Het puberbrein Deel 1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 4

Het puberbrein

ROC Nijmegen Pedagogisch werk

Pleun IJsebaert

Lesdoelen

• Je weet wat het verschil tussen de puberteit en adolescentie.
• Je maakt kennis met de werking van de hersenen.
• Je kent de invloed van hormonen. 
• Maak kennis met de ontwikkelingen op emotioneel en sociaal vlak.
• Je krijgt kennis over het risico gedrag bij adolescenten. 

Inhoud

• ''Adolescentie en puberteit''
• Wat gebeurt er in de hersenen
• Hormonen
• Wat betekent dit voor het gedrag
• Emotioneel gedrag
• Sociaal gedrag
• Risico gedrag

Ik vond dit filmpje en dacht misschien kan ik hier nog wat over verwerken in de powerpoint? Ik weet alleen niet zo goed wat.

Adolescentie en puberteit

• Puberteit: Seksuele/lichamelijke volwassenwording
  > Lichamelijke verandering
  > 10-14 jaar

• Adolescentie: Overgangsfase tussen kind en volwassene
  > Sociale veranderingen
  > 10-22 jaar

! Let op het verschil

Bij wie begint de ontwikkeling in de adolescentie (over het algemeen) eerder?

1. Vrouwen
2. Mannen

Meisjes/vrouwen beginnen meestal 1/2 jaar eerder met de puberteit. 

Start puberteit

Meisjes gemiddeld bij 10,5 jaar (tussen 9 en 12)

Jongens gemiddeld bij 11 jaar (Tussen 9 en 13)

Wat gebeurt er in de hersenen?

• Hypothalamus: Belangrijk hersengebied.
  

  >  Maakt stofje aan: GnRH.

• Hypofyse:  Schakel tussen het

centrale zenuwstelsel en het hormoonstelsel.

  >  Maakt geslachtshormonen aan 

• Prefrontale cortex: 'Het verstandige gedeelte' 

  >  Niet af.
  >  Pubers overgevoelig voor emoties puberteit. 

Hormonen

• Sturen ontwikkeling hersengebieden aan.
  > Tempo verschilt 
  > (Nog) geen efficiënte verbindingen
• Stormachtige ontwikkeling door allerlei prikkels
  > Zintuigelijke, cognitieve, emotionele en sociale prikkels
• Geslachtshormonen: lichamelijke ontwikkeling
  > Roept reacties op: stemmingswisselingen, onzekerheid

Wat betekent dit voor het gedrag? 

Gevolgen voor:

• Cognitieve vaardigheden (Hoe iemand leert)
• Emotioneel gedrag
• Sociaal gedag
• Creatieve vermogens

--> Emotioneel en sociaal gedrag

Emotioneel gedrag

• Orbifrontale cortex: raakvlak tussen nadenken en emotie. 
• Tijdens ontwikkeling: impulsief handelen, risicovol, gericht op directe bevrediging.  
• Missen het 'onderbuikgevoel'.
• Het pleziercentrum: dopamine bij (mogelijke beloning)

Heb jij al eens iets gedaan waar je later spijt van had?

JA

NEE

Sociaal gedrag

• Morele keuzes(normen en waarden) met het oog op leeftijdsgenoten
• Toenemend vermogen bij tieners om zich in een ander in te leven.
• Verliefd worden, vriendschappen aangaan, rekening houden met anderen. 
• Morele dilemma's doorlopen verschillende fasen;

Verschillende fasen

tot 10 jaar

Accepteren regels ouders. Denken er verder niet over na. beloning en straf. 

Tussen 10 en 12 jaar

Houden rekening met anderen. Voor wat hoort wat. 

Tussen 12 en 14 jaar

Vormen eigen morele mening. Geïnteresseerder in anderen.

Vanaf 14 jaar

Krijgen oog voor algemene en maatschappelijke belangen. 'Helikopterview' 

Ik wil uit dit fragment denk ik een stukje laten zien op het begin als inkomer. 

Risico gedrag

• Korte termijnbeslissingen, risico's en onbezonnen reacties.
• Lange termijn gerichtheid pas tussen 20-25 jaar
• Over gevaar nadenken maar niet voelen. 'onderbuikgevoel'. 
• Gevoelig voor beloningen/waardering (van anderen)
• Onzekerheid > erbij horen. 

Noem een voorbeeld van risicogedrag.

Heb jij al eens iets gedaan wat (achteraf gezien) risicovol was

Lesdoelen

• Wat is het verschil tussen de puberteit en adolescentie.

• Ben je meer te weten gekomen over de werking van de hersenen?
• Ken je de invloed van hormonen?
• Ken je de verschillende fasen bij sociaal gedrag?
• Weet je wat er met risicogedrag bedoeld wordt en heb je een voorbeeld?