Sensorenlab VO

• Techniek
• Basisschool
• Middelbare school
• Groep 6-8
• Leerjaar 1,2

Sensorenlab VO 

sensoren en actuatoren

Welkom op de hotspot!

Hoe is deze les opgebouwd?

• Ontmoet en groet  
  
• Lesinhoud 
  
• Instructie
  
• Aan het werk
  
• Afsluiten 
  
• (activiteiten op school)

_____________________________________________

Na deze les...

• Weet je wat een sensor is
  
• Kan je verschillende toepassingen noemen
  
• Heb je gewerkt met verschillende sensoren
• Misschien op school met je leraar: Heb je nagedacht over de voordelen en nadelen van sensoren in je leven. 

2

__________________________________________

Na deze les...

• Weet je wat een sensor is
  
• Kan je verschillende toepassingen noemen
  
• Heb je gewerkt met verschillende sensoren
• Heb je nagedacht over de voordelen en nadelen van sensoren in je leven. 

2

__________________________________________

Wat doet een sensor?

Je smartphone registreert ook van alles. Wat bijvoorbeeld?

plaats, snelheid, hoe licht het is

Aan alleen een sensor heb je meestal niets. 

Meestal stuurt de sensor een elektrische stroom naar een computer.

De computer verwerkt de stroom en geeft een opdracht aan een ‘actuator’ die iets ‘doet’.

plaats, snelheid, hoe licht het is

Maar hoe werkt zo'n sensor bijvoorbeeld?

Kijk hiernaast.

Als de metalen plaatjes elkaar raken, loopt er een stroom in de kring en dan gaat het lampje branden.

metalen plaatjes = sensor

lampje = actuator

Daarmee zou je zelf een alarm kunnen maken, voor als er iemand naar je kamer toe sluipt. Of iets anders?

Je leraar demonstreert dat en straks mag je 'm zelf bekijken en proberen.

2

Als je in fel licht kijkt, wordt je iris automatisch kleiner. Dat kun je bij elkaar gemakkelijk onderzoeken door even de hand voor een oog te laten doen en die weg te laten trekken. Meteen daarna wordt de iris kleiner. Waarom is dat? Wat is hier de sensor? Wat is hier de actuator? 

sensor zit in het netvlies achterin het oog. Actuator is de iris. Die wordt kleiner bij veel licht. Als je iris niet zou veranderen, zou je in het donker te weinig licht in je oog krijgen. Dan moet de opening groter worden om meer licht het oog binnen te laten. 

Als je in fel licht kijkt, wordt je iris automatisch kleiner. 

Waarom is dat? 

Wat is hier de sensor? 

Wat is hier de actuator? 

sensor zit in het netvlies achterin het oog. Actuator is de iris. Die wordt kleiner bij veel licht. Als je iris niet zou veranderen, zou je in het donker te weinig licht in je oog krijgen. Dan moet de opening groter worden om meer licht het oog binnen te laten. 

Waar zitten de sensor, computer/verwerker en actuator bij een lamp die aan gaat als er iemand langs loopt?

De sensor zit meestal vlak bij de lamp. Maar soms ook ergens anders in het plafond.

De verwerker kan ook vlak bij de lamp zitten, of ergens anders. De actuator is de lamp zelf. 

Redeneren met sensoren

Je krijgt een werkblad met een paar geschakelde sensoren en actuatoren. 

Wat denk je dat er wordt gemeten door de sensor en wat zal de actuator doen?

In de groene doos 

____________________________

Zitten de 3 verschillende soorten. 

De sensoren zijn oranje.

De actuatoren - De onderdelen die iets doen - zijn blauw. 

De accu's/chips zijn groen. 

Ga zelf aan de slag! 

1. Alleen of samen?

2. Bekijk de doos goed

3. Kies een voorbeeld van de inspiratiekaart

4. Bouw na en kijk wat er gebeurt

Gebruik de stroombron, Sensor, Actuator 

            

_________________________________________

Keuze 1: Maak een karretje met afstandsbediening!

Je mag kiezen uit 3 manieren hoe de snelheid van het karretje wordt bediend

1. Bediening door een draaiknop op de afstandsbediening
2. Bediening door je hand op verschillende afstanden van de afstandsbediening te bewegen
3. Bediening door verschillende kleuren voor de afstandsbediening te houden. 

Als je tijd over hebt, mag je natuurlijk nog een andere bediening maken. 

Al deze manieren komen voor in bedrijven. Want met karretjes worden er in een bedrijf veel producten van de ene plek naar de andere plek gebracht. Maar die karretjes mogen niet te hard gaan, of uit de bocht vliegen. Dus er is vaak een automatische bediening, bijvoorbeeld met gekleurde rijbanen, zodat het karretje 'weet' wat het moet doen.  

een muziekinstrument dat reageert op 

- de afstand tot je hand (afstandssensor), of

- een draaiknop

- het aanraken van een bepaald punt op het instrument 

(Om je instrument te kunnen programmeren krijg je een inspiratiekaart met een voorbeeld)

Gebruik de inspiratiekaart, karton, kleurpotloden, lijm, etc.

Keuze 2: Ontwerp en programmeer 

Zie instructie/inspiratiekaarten, separaat voor de 2 opties.

Vraag tijdens het rondlopen of na afloop tijdens korte nabespreking:

Als deze lamp/instrument echt gemaakt zou worden, voor wie is die dan bedoeld en waarom?

(een kind, een feestband, etc).   Daarmee werk je aan het 'ontwerpen'  dat in de kerndoelen staat.

een muziekinstrument dat reageert op 

- de afstand tot je hand (afstandssensor), of

- een draaiknop

- het aanraken van een bepaald punt op het instrument 

(Je krijgt hiervoor een werkblad met een voorbeeld)

of 

een gekke lamp. 

  

Wat je hiernaast ziet, kan je op ideetjes brengen. Je beste idee werk je in een plat vlak (2D) uit.

Gebruik de inspiratiekaart, karton, kleurpotloden, lijm, etc.

Ontwerp zelf: 

Zie instructie/inspiratiekaarten, separaat voor de 2 opties.

Vraag tijdens het rondlopen of na afloop tijdens korte nabespreking:

Als deze lamp/instrument echt gemaakt zou worden, voor wie is die dan bedoeld en waarom?

(een kind, een feestband, etc).   Daarmee werk je aan het 'ontwerpen'  dat in de kerndoelen staat.

Sensoren in beroepen

Op één van de eerste dia's zag je een politieagente met een sensor in haar hand. En je zag een baby in een ziekenhuis met een sensor. Zo wordt er in veel beroepen met sensoren gewerkt. Welk soort sensoren worden gebruikt in de plaatjes? 

Wat vond jij van deze les?

😒🙁😐🙂😃

De poll (Emoji)

Voor het uitvragen van emoties bij bepaalde onderwerpen, komt het emoji type goed van pas.

Met de poll kun je leerlingen bevragen met stellingen tijdens de (klassikale of gedeelde) les. Deze stellingen hebben geen goede of foute antwoorden, maar kunnen juist gebruikt worden om discussies te starten en meningen uit te vragen.

Bedankt!

Verwerkingsopdrachten na de inspiratiesessie

Welke gegevens worden er allemaal via sensoren over jou verzameld en waar gaan die gegevens heen?

Vind je dat allemaal prima?

Daarover ga je nadenken met behulp van een paar situaties.

Situaties met sensoren

Sommige van de situaties komen alleen in andere landen voor (welke?). Maar misschien straks ook bij ons? Wat vind je ervan? En wat doet het met je?

1. Via sensoren in je smartphone kan een arts meekijken hoe gezond jij leeft.
   
2. Via een smart speaker met microfoonsensor kan een bedrijf horen wat je thuis zegt.
   
3. Via sensoren in een auto kan de regering van een ander land zien waar iedere Nederlander is.
   
4. Via sensoren kan de school zien of je aanwezig bent. 

Als je sommige van deze situaties niet wenselijk vindt, kunnen we daar misschien wat aan doen.

1. Wat zou je zelf kunnen doen om je privacy te beschermen?
2. Wat kan de school doen om jouw privacy te beschermen?
3. Wat zou de overheid moeten doen om jouw privacy te beschermen?

Je krijgt van je leraar een tekst over dit onderwerp.

Lees die goed door en ga dan terug naar de vragen die in de klas zijn besproken. Nu je er meer over weet:

1. Welke situaties ken je nu nog meer waarbij sensoren ons leven beter maken?
2. Welke nadelen van het gebruik van sensoren zie je nu nog meer?