H 5 Formuleren: variatie in zinslengte A2 NN

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

welkom!

Lesprogramma 

H5 Formuleren: variatie in zinslengte, blz 152

1. Uitleg/klassikaal oefenen theorie H5 Formuleren

2. Aan de slag met opdrachten

3. Uitleg (vervolg)

3. Aan de slag met opdrachten

4. Afsluiting

LESDOEL

• Je kent het verschil tussen een enkelvoudige en een samengestelde zin en kan dit toepassen.
• Je weet welke middelen je kan inzetten om ervoor te zorgen dat je tekst gevarieerder wordt en kan dit toepassen.  

Middelen:

1. Zinslengte (enkelvoudige en samengetelde zinnen)
2. Woordkeus
3. Zinsopbouw
4. Voegwoorden, verwijswoorden en signaalwoorden.

H5: variatie in zinslengte blz. 152/153

Wissel enkelvoudige en samengestelde zinnen af

Wat is het verschil tussen een enkelvoudige en een samengestelde zin?

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Enkelvoudige zin = vaak een korte zin, met 1 persoonsvorm.

Samengestelde zin = een zin die bestaat uit meerdere zinnen die zijn samengevoegd. Bevat hierdoor 2 of meer persoonsvormen. Vaak een lange zin.

Tip: zoek altijd de persoonsvorm!

Enkelvoudig of samengesteld?

Mijn neefje zegt dat hij dat ook vindt.

1. enkelvoudig
2. samengesteld

antwoord B: samengesteld

Enkelvoudig of samengesteld?

Toen ik gisteren inlogde op Teams, zag ik mijn rooster van deze week.

1. enkelvoudig
2. samengesteld

antwoord B: samengesteld

Welk voegwoord wordt gebruikt?

Max komt niet omdat hij geen tijd heeft

1. niet
2. geen
3. omdat

antwoord C: omdat

Enkelvoudig of samengesteld?
Volgende week spreken mijn zusje, broertje, moeder en ik rond half negen af voor het zwembad van Leeuwarden.

1. enkelvoudig
2. samengesteld

antwoord A: enkelvoudig

Hoe maak je een tekst gevarieerder?

1. Zinslengte: 

• Teveel korte (enkelvoudige) zinnen maken een tekst saai. 
• Lange (samengestelde) zinnen zijn voor een lezer moeilijker te begrijpen. Je maakt sneller een zinsbouwfout in een lange zin.
• Varieer dus de lengte van de zinnen: door enkelvoudige en samengestelde zinnen af te wisselen. 

Opdracht enkelvoudige en samengestelde zinnen

Uitleg opdrachten oefenblad 1 t/m 5.

Doel: herkennen zinnen, oefenen met het inkorten van samengestelde zinnen.

Hoe? alleen, in stilte.

Tijd: 10 minuten.

Klaar?: leesboek

Vragen?

Nabespreken

• Wat maakt een zin een zin? (oefening 1)
• Hoe en waar merk je dat je de zin gaat afbreken? (Oef 2/3)
• Welk antwoord heb je gegeven bij oef 4 en 5?

Hoe maak je een tekst gevarieerder (vervolg)?

1. Zinslengte: varieer in enkelvoudige en samengestelde zinnen 

2. Variatie in woordkeus: synoniem gebruiken (corrigeren, herstellen, in orde maken, verbeteren).

Hoe maak je een tekst gevarieerder (vervolg)?

3. Zinsopbouw: niet altijd de vaste volgorde: onderwerp-pv-ander zinsdeel (OPA), maar ook eens een vraagzin (POA) of APO (ander zinsdeel-pv-ow) of een gebiedende wijs.

Jeroen bakt een appeltaart.

Heb je zin in een dag vol plezier? (POA) Na regen komt zonneschijn. (APO)

Bezoek de tentoonstelling van 1 tot en met 30 mei.

4..  Gebruik voegwoorden, verwijswoorden en signaalwoorden om een tekst spannender te maken.

We gaan naar huis, want het wordt al donker. 

Peter is een fanatiek sporter. Hij traint 5x per week. 

Ten eerste is het recept overheerlijk.  Ten tweede is het nog gezond ook!

Opdracht enkelvoudige en samengestelde zinnen

Uitleg opdrachten oefenblad 6/7

Doel: schrijven van goedlopende zinnen en herschrijven van een tekst (met korte zinnen). 

Hoe? alleen, in stilte.

Tijd: 10 minuten.

Klaar?: Maak HW van deze week H5 blz 152, oef. 1/2/3.

Vragen?

Nabespreken

• Bespreken oefening 6. Wat heb je ingevuld?
• Bespreken voorbeeldtekst oefening 7: Hoe heb je de tekst met korte zinnen, gevarieerder gemaakt? 

Klaar? Ga verder met je huiswerk

H5 Formuleren, blz 152

Maak oefening 1,2,3 

Even checken:

1. Noem een aantal middelen die je kan inzetten om je tekst gevarieerder/afwisselender te maken.
   
2. Benoem het verschil tussen een enkelvoudige en een samengestelde zin?
3. Wat kan er gebeuren als je veel lange zinnen in je tekst gebruikt?
   
4.  Wat kan er gebeuren als je teveel korte zinnen gebruikt?

Lesdoel:

Waarom doen we dit?

• Je kent het verschil tussen een enkelvoudige en een samengestelde zin en kan dit toepassen.
  
• Je weet welke middelen je kan inzetten om ervoor te zorgen dat je tekst gevarieerder wordt en kan dit toepassen.  
  

Korte enquête 

Deze week krijg je een korte enquête van mij (via de mail)

Onderwerp: tips en tops over mijn lesgeven 

extra uitleg:

Voegwoorden bij samengestelde zinnen (H4 Grammatica)

Voegwoord = woord dat meerdere zinnen samenvoegt.

Nevenschikkende voegwoorden = dus, en, maar, of, want. Verbinden 2 gelijkwaardige eenheden, bijv. 2 hoofzinnen, 2 bijzinnen, 2 woorden.

Onderschikkende voegwoorden = omdat, dat, als, toen, doordat, aangezien, nadat, opdat, zodat, terwijl etc. Verbinden een hoofdzin en een bijzin.

Tekstverbanden en signaalwoorden

Andere voorbeelden van tekstverbanden (H2 en H3 Lezen)

Verwijswoorden (H1 Formuleren)

Paul en ik konden het goed vinden en dus hebben Paul en ik nog steeds goed contact.

Maar: Paul en ik konden het goed vinden en dus hebben wij nog steeds goed contact.