les 3.1.

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 1

Ontwikkeling 3.1.

Verandering periode 2 naar 3

• Uitgebreider stilstaan bij de theorie
• Meer de koppeling maken naar de praktijk 

Lesdoelen 3.1.

1. De student kent de 4 ontwikkelingsfases van tekenen

2. De student kent het belang van tekenen voor de ontwikkeling van kinderen

3. De student weet welke ontwikkelingen er te koppelen zijn aan tekenen

paragraaf 5.3.

Tekenontwikkeling 

• Welke 2 ontwikkelingsgebieden worden gestimuleerd?

tip: Je kan aan een tekening zien of een kind achter loopt in de ontwikkeling. 

Tekenontwikkeling 

pak pen en papier! Maak een tabel met vier hokjes

0-3 jaar	krabbelfase
3-5 jaar	herkenbaarheidsfase
5-7 jaar	schematischeringsfase
7-12 jaar	Realistische fase

Krabbelfase 0-3 jaar

vroege krabbelfase: 

• losse lijnen, beweging nadoen 
• Tanggreep
• Motoriek van grof naar fijn. 

latere krabbelfase: gesloten vormen maken

• mentale representatie: (bewust idee & bewust waar te beginnnen)

voorbeeld krabbelfase

Herkenbaarheidsfase (3-5 jaar)

Ze willen iets afbeelden

• Te herkennen aan: 
• - Vooraf benoemen wat het kind gaat tekenen
• - Koppoter (hoofd, soms armen en benen)
• - bewust van ruimte (zonnetje in de hoek)
• - verhoudingen kloppen niet 

Voorbeeld Herkenbaarheidsfase

= Koppoters

Schematiseringsfase (5-7 jaar)

•  Steeds meer realitische vormen
•  Vormen krijgen een vaste volgorde (vb. Puntdak van huis)
•  Steeds meer details (wimpers, haren van een pop)
•  Verschil mannen en vrouwen (rok, broek)
•  Fantasie en werkelijkheid
•  leren vaste pengreep

voorbeeld schematiseringsfase 

De Realistische fase (7-12 jaar)

• werkelijke wereld vast leggen
• tekenmoe: kritisch en keurt een tekening af
• coulisse-effect: diepte (persoon in de auto)
• abstract denken (gevolgen in verhaallijn)

Voorbeeld realistisch tekenen

Wat heb jij?

Zoek iemand op!

• leg uit waarom jouw tekening past bij de betreffende fase
• Leg uit waar je op hebt gelet (Theorie)
• Geef de ander een tip!

Eindopdracht 

maak 4 hokjes 

Teken in ieder hokje een fase na

Onderbouwing:

•  Waarom past deze tekening bij de fase?
• Waar heb je op gelet (Theorie)?
• Welke tip heb je gekregen?

Voor de volgende les

Neem een tekening van je stage kinderen mee

(fysiek of foto maken)