Herhaling Israël en Palestina

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Herhaling Israël en Palestina

Joodse diaspora

• Joden kwamen in oorlog met de Romeinen

• Steeds meer Joden trekken/vluchten weg uit het gebied

• De verspreiding van het Joodse volk over de hele wereld heet diaspora (letterlijk: 'verstrooiing')

• Antisemitisme: Jodenhaat

• Zioinisme: Het streven van Joden naar een eigen staat in Palestina

Brits mandaatgebied 

• 1915: McMahon-Hussein-correspondentie: Britten beloven, als ze helpen te Turken te verslaan, onafhankelijk voor de Arabieren

• 1916: Sykes-Picot-verdrag: Frankrijk en Groot-Brittannië maken geheime afspraken om het gebied onderling te verdelen.

• 1917: Balfour-verklaring: Britten beloven de Joden, een Joods nationaal tehuis, in ruil voor steun aan de Britten

Volkenbond

• 1919 opgericht
• Doel: einde maken aan alle oorlogen
• Groot-Brittannië geeft gebied terug aan de Volkenbond
• Mandaat over Palestina
• Uiteindelijk VN (Na WOII)

Tweestaten-oplossing (1947)

De VN komt met een Verdelingsplan: het gebied wordt verdeeld in een Joodse- en Arabische staat. Jeruzalem komt onder bestuur van de VN te staan.

Jeruzalem

Klaagmuur -> Joden

Mohammed -> Moslims

De  staat Israël

• 14 mei 1948: David Ben Goerion roept de Joodse staat Israël uit

• Britten vertrekken uit het gebied

De eerste jaren van de staat Israël

• De Verenigde Staten erkennen Israël snel: een niet-Arabische, democratische bondgenoot in het Midden-Oosten is voor hen erg belangrijk

• Net na de Holocaust -> Sympathiek

Arabisch-Israëlische Oorlog (1948-1949)

Israël: de Israëlische Onafhankelijkheidsoorlog

Palestijnen: al-Nakbah ('de Ramp')

• Israël wint de oorlog en verovert veel gebieden: ook gebieden die  door de VN aan de Palestijnse Arabieren waren toegezegd

• Ruim 700.000 Palestijnse Arabieren vluchten uit Israël 

Jom Kipoeroorlog, 1973 (2)

• Oorlog in 1973 waarbij Egypte en Syrië onverwacht Israël aanvallen

• Israël verdrijft de troepen

• Verenigde Naties grijpen, na drie weken, in op het moment dat Israël delen van Syrië en Egypte wil veroveren.

Waarom grijpt de VN in?

• De Koude Oorlog (1945-1991): Israël werd gesteund door de Verenigde Staten en andere westerse landen. De Sovjet-Unie steunde Egypte en Syrië. Oorlog in het Midden-Oosten kon de Koude Oorlog een échte oorlog worden, waarbij mogelijk atoomwapens werden ingezet.

• Olieboycot (1973): Arabische olielanden steunden Egypte en Syrië door veel minder en veel duurdere aardolie uit te voeren naar westerse landen. Landen die Israël actief ondersteunden, zoals de VS en Nederland, kregen zelfs helemaal geen aardolie meer.

Autoloze zondagen

1973

Door de olieboycot stegen de olieprijzen in Europa enorm. 

Met autoloze zondagen wilde de regering op olie (benzine) besparen.

Verandering in denken van Westerse landen

• Met aardolie hebben Arabische landen een machtig wapen in handen.

• Westerse landen worden kritischer richting Israël, vooral als het gaat om de behandeling van de Palestijnen en de Israëlische onwil bij vredesonderhandelingen.

Camp David-akkoorden, 1978 (1)

• Camp David is het buitenverblijf van de president van de Verenigde Staten

• De Amerikaanse president Carter nodigt de president van Egypte, Sadat, en de minister-president van Israël, Begin, uit om te gaan praten over vrede tussen beide landen (en dus meer rust in het Midden-Oosten)

Vrede tussen 

Israël en Egypte

1979

Een jaar na de Camp David-akkoorden

wordt de definitieve vrede ondertekend

Gevolgen van 

Camp David

• Arabische landen voelen zich verraden door Egypte: een Joods land erkennen?!

• Sadat wordt in 1981 door zijn eigen soldaten (moslim-extremisten) vermoord

Intifada: 

opstand van burgers 

• De situatie voor de Palestijnen verandert niet -> Intifada (afschudden)

• Meestal jonge Palestijnen komen in opstand tegen de Israëlische bezetter (in de bezette gebieden)

Gevolgen

• Arafat probeerde zijn PLO om te vormen tot een politieke beweging. 

• In ruil voor een Palestijnse staat op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook, is de PLO bereid Israël te erkennen.

Oslo-akkoorden

• Onder leiding van de Amerikaanse president Clinton komen Arafat (PLO), Rabin en Peres (beiden Israël) tot een serie akkoorden:

• Israël trekt geleidelijk aan zijn leger terug uit de Gazastrook en in de toekomst ook van de Westelijke Jordaanoever. 

• De PLO erkent Israël, en Israël erkent de PLO.

Leren voor de toets

Is alles duidelijk?

Iedereen een samenvatting?

Begrippenlijst

Vergelijken via teams

Vragen?

Stel ze!