6.2 Een bijzondere bestuursvorm

6.2 (deel) Kenmerkend Aspect: 'De bijzondere plaats van de Republiek in staatkundig opzicht' 
  • 1581: Acte van Verlatinghe > de Noordelijke Ned. geen vorst meer >
  • soevereiniteit lag bij de Statenvergadering van de Gewestelijke Staten
  • overkoepelend bestuur: Staten Generaal, taken:
  • - buitenlandse zaken (behartigd door de raadspensionaris van Holland)
  • - leger (in handen van de stadhouder uit het Huis van Oranje)
  • - enkele belastingen (voor gemeenschappelijke zaken)
  • - bemiddeling bij geschillen tussen gewesten
  • - bestuur over 'generaliteitslanden' (Brabant/Limburg/Vlaanderen)
  • Belangrijk:

1 / 15
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 15 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

6.2 (deel) Kenmerkend Aspect: 'De bijzondere plaats van de Republiek in staatkundig opzicht' 
  • 1581: Acte van Verlatinghe > de Noordelijke Ned. geen vorst meer >
  • soevereiniteit lag bij de Statenvergadering van de Gewestelijke Staten
  • overkoepelend bestuur: Staten Generaal, taken:
  • - buitenlandse zaken (behartigd door de raadspensionaris van Holland)
  • - leger (in handen van de stadhouder uit het Huis van Oranje)
  • - enkele belastingen (voor gemeenschappelijke zaken)
  • - bemiddeling bij geschillen tussen gewesten
  • - bestuur over 'generaliteitslanden' (Brabant/Limburg/Vlaanderen)
  • Belangrijk:

Slide 1 - Slide

In de Nederlanden was géén vorst,
(itt de situatie in het buitenland)
maar lag het bestuur in handen van de rijke burgers (Holland/Zeeland)
XXX

Slide 2 - Slide

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
het gewest Holland betaalde 60 % van de defensielasten

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Video

stadhouder prins Maurits van Oranje                                (1576 - 1625)
Johan van Oldenbarnevelt raadspensionaris (1547 - 1619)

Slide 5 - Slide

Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt op het Binnenhof
Standbeeld Van Oldenbarnevelt, tegenover het Binnenhof

Slide 6 - Slide

Stadhouder Willem III (1650 - 1702) en Mary Stuart 
Raadpensionaris Johan de Witt   (1625 - 1672)

Slide 7 - Slide

Dieptepunt in de rivaliteit tussen de Oranjes en de regenten:
  • 1650: stadhouder Willem II valt Amsterdam aan (!) teneinde:
  • de macht van het Gewest Holland / de kooplieden te beperken.
  • Na plotselinge dood Willem II ("signaal van God") >
  • Stadhouderloze Tijdperk in de Republiek 
  • raadspensionaris Johan de Witt (staatsgezind) aan het roer: o.a.
  • - 'De ware vrijheid' vastgelegd in 'Het Eeuwig Edict' (1667) en
  • - diplomatie ipv versterking (land-) leger
  • - wel opbouw vloot ("Engeland vormt het ware gevaar")

Slide 8 - Slide

1672: Rampjaar: Frankrijk, Engeland Keulen en Munster vallen de Republiek aan
Willem III wordt benoemd als stadhouder > 'redder van de Republiek'

Slide 9 - Slide


Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

vervolg (deel-) KA: .... de bloei in cultureel opzicht van de Republiek

Slide 12 - Slide

Frans Hals: Huwelijksportret van Isaac Massa en Beatrix van Laen (1622)
Rembrandt: Portret van een geleerde (1645)

Slide 13 - Slide

Hoe werden de luxegoederen betaald?

Slide 14 - Slide

handel in luxe artikelen, afkomstig uit Azië
handel in bulkgoederen, afkomstig uit de landen rondom de Oostzee

Slide 15 - Slide