Vraag en aanbod

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De markt: vraag & aanbod

Hoe wordt een prijs bepaald? 

Op welke manier word de prijs en hoeveelheid beïnvloed?

De (individuele) vraag

De (individuele vraag) geeft het verband weer tussen de prijs van een goed en de gevraagde hoeveelheid.

Voorbeeld

Leerling A koopt regelmatig broodjes bij de kantine.

De broodjes kosten €1,50.

Ze koopt er 3 per week.

Als de prijs hoger zou zijn,

zou ze er minder kopen;

bij een lagere prijs meer.

De prijs van broodjes heeft een ... verband op de gevraagde hoeveelheid van broodjes

1. positief
2. negatief
3. geen

Voorbeeld

Leerling A heeft meer over voor het eerste broodje dan de tweede (meer honger) en weer nog minder over voor het derde broodje.

De individuele vraaglijn geeft ook de betalingsbereidheid van de consument weer: bij elke hoeveelheid kun je aflezen hoeveel de persoon daar bereid is voor te betalen.

Consumentensurplus

Hoe lager de prijs van een product, des te voordeliger voor de consument. Het consumentensurplus neemt dan toe.

Het consumentensurplus bereken je door van elke product dat iemand koopt het verschil te berekenen tussen wat hij ervoor betaalt en de betalingsbereidheid en dat bij elkaar op te tellen.

Wat is het consumenten
surplus bij een prijs van
€1,50

1. €0,50
2. €1,-
3. €1,50
4. €2,-

Vraagfactoren

Behalve de prijs, wordt de individuele vraag naar een product beïnvloed door:
- voorkeuren
- budget (inkomen)
- aanwezigheid & prijs van substitutiegoederen
- aanwezigheid & prijs van complementaire goederen
- exogene factoren

Stel je voor dit weekend heb je een feestje en je verslaapt je voor je werk en je word ontslagen. De broodjes in de kantine blijven even duur. Koop jij nu meer of minder broodjes in de kantine?

1. Meer
2. Evenveel
3. Minder

complementair en substitutie

complementaire goederen

Goederen die elkaar aanvullen. Bijvoorbeeld als vliegen goedkoper wordt, zullen er ook meer auto's worden verhuurd. 

substitutie goederen

Goederen die elkaar kunnen vervangen. Bijvoorbeeld als vliegen duurder wordt, ga je misschien eerder met de auto of de trein. 

Consumentensurplus 

Het consumentensurplus is het verschil tussen de betalingsbereidheid en de marktprijs.

Wat is het consumentensurplus bij p = € 0,10?

De oppervlakte van een driehoek kun je berekenen met de formule:
0,5 x basis x hoogte
Dus het consumentensurplus is 0,5 * 40 * 0,4 = 8

1. 16
2. 8
3. 80
4. 4,50

De collectieve vraag

Een producent is geïnteresseerd in de vraag van alle consumenten bij elkaar opgeteld: de collectieve vraag(lijn).

Je bepaalt de collectieve vraag(lijn) door de vraag van alle consumenten bij elkaar op te tellen.

Qv = -3 P + 18
Bij welke Prijs is de Qv(gevraagde hoeveelheid) nul?

1. 3
2. 6
3. 9
4. 12

Qv = -3 P + 18
Hoeveel is de Qv(gevraagde hoeveelheid) als de Prijs €0,- is.

1. 18
2. 15
3. 6
4. 0

Aan de slag

Verschuiving van de vraaglijn (blz 209)

1 tm 6