7.3 Eten 1 les

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 7 Ademen en Eten

7.1 Alles werkt samen

7.2 Ademen

7.3 Eten, les 1

7.4 Verteren

7.5 Ademen en eten bij dieren

Leerdoelen 7.3

• Je kunt voedingsstoffen en hun functies noemen.
  
• Je kunt uitleggen wat gezond eten is en met de schijf van vijf of een voedingsmiddelentabel bepalen of een maaltijd gezond is.
  
• Je kunt beschrijven hoe tandbederf ontstaat.
  
• Je kunt beschrijven waardoor verstopte bloedvaten kunnen ontstaan.
  
• Je kunt uitleggen wat er kan gebeuren bij ondervoeding en bij overmatige voeding.

Voedingsstof & voedingsmiddel

Voedingsmiddel: alles wat je eet en drinkt.

Voedingsstoffen: de bruikbare bestanddelen uit voedingsmiddelen.

Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig om zichzelf in leven te kunnen houden.

Voedingsstoffen

Voedingsstoffen

Energierijke stoffen:

vetten en koolhydraten 

(suikers, zetmeel)

Bouwstoffen:

water, mineralen en eiwitten

Beschermende stoffen:

vitaminen en mineralen

Koolhydraten

Eiwitten

Vetten

Vitaminen en mineralen

Voedingsvezels

- Geen voedingsstof

- Stimuleert de darmen

- Voorkomt obstipatie (verstopping)

- Zorgen voor een verzadigd gevoel

- In plantaardige voedingsmiddelen

- Voedingsvezels worden zelf niet verteerd

Voedingsvezel (= geen voedingsstof!)

Zetmeel (koolhydraat) aantonen in voedingsmiddelen

Je kunt met een indicator zetmeel aantonen in voedingsmiddelen. De indicator voor zetmeel is joodoplossing. Als er zetmeel in een voedingsmiddel aanwezig is, kleurt de joodoplossing paars-blauw.

Te veel suiker

• Eet je veel zoete voedingsmiddelen? Dan heb je sneller kans op tandbederf (cariës).

• Bacteriën zetten de suikers om in een zuur.

Poets 2x per dag

• Speeksel neutraliseren zuur en doden bacteriën. Maar dat is helaas niet voldoende.
• Poets met een tandpasta waar fluor in zit. dat maakt je tandglazuur sterker. 
• Je haalt dan ook tandplak weg. (kleverig laagje van bacteriën en voedselresten).
  

Te veel vet

• Als je jarenlang veel vette producten eet, neemt het cholesterolgehalte in het bloed toe. 

• Cholesterol is een vetachtige stof.

• Wanneer je veel vet binnen krijgt, hoopt cholesterol zich op in de bloedvaten:  ze worden nauwer en je bloed stroomt minder goed. 

Cholesterol vernauwt bloedvaten

Overgewicht

Als je meer KJ of Kcal binnenkrijgt dan dat je gebruikt, dan kom je aan. 

Grondstofwisseling + de hoeveelheid die je lichaam gebruikt als je in rust bent. 

Hoeveel energie je nodig hebt, hangt af van:
Leeftijd
Geslacht
Activiteit

Hoeveelheid energie geef je aan in kilojoule (kJ) of kilocalorie (kcal). 
1 kJ = 0,23 kcal.

Anorexia

• Ondergewicht door lijnen
• Het begint vaak door onzekerheid
• Iemand met anorexia is ondervoed en krijgt lichamelijke klachten

Ben jij al begonnen met leren voor het tentamen?

Ja

Nee

Huiswerk:

Lezen 7.4 blz.56 t/m 64

Maken 7.4 opdracht 1 t/m 27