3LW4 Circulatiestelsel 1

• Anatomie
• MBO
• Studiejaar 1

6.2

hoe groot is het hart?

1. zo groot als een doperwt
2. zo groot als een mandarijn
3. zo groot als een avocado
4. zo groot als een ananas

hoeveel bloed kan het hart in één dag rondpompen?

1. 
2. 
3. 
4. 

hoe zwaar is het hart?

1. 250 gram
2. 25 gram
3. 2,5 gram
4. 25 mg

het hart heeft vier kleppen

JA

NEE

het hart klopt uit zichzelf

JA

NEE

in het hart zit alleen zuurstofarm bloed

JA

NEE

6.2 bouw en werking van het hart

6.2 bouw en werking van het hart

• het circulatiestelsel is een transportstelsel
•  het vervoert bloed met daarin opgeloste stoffen en bloedgassen
• het heeft een pomp (het hart) en een stelsel van buizen (de bloedvaten)

6.2 bouw en werking van het hart

het circulatiestelsel is een dubbele omloop

• de grote bloedsomloop brengt zuurstofrijk bloed naar alle delen van het lichaam en haalt kooldioxide op
• de kleine bloedsomloop brengt kooldioxide naar de longen en haalt daar zuurstof op

6.2 bouw en werking van het hart

het hart (cor) is de pomp die de bloedstroom in gang houdt

• het hart ligt achter het borstbeen, in de ruimte tussen de longen (mediastinum)
• onder het hart ligt het middenrif

6.2 bouw en werking van het hart

het hart (cor) ontwikkelt zich uit twee samengekomen, gespierde  bloedvaten;

door een draaiing ontstaan uiteindelijk twee helften en vier ruimtes

• 2 boezems (atria)
• 2 kamers (ventrikels)

6.2 bouw en werking van het hart

• de boezems ontvangen bloed vanuit het lichaam (rechterboezem) of de longen (linkerboezem)
• de boezems hebben een dunne spierwand; er is niet veel spierkracht nodig om het bloed verder te leiden

6.2 bouw en werking van het hart

• de kamers ontvangen bloed vanuit de boezems en duwen het bloed het hart uit, richting het lichaam (linkerkamer) of de longen (rechterkamer)
• de kamers hebben een dikke spierwand; vooral de linkerkamer

6.2 bouw en werking van het hart

• beide harthelften worden gescheiden door een stevige wand, het harttussenschot (septum)
  
• tussen beide boezems is het harttussenschot dun, maar richting de hartpunt wordt het schot steeds dikker (gespierder)

6.2 bouw en werking van het hart

• de bovenste en onderste holle ader (1) brengen zuurstofarm bloed naar de rechterboezem
• de rechterboezem verplaatst het bloed naar de rechterkamer
• de rechterkamer duwt het bloed naar de longslagader (2), die zich splitst naar beide longen

6.2 bouw en werking van het hart

• de longaders (per long twee aders, 3) brengen zuurstofrijk bloed naar de linkerboezem
• de linkerboezem verplaatst het bloed naar de linkerkamer
• de linkerkamer duwt het bloed naar de grote lichaamsslagader (aorta, 4)

6.2 bouw en werking van het hart

het hart, van de achterkant gezien (de holle ader is nu rechts te zien)

6.2 bouw en werking van het hart

elke harthelft duwt het bloed één kant op (principe van de peristaltiek);

om te voorkomen dat het bloed terugstroomt heeft het hart vier kleppen...

• 2 boezemkamerkleppen
• 2 vaatkleppen

6.2 bouw en werking van het hart

Boezemkamerkleppen (av-kleppen)

1 In de linkerharthelft ligt de 2-slippige klep (mitralis) tussen boezem en kamer

6.2 bouw en werking van het hart

Boezemkamerkleppen (av-kleppen)

2 In de rechterharthelft ligt de 3-slippige klep (tricuspidalis) tussen boezem en kamer

6.2 bouw en werking van het hart

Boezemkamerkleppen (av-kleppen)

• aan elke boezemkamerklep zitten peesdraadjes bevestigd
• de peesdraadjes voorkomen dat de klep doorslaat de boezem in
• als de klep open moet, trekken spiertjes in de hartwand samen

6.2 bouw en werking van het hart

Vaatkleppen

3 In de linkerharthelft ligt de aortaklep bij de oorsprong van de aorta

6.2 bouw en werking van het hart

Vaatkleppen

4 In de rechterharthelft ligt de pulmonaalklep bij de oorsprong van de longslagader

6.2 bouw en werking van het hart

Vaatkleppen

• elke vaatklep heeft drie halvemaanvormige zakjes
•  de opening is richting het bloedvat
• wanneer de zakjes zich met bloed vullen, sluit de klep vanzelf dicht

0

0

6.2 bouw en werking van het hart

De hartwand

Deze is opgebouwd uit...

1 dunne laag dekweefsel (endocard)

• het zorgt voor een gladde binnenkant
• ook de kleppen en peesjes zijn omgeven door dekweefsel

6.2 bouw en werking van het hart

De hartwand

Deze is opgebouwd uit...

2 spierweefsel (myocard)

• dikste laag van de hartwand
• bestaat uit verschillende lagen hartspierweefsel
• de spieren leveren de pompkracht van het hart

6.2 bouw en werking van het hart

De hartwand

Deze is opgebouwd uit...

2 spierweefsel (myocard)

• hartspieren zijn een combinatie van skelet- en orgaanspieren
• hierdoor kunnen ze snel samentrekken, zijn ze onwillekeurig aangestuurd

6.2 bouw en werking van het hart

De hartwand

Deze is opgebouwd uit...

2 spierweefsel (myocard)

• in de tussenspierruimte grijpen de spiercellen in elkaar
• zo kan het hart als één geheel  samentrekken

6.2 bouw en werking van het hart

De hartwand

Deze is opgebouwd uit...

2 spierweefsel (myocard)

• de spierlagen zijn zo opgebouwd dat het hart zich uitwringt bij een hartslag

6.2 bouw en werking van het hart

De hartwand

Deze is opgebouwd uit...

3a en 3b het hartzakje (pericard)

• een dubbelwandig vlies met vocht ertussen
• het hartzakje biedt het hart bescherming tijdens de hartslag

6.2 bouw en werking van het hart

De hartwand

• tussen de bouwlagen ligt een laagje bindweefsel (b) voor extra soepelheid en veerkracht
• in de buitenste laag bindweefsel liggen de bloedvaten die het hart zelf voorzien van zuurstof en voeding (kransvaten)

6.2 bouw en werking van het hart

De kransvaten

• het hart wordt zelf voorzien door de kransvaten of coronaire vaten
• de kransslagaders ontspringen bij de ingang van de aorta (+) in de linker- (1) en rechter- (2) kransslagader
• ze buigen beide af naar beneden (naar de kamers)

6.2 bouw en werking van het hart

De kransvaten

• de linker kransslagader draait ook om het hart (3)
• de kransaders komen uiteindelijk uit achterin de rechterboezem (4)

maak in de klas de opdrachten