*Deel 2 spelling H4, vwo 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

 Spelling H4

Tussenletters in samenstellingen

Vandaag 

* Boekopdracht uitdelen (10 minuten)

* Huiswerkcontrole

* Bespreken opdrachten (5 minuten)

* Gezamenlijke opdracht maken (15 minuten)

* Aan de slag (resterende tijd) 

Boekopdracht

* Maak groepjes van 3 of 4 personen. De groepjes kies je zelf.

* Kies een boek dat jullie allemaal lezen. Jullie lezen dus hetzelfde boek!

Boekopdracht

De opdracht

Met je groepje (van drie/vier personen) kies je een boek van C of D-niveau. Het mag niet een boek zijn dat al verfilmd is, want je gaat een boektrailer maken van het boek.

De boektrailer

De boektrailer duurt tussen de 2 en 3 minuten. In de trailer geef je aan waar het boek over gaat (je verraadt uiteraard niet hoe het boek afloopt).

Hoe je de trailer opzet, mag je helemaal zelf weten. Je kunt bijvoorbeeld een scene naspelen of de hoofdpersonen introduceren. Je mag een voice-over gebruiken, maar je mag ook kiezen voor geschreven tekst met bijpassende muziek op de achtergrond (met muziek kun je heel goed een sfeer weergeven!).

Boekopdracht

Voor het vertonen van het filmpje geven jullie een korte samenvatting van het boek (ook hier verraad je niet hoe het boek afloopt!) en jullie geven een beschrijving van de hoofdperso(o)n(en) met karaktereigenschappen en voorbeelden waarom je deze karaktereigenschappen bij de hoofdperso(o)n(en) vindt passen.

Na de trailer vertellen jullie je mening over het boek. Dit doe je aan de hand van beoordelingswoorden met uitleg waarom je deze beoordelingswoorden bij het boek vindt passen. Maak hierbij gebruik van voorbeelden uit het boek.

Boekopdracht

De presentatie wordt beoordeeld op de volgende punten:

- Filmpje  kwaliteit en inhoud

- Inhoud van de presentatie

- Houding voor klas

- Spreken voor de klas

Het cijfer

Voor de trailer en de toelichting krijgt je groepje een groepscijfer van de docent. Een groepje dat uit 3 personen bestaat, krijgt bijvoorbeeld 21 punten. Deze punten verdeel je over de groepsleden. Het kan zijn dat iedereen vervolgens 7 punten krijgt, maar het kan ook zijn dat 1 groepslid bijvoorbeeld 9 punten krijgt en de andere 2 leden ieder 6. Met je groepje bepaal je wat een eerlijke verdeling is, zodat iedereen krijgt wat hij of zij verdient.

Huiswerk

Opdracht 2, 3 en 4 - vragen? 

Het rad gaat weer draaien! 

Opdracht 2

7 ontbijtsspek – onjuist; het is ook ontbijtbord en ontbijtbuffet, dus geen tussen-s: ontbijtspek

8 personeelsstop – juist; je zegt ook personeelskamer, dus er moet eveneens een tussen-s in personeelsstop

9 rodekool – juist; het eerste deel (rode) is een bijvoeglijk naamwoord, dus geen tussen-n

10 ruggesteun – onjuist; rug heeft alleen maar een meervoud op -en, dus er moet een tussen-en in: ruggensteun

11 spinnenwiel – onjuist; het eerste deel is niet van het zelfstandig naamwoord spin, maar van het werkwoord spinnen, dus geen tussen-en: spinnewiel; maar: spinnenweb

12 theatersport – juist; bij theater gebruik je meestal het enkelvoud: theaterbezoek, theatervoorstelling

Opdracht 2

1 aanvangsalaris – onjuist; je zegt aanvangstijd, dus er moet een tussen-s in: aanvangssalaris

2 apentrots – onjuist; apetrots is een versterking van het bijvoeglijk naamwoord trots, dus zonder tussen-n

3 bessensap – juist; bes heeft alleen een meervoud op -en, dus bessensap is juist

4 blessureleed – juist; blessure heeft alleen een meervoud op -s, dus zonder tussen-n

5 drinkenbroer – onjuist; het eerste deel van het woord komt van een werkwoord (drinken), dus geen tussen-n: drinkebroer

6 druktemaker – juist; drukte heeft geen meervoud, dus geen tussen-n

Opdracht 3

1. aardewerk	7. krantenkop
2. blindedarm	8. leeuwendeel
3. dwingeland	9. Onze-Lieve-Vrouwekerk
4. eikenboom	10. stekeblind
5. etagewoning	11. tarwemeel
6. groenteboer	12. vitaminegebrek

Opdracht 4

1 baggerschip

2 filiaalchef

3 landingssnelheid

4 luchtspiegeling

5 parlementszetel

6 verkiezingsstrijd

7 vissersschuit

8 woningschaarste

Vragen over deze stof? 

Opdracht 

In de volgende slides zie je stellingen. Kijk per stelling of deze waar of niet waar is, en schrijf op waarom dat zo is. En wat is de juiste schrijfwijze?

Jullie hebben in totaal 10 minuten. 

Waar of niet waar? En waarom (niet)?

1. Omdat je stationswinkel schrijft, schrijf je ook stationschef.

2. Je schrijft berenklauw, dus ook berensterk.

3. Spinnewiel is niet goed geschreven, want het meervoud van spin is spinnen. 

4. Je schrijft rijstevlaai, want rijst heeft een meervoud op -en en -es. 

5. Zonnenscherm is goed, want het meervoud van zon is zonnen.

6. Omdat vee geen meervoudsvorm heeft, schrijf je veearts. 

7. Het meervoud van blinde heeft een -n, en daarom schrijven we blindendarm. 

Stelling 1

Omdat je stationswinkel schrijft, schrijf je ook stationschef.

Waar

Als je het tweede deel van het woord (chef) vervangt door een woord zonder s-klank, hoor je of er een S achter station moet. 

Stelling 2

Je schrijft berenklauw, dus ook berensterk. 

Niet waar

Hier versterkt het eerste deel het bijvoeglijk naamwoord sterk. Daarom is het beresterk.

Stelling 3

Spinnewiel is niet goed geschreven, want het meervoud van spin is spinnen.

Niet waar

Het meervoud van spin is wel spinnen, maar in deze samenstelling gaat het niet om het zelfstandig naamwoord spinnen. Het is dus geen meervoudsvorm van een spin, maar gaat over het werkwoord spinnen. Daarom schrijven we spinnewiel. 

Stelling 4

Je schrijft groentensoep, want het meervoud van groente is groenten. 

Niet waar

Groente heeft twee meervoudsvormen: groenten en groentes. We schrijven daarom geen tussenletter in de samenstelling. 

Stelling 5

Zonnenscherm is goed, want het meervoud van zon is zonnen.

Niet waar 

Het eerste deel van de samenstelling (zon) verwijst naar iets waar er maar één van is. Daarom gebruiken we geen tussenletter in de samenstelling. 

Stelling 6

 Omdat vee geen meervoudsvorm heeft, schrijf je veearts. 

Waar

Vee heeft geen meervoud. We schrijven dan ook geen tussenletter. 

Stelling 7

Het meervoud van blinde heeft een 

-n, en daarom schrijven we blindendarm. 

Niet waar 

Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord. Daarom schrijven we geen tussenletter. 

Aan de slag

Maak opdracht 6 van Spelling H4 (blz 125).