Communicatie, deelopdracht 3

Theorie communicatie met de client

• De 7 CanMeds rollen, rol Communicator
• De 3 soorten vragen
• Verbale- en non-verbale communicatie
• De 4 soorten gesprekken
• ingrediënten voor een goed gesprek
• Gesprekstechnieken 

Een zorgprofessional 

heeft 7 rollen

Uitgewerkt van 

niveau 1 tot niveau 6

Communicator

Het ontwikkelen van competenties op het gebied van communicatie met patiënten, cliënten of bewoners.

Voorbeelden: gesprekstechnieken, theoretische communicatie, gedragsbeïnvloeding, motivatie, empowerment, gebruik van ICT en sociale media

Het communicatieproces

Communiceren

Communiceren is het met elkaar in contact treden en uitwisselen van informatie.

Voor iedere vorm van communicatie zijn drie dingen nodig:

• de zender
• de boodschap
  
• de ontvanger

Er zijn twee soorten communicatie: verbale communicatie en non-verbale communicatie.

Vragen stellen

Soorten vragen

Er zijn drie verschillende soorten vragen. 

• Open vragen 
• Gesloten vragen 
• Suggestieve vragen

Soorten gesprekken

1. helpend gesprek
   
2. probleemoplossend gesprek
   
3. adviesgesprek
   
4. slechtnieuwsgesprek

3. Adviesgesprek

Het adviesgesprek is een specifieke vorm van gespreksvoering. Daarom volg je net als bij het slechtnieuws- en intakegesprek een werkwijze.

Stap 1: Verhelder het probleem door vragen te stellen, samenvattingen te geven en gevoelsreflecties te formuleren.

Stap 2: Geef een duidelijk advies en speel in op verbale en non-verbale reacties van de zorgvrager.

Stap 3: Ga na of het advies duidelijk is.

Stap 4: Geef nadere uitleg en informatie over de manier waarop het advies uitgevoerd kan worden.

4. Slechtnieuwsgesprek

1 Aankondiging: breng het slechte nieuws zo snel mogelijk, voorafgegaan door een korte aankondiging

2 Toelichting: het slechte nieuws wordt gevolgd door een korte toelichting.

3 Opvang: na het meedelen van het slechte nieuws volgt het opvangen. Luister goed, accepteer de gevoelens en durf stil te zijn.

4 Samenvatten: vat samen wat je de ander hoort zeggen.

5 Informatie: begin niet direct na het slechte nieuws met het spuien van informatie. De ontvanger is op dat moment niet in staat om informatie te verwerken. Het is beter om met informatie te wachten tot de ander er zelf om vraagt.

6 Herhaling: het is kenmerkend dat de ander in herhalingen vervalt.

7 Probleem oplossen: de volgende fase in het slechtnieuwsgesprek is die van het probleem oplossen. De vraag kan het best van de ander komen. Een zinnetje als: ‘Wat moet er nu gebeuren?’

8 Vervolgafspraak: maak een vervolgafspraak of kom zelf later nog op het gesprek terug.

ingrediënten voor een goed gesprek

• Gevoelsreflectie
• Humor
• Empathie
• Doorvragen
• Spiegelen
• Stil durven zijn
• Eerlijk en echt zijn
• Zo nodig eigen gevoelens benoemen
• Zo nodig afstand nemen
• Samenvatten
• parafraseren
• afstemmen op de persoon
• rustige houding

afstemmen op de zorgvrager

• de persoonlijkheid van de zorgvrager
  
• de intelligentie en cognitieve ontwikkeling van de zorgvrager
  
• de psychosociale ontwikkeling van de zorgvrager
  
• de leeftijd van de zorgvrager.

Gesprekstechnieken

Persoonlijkheid in kaart brengen

Iemands persoonlijkheid heeft invloed op alles 

wat hij doet. En dus ook op de manier waarop 

hij communiceert.

Doe zelf een persoonlijkheidstest. Zo leer je de 

verschillende persoonlijkheidskenmerken goed 

begrijpen. Zoek hiervoor op internet met de 

woorden ‘Big Five’ en ‘persoonlijkheidstest’ op de

site van JobPersonality, (=20 vragen)

Deelopdracht 3