ph4 GS 5.3 Reformatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat is de kritiek die Luther en Calvijn hadden op de Rooms-katholieke kerk. Noem minimaal drie onderdelen van kritiek.
Gebruik je tekstboek pagina 92 Luther.

Maarten luther

• KRITIEK RK: aflaathandel --> Luther tegen de verkoop van aflaten, die door de kerk werden aangeboden als een manier voor gelovigen om hun zonden te vergeven en minder tijd in het vagevuur door te brengen. Hij beschouwde dit als een corruptie van de ware christelijke doctrine en een uitbuiting van de angst van mensen voor de straf voor zonden.
• KRITIEK RK: Bijbel in het latijn --> Zowel Luther als Calvijn stelden de Bijbel centraal en bekritiseerden de RK voor het nadrukken van traditie boven de Schrift. Luther stelde dat iedere gelovige de Bijbel moest kunnen lezen en interpreteren zonder tussenkomst van de geestelijkheid.
• KRITIEK RK: luxe en welvaart RK en geestelijkheid

om het echt niet te vergeten ;-) Tekstboek 92 en 93

• Stevige machtsbasis voor de kerk
• Oorzaken: Maatschappelijk betrokken maar ook de maatschappelijke maatstaf (normen en waarden) Militaire macht: Eigen leger
• Rijkdommen, maar niet voor het ‘gewone volk’
• Kerk had geld nodig voor zijn dure bestaan. Bouw nieuwe Sint-Pieter in Rome (machtssymbool). Inkomstenbron: Aflatenhandel [betalen voor de vergeving van de zonden]
• Kritiek mond zich uit in afsplitsing
• Oprechte bezorgdheid over de toestanden van de kerk: Draait het nog om religie? Luther: Misstanden rechtzetten met een hervorming of reformatie Kritiek niet geaccepteerd: Luther wordt geëxcommuniceerd (kerkelijke ban) en zelfs later door Karel V in de rijksban 

De kritiek op de Rooms Katholieke Kerk van Luther en Calvijn komen op veel punten overeen. Maar waarin verschilt Calvijn van Luther.
Gebruik je tekstboek pagina 92 Luther.

Gevolgen voor Luther en zijn Lutheranen 

(in Frankrijk Hugenoten)

• Paus deed hem in de ban (Luther uit de kerk gezet).
• Keizer Karel V wilde eenheid van geloof (centralisatie), Karel V roept Luther ter verantwoording  en Luther moet in Worms verschijnen. Hier neemt Luther zijn woorden niet terug en weet te vluchten naar een beschermheer (Duitse keurvorst)
• Keizer Karel V --> Luther in de kerkban (Vogelvrij: Luther kon straffeloos gedood worden).
• Luther beschermd door Duitse keurvorsten die tegen de centralisatie structuur zijn van Keizer Karel V. 
• De splitsing van het christelijke geloof is een feit --> reformatie of hervorming
• Christelijke kerk wordt: 1. Roomskatholieke kerk en 2. Protestants kerk (=schisma)
• Mede door de boekdrukkunst wordt het nieuwe geloof makkelijk verspreidt

Luther en de kerksplitsing (reformatie)

Gevolgen kerkban en rijksban:

• Volgelingen Luther stichten eigen kerken (protestantse kerken).
• Duitse keurvorsten kiezen katholieke of protestantse kant.
• Godsdienstoorlogen: “Cuies regio, eius religio” [Vrede van Augsburg 1555] 
• Duitse keurvorsten mogen hun eigen geloof bepalen in hun eigen gebied.

o.a. Boerenoorlog (deze werd niet gesteund door Luther):

- verzet tegen belasting (boeren)

- verzet tegen centralisatie (steden en adel)

- innemen bezit katholieke kerk 

Je weet welke gevolgen de kerkhervorming had voor de maatschappelijke en politieke situatie in Europa