2.1 Naar een ander soort leven

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

2.1 Naar een ander soort leven

Blz. 46 in je leerwerkboek

Aan het einde van deze paragraaf

• weet je hoe Nederland vanaf 1815 bestuurd werd.
• kun je uitleggen wat er door de grondwet van 1848 veranderde in het bestuur van Nederland.
• weet je hoe de leef- en werkomstandigheden van de arbeiders waren. 
• kun je beschrijven hoe door de industrialisatie de samenleving veranderde.  

Aan de slag!

We maken klassikaal opdracht 1 op blz. 46.

Lezen & markeren

We lezen klassikaal 'Het bestuur van Nederland vanaf 1815' en 'liberalen en conservatieven' en markeren de belangrijkste stukjes.

Uitleg Het bestuur van Nederland in 1815

In 1815 werden Nederland en België één land:

het Koninkrijk der Nederlanden

Van deze monarchie werd koning Willem I het: staatshoofd

Nederland werd een koninkrijk met een grondwet, een:

constitutionele monarchie

Uitleg Het bestuur van Nederland in 1815

Koning Willem I was de leider van de regering. Met wie regeerde hij samen: de ministers

Het parlement of Staten-Generaal bestaat uit:

Eerste Kamer en Tweede Kamer

Waarover kon het parlement stemmen?

Uitleg liberalen en conservatieven

Steeds meer mensen waren ontevreden over het bestuur en de macht van de koning. Zo wilden rijke ondernemers meer inspraak en meer vrijheid in de politiek. Veel van hen waren:

Anderen wilden dat de macht bij de koning en de adel bleef,

dat waren: 

Aan de slag!

Maak individueel opdracht 2 en 3 op blz. 47.

Lezen & markeren

We lezen klassikaal 'De grondwet van 1848' markeren de belangrijkste stukjes.

De grondwet van 1848

In 1830 werd België onafhankelijk na een opstand tegen koning Willem I. In 1848 liet koning Willem II door Thorbecke de grondwet wijzigen:

• koning mocht zich niet meer met de politiek bemoeien.
• parlement bepaalde wie er in de regering zat.
• Eerste Kamer werd door volksvertegenwoordigers van de provincies gekozen.

Waarom was Nederland nog geen echte democratie?

• alleen rijke mannen mochten stemmen.

Aan de slag!

Maak individueel opdracht 4 en 5 op blz. 48.

Lezen & markeren

We lezen klassikaal 'Werkomstandigheden in de industriële samenleving', 'leefomstandigheden in de industriële samenleving' en 'veranderingen in de samenleving' markeren de belangrijkste stukjes.

Werkomstandigheden in de industriële samenleving

De Nederlandse samenleving werd een industriële samenleving. De mensen:

• woonden in steden
  
• werkten in fabrieken
  

Arbeiders en hun kinderen hadden slechte werkomstandigheden:

• lange werkdagen
  
• alleen op zondag vrij
  
• geen loon bij ziekte
  
• gevaarlijk werk
  

Leefomstandigheden in de industriële samenleving

Fabrieksarbeiders hadden ook slechte leefomstandigheden:

• arbeiderswijken dicht bij de fabrieken
  
• kleine en donkere huizen
  
• geen stromend water
  
• geen riolering
  
• besmettelijke ziektes
  

Hoe worden deze slechte leef- en werkomstandigheden genoemd?

Veranderingen in de samenleving

Door de industrialisatie maakten de fabriekseigenaren veel winst. Maar de arbeiders werkten lang voor weinig geld. Wat richtten de arbeiders op om met werkgevers te onderhandelen?

Rond 1860 kwam er meer aandacht voor de sociale kwestie:

• onderzoek naar werk- en leef-omstandigheden.
• wetten die het leven van arbeiders beter maakten.
• kinderen mochten niet meer werken (Kinderwetje en leerplichtwet).

Aan de slag!

Maak individueel opdracht 6 t/m 9 op blz. 49 en 50.