§5.1 - Planten bekijken

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5 - Planten

5.1 Lesdoelen

* Je kan benoemen uit welke delen een plant
en een plantencel bestaan,
* Je kan vertellen hoe vervoer van water gaat [en hoe planten aan energie komen]. 

Maar eerst...

de startopdracht op blz. 58 Wat eet je van een plant?

maximaal 5 minuten.

Gebruik blz. 175 en 177. Je hoeft NIET te knippen...

Pak je schrift erbij...

tijd voor aantekeningen

Uit welke organen bestaat een plant?

1. Wortels:
   water & mineralen /stevigheid 
   
2. Stengel:
   stevigheid & transport
   
3. Bladeren:
   nerven (vervoer) &
   bladmoes -> energie maken
   
4. Bloemen: voortplanting (zaden voor voortplanting)
   

Wortels

Hoofdwortel

zijwortels

wortelharen

> wortelstelsel

Functies van wortels

1. Water en mineralen opnemen uit de bodem

2. Plant stevig vastzetten

3. Reservestoffen opslaan

Stengels

functie

Transport van water en andere stoffen

Functie

Stevigheid geven aan de plant

Bladeren

- Voeding maken voor een plant. 

- Nerven: Stevigheid en transport

Functie bloemen

• De bloemen zijn voor de voortplanting van zaadplanten.
• In een bloem ontstaan zaden, waaruit nieuwe planten groeien.

Cellen en weefsels

Orgaan van plant : een onderdeel van de plant met een taak.

bv een blad. ->
 met ontelbaar veel cellen

Afb: zie 4 lagen cellen

Weefsel: laag cellen met zelfde vorm+taak. 

Waaruit bestaat een plantencel?

1. Celwand = stevige laag om de cel heen

2. Celmembraan: vlies óm cytoplasma

3. Cytoplasma: stroperige vloeistof. Hierin liggen de kern en bladgroenkorrels

4. Celkern: klein bolletje in de cel; regelt alles wat in de cel gebeuren moet

5. Vacuole: blaasje in midden van de cel dat 'volgempompt' is met water -> Stevigheid.

6. Bladgroenkorrels: groene bolletjes in cytoplasma.
Maken voedingsstoffen voor de plant

Een plant kan dus zijn éigen voedsel maken,
dankzij CO2, water en licht. 

**komt later dit hfst terug

Een bloem is een .... van de plant.

1. organisme
2. orgaan
3. lichaamsdeel
4. weefsel

Met welk orgaan maakt de plant zijn eigen voedingsstoffen?

1. Wortel
2. Blad
3. Stengel
4. Bloem

Zien alle cellen van een plant er hetzelfde uit?

1. ja
2. nee

Hoe noem je een groep cellen van een plant met dezelfde vorm en taak?

1. cytoplasma
2. orgaan
3. weefsel
4. cel

Hoe blijft een plant rechtop?

Boom : dikke harde stengel met houtcellen

houtcellen: dikke, stevige celwanden zónder cytoplasma,
zónder vacuole, zonder tussenwanden -> cellen zijn als buisjes

Houtachtige planten: planten stevig door houtcellen.

Tulpen, madeliefjes, etc: water nodig voor stevigheid.

Stengel zuigt vol met water -> in vacuole ->
drukt tegen celwand = stevige cel (binnenband fiets)
Kruidachtige planten: stevig door water in vacuole

Als de houtachtige plant geen water krijgt, blijven de takken nog rechtop- door de houtcellen. Alleen de bladeren hangen slap; zij hebben geen houtcellen. 

Hoe komt water in de bladeren?

Via de wortelharen ->vaten in vaatbundels ->blad

Blad uit: via huidmondjes

Hoe noem je de stroperige vloeistof in de plantencel, waarin de celkern en bladgroenkorrels liggen?

Hoe noem je de 'directeur' van de cel; die alles regelt wat er in de cel gebeuren moet?

Een dierencel (en dus ook de cellen van mensen) hebben iets NIET, wat een plantencel wél heeft...

1. cytoplasma
2. celkern
3. bladgroenkorrels
4. celmembraan

Hoe noem je het deel van een plantencel dat zich volzuigt met water,
zodat de bloemen in de tuin rechtop staan?

1. Celmembraan
2. Vacuole
3. Celwand
4. Celkern

Sleep de taken naar de juiste plek

1. Dit orgaan is voor de voortplanting. Hier ontstaan zaden, waaruit nieuwe planten groeien.

2. Water met mineralen opzuigen en verankering in de grond

3. Hierin lopen de nerven die zorgen voor vervoer van water en stoffen. Tussen de nerven zit bladmoes, daar maakt de plant zijn eigen voedingsstoffen.

4. Dit houdt de plant overeind. Hierin lopen dunne 'buisjes' die water en stoffen naar de bladeren en bloemen vervoeren.

bladgroenkorrel

celmembraan

celkern

vacuole

cytoplasma

celwand