Drogredenen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

- Je kent zes drogredenen

- Je kunt de verschillende drogreden herkennen en benoemen

Extra doel

Je weet hoe je woorden, woordgroepen en zinnen juist moet citeren

01:26

Van welke drogreden is hier sprake?

02:09

In welke zin wordt het publiek bespeeld? Citeer een gedeelte van een zin.

03:05

Welk vals dilemma vind je in de tekst?

03:53

Wat voor een drogreden is de volgede zin
'wensdenken van een gelovige'.

Citeren is

1. Het antwoorden in eigen woorden
2. Het samenvatten van een alinea
3. Het overnemen van een tekstgedeelte
4. Het samenvatten van de hele tekst.

Welke manier van citeren is juist?

1. Het loopt...nogmaals goed.
2. "Het loopt....nogmaals goed."
3. "Het loopt...nogmaals goed." (r. 45-47)
4. "Het loopt t/m nogmaals goed." (r. 45-47)

Als je een tekstfragment moet citeren, dan citeer je

1. een zinsgedeelte.
2. een alinea.
3. meer dan één zin.
4. altijd twee zinnen.

Als er gevraagd iets 'met eigen woorden' uit te leggen, dan mag je ook citeren.

1. Ja, natuurlijk.
2. Nee, absoluut niet.

01:53

Welke twee manieren om te citeren zijn er?

Drogredenen

Onjuist beroep op autoriteit

Verkeerde vergelijking

Overhaaste generalisatie

De cirkelredenering

Onjuist oorzakelijk verband

De persoonlijke aanval

Drogreden op basis van autoriteit

• De economie is alleen nog te redden als de Nederlandse staat eigenaar wordt van alle banken. Gordon zei dit gisteren nog op tv!
  
• "Het is waar, want ik heb het op Facebook gelezen."
  
• Minister-President Rutte heeft stiekem al jaren een vriendin. Dat hebben welingelichte Haagse bronnen laten weten.
• Je moet je wat socialer opstellen want iedereen vindt dat.
• De uitleg van de meester moet korter want de meerderheid wil dat.

De verkeerde vergelijking

Je vergelijkt onterecht twee zaken met elkaar.

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. 

In een bus zit die toch ook niet.

Drogreden op basis van vergelijking

• Geschiedenislessen zijn helemaal niet belangrijk. Oude kleren gooi je toch ook gewoon weg?
  
• Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet?
  
• Meneer, krijgen we uitstel van de toets? De andere klas heeft dat ook gekregen.
• Natuurlijk ga jij naar het vwo. Je vader en je moeder hebben allebei vwo gedaan en je zus heeft binnenkort ook haar vwo-diploma.
• Ik vind dat harddrugs ook maar legaal gemaakt moet worden, alcohol en sigaretten zijn toch ook gewoon legaal.

De overhaaste generalisatie 

Op grond van een of een enkel voorval wordt er een conclusie getrokken die voor alle gevallen geldt.

• Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond.
  
• Mijn oma dronk elke dag 3 glazen cola en zij is 92 jaar oud geworden. Het drinken van cola is dus gezond.
  
• Ik stop niet met roken, mijn opa heeft zijn hele leven gerookt en is er honderd mee geworden
  

 De cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, 

alleen anders geformuleerd.

Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.

Drogreden: de cirkelredenering

• Ik vind vrijheid van meningsuiting erg belangrijk, omdat ik vind dat iedereen moet kunnen zeggen wat hij of zij denkt.
  
• Ik vind Kees geen aardige man, want ik mag hem niet zo


• Economie is een bruikbaar studievak, want je hebt er veel aan.
• Ik ben de baas omdat ik het hier voor het zeggen heb.
• Het moet zo, want het moet zo.
• Het is zo, want het is zo.
• Ik ben de baas, omdat ik de baas ben.
• Het is een nuttig, want je hebt er veel aan.
• Het is genoeg, omdat het genoeg is.
• Ik ben er klaar mee, omdat ik er genoeg van heb.

Drogreden: de persoonlijke aanval

• 'Je zet je in voor dierenwelzijn, maar je werkt bij een restaurant waar ze alleen maar vleesgerechten serveren.'
  
• 'Hoe kun jij nu pleiten voor het invoeren van strenge milieu-wetgeving? Jij rijdt zelf in een diesel-slurpende mercedes uit de jaren ’70
• Hij is zelf geen vrouw, dus waarom zou hij zich bekommeren om rechten van de vrouw?

De onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

• Veel ouderen die op een e-bike rijden hebben een ongeval gehad, 
• dus is het rijden met een e-bike gevaarlijk.
• 'Sinds er meer kikkers in de vijver zitten, is het water schoner. 
• Dat moet dus wel aan de kikkers liggen!
  
• Sinds schoolzwemmen is afgeschaft, worden kinderen steeds dikker.
  
• Nu ik een nieuwe auto heb, sta ik steeds minder in de file.
  

"Het is waar, want ik heb het op Facebook gelezen."

1. cirkelredenering
2. onjuist beroep op autoriteit
3. bespelen van publiek

Een drogreden is:

1. Een vals argument
2. Een valide argument
3. Een niet geldig argument
4. Een duidelijk argument

Trump:
'Naar Rubio moet je niet luisteren, die zweet te veel.'

1. Persoonlijke aanval
2. Vals dilemma
3. Onjuist beroep op autoriteit
4. Vertekenen van standpunt

Trump: 'De pers is oneerlijk, omdat ze gewoon oneerlijk zijn'.

1. Vals dilemma
2. Onjuist beroep op autoriteit
3. Cirkelredenering
4. Vertekening van standpunt

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet.

1. Drogreden: overhaaste generalisatie
2. Drogreden: verkeerde vergelijking

“Ik ben geen kleptomaan, want ik steel niet.”

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een spreker of schrijver gebruikt bij een cirkelredenering de bewering als het argument zelf. Vaak geeft de spreker of schrijver een definitie of omschrijving van de bewering in zijn argument, zoals in onderstaand voorbeeld een niet-kleptomaan per definitie niet steelt.

Iemand die niet vooraf een proefexamen maakt, haalt een slecht resultaat. Jim heeft een onvoldoende, dus hij heeft het proefexamen niet gemaakt.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een foute conclusie trekken; een verkeerde voorstelling van oorzaak en gevolg.

Supermarktmedewerkers moeten niet klagen als ze overuren maken, want winkeliers werken ook op koopavonden en zaterdag

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredening
4. generalisatie

er worden dingen met elkaar vergeleken die eigenlijk niet te vergelijken zijn

Noem 3 soorten drogreden

Huiswerk

Ga naar pagina 106 van je oefenboek.

Maak vraag 1 t/m 7.