgenoot

Heb je de bijstellingen makkelijk kunnen herkennen? Kun je de zin ook zonder de bijstelling lezen? Verandert de betekenis dan? Heeft de schrijver afwisseling in de plaatsing van de bijstellingen?

Stap 4: Verbeter je tekst

Verdiepende opdracht

Stap 2:

Ruil je tekst met een klasgenoot en geef elkaar feedback met deze vragen:

Zijn de bijvoeglijke bepalingen duidelijk en goed gekozen?

Voegen ze echt iets toe aan de tekst?

Kun je ergens een sterkere of preciezere bijvoeglijke bepaling gebruiken?

Stap 3:

Pas je tekst aan op basis van de feedback en lever de verbeterde versie in.

🔎 Extra uitdaging: Gebruik een mix van voor- en achtergeplaatste bijvoeglijke bepalingen voor extra variatie!

Zijn voor jou de lesdoelen behaald

Ik kan in een zin de bijstelling benoemen:

Volgende les

We gaan verder met het naamwoordelijk gezegde.