6.5 ongeslachtelijke voortplanting (zonder bevruchting)

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

6.5 Ongeslachtelijke voortplanting

Planning

• Interactieve uitleg bassistof 5 
•  Zelfstandig werken basisstof 5
• Als er nog tijd is: uitleg stekken en weefselkweek

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen dat nakomelingen bij ongeslachtelijk voortplanten dezelfde erfelijke eigenschappen hebben als de ouder

• Je kunt voorbeelden geven van ongeslachtelijke voortplanting > bollen, knollen, uitlopers, wortelstokken, stekken, weefselkweek

geslachtelijke voortplanting

ongeslachtelijke voortplanting

- voortplanting zonder bevruchting

DNA

Bij ongeslachtelijke voortplanting hebben de nakomelingen precies dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouder.

Ongeslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting

• geslachtelijke voortplanting: voortplanting waarbij een mannelijke en vrouwelijke geslachtscel nodig is
  --> met stuifmeel en eicel (wel bloemen)
  --> de nakomelingen hebben verschillend DNA
  
  
• Ongeslachtelijke voortplanting: voortplanting waarbij een nieuw organisme ontstaat uit een deel van het ouderorganisme
  --> de nakomelingen hebben hetzelfde DNA (kopie van ouders)
  --> zonder stuifmeel en eicel (geen bloemen)

Op welke manieren kunnen planten
ongeslachtelijk voortplanten?

Ongeslachtelijke voortplanting

ongeslachtelijke voortplanting door knollen:

        van 1 naar meerdere aardappelen

Knol: verdikt deel van de stengel met veel reservevoedsel
Uit knoppen in de knol groeit een nieuwe plant

Bollen

• Bolschijf met rokken (verdikte

bladeren) met daartussen
knoppen

• Eindknop groeit uit tot plant
  
  
• De andere knoppen
  worden nieuwe bollen

BOLLEN

UITLOPERS 

WORTELSTOKKEN

Verschillende manieren in de natuur

• Bollen: bestaat uit wortelschijf en rokken met knoppen. Uit 1 knop groeit de plant, de andere knoppen worden de nieuwe bollen
  --> Rokken: verdikte bladeren met reservevoedsel
• Knollen: verdikte stengel met reservevoedsel en knoppen
  
• Uitlopers: bovengrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan
  
• Wortelstokken: ondergrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan

Een knol is een :

1. verdikte stengel
2. verdikte wortel
3. verdikte knop
4. zaadje

Een bol bestaat uit

1. wortelschijf, verdikte rokken en knoppen
2. verdikte stengel met rokken en knoppen
3. rokken en verdikte knoppen
4. een zaadje

Wat is knoflook?

1. Een vrucht
2. Een bol
3. Een bloem
4. Een knol

Zelfstandig werken

• Ga aan de slag met de opdrachten van basisstof 5

Weektaak deze week:

- Basisstof 5 opd 1 t/m 9

- Bassistof 6 opd. 1 t/m 8

Tip: lees voor vrijdag alvast de stof van basisstof 6

Ongeslachtelijk voortplanten door kwekers

• Vermeerderen door:
  
  - stekken: uit een stengel van een plant een nieuwe plant laten groeien
  - weefselkweek: groeipunten worden afgesneden en in een speciale voedingsbodem geplaatst

STEKKEN

Weefselkweek 

Bij het stekken van planten heeft de stek 50% DNA van de moeder-
en 50% DNA van de vaderplant

1. waar
2. niet waar