les 47 Formuleren §5 Bij elkaar zetten wat bij elkaar hoort en §6 variëren in zinslengte

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

les 47

Formuleren §5 Bij elkaar zetten wat bij elkaar hoort en §6 variëren in zinslengte

Hallo 2Vd

Pak je spullen alvast (leesboek) en Nieuw Nederlands + schrift. Ga zitten volgens het klassenschema.

Wat gaan we doen vandaag?

• 10 min lezen (Stiefkind) p. 33
• Groepsopdrachten en uitleg §5 en §6 
• Zelfstandig werken

Wat weet je nog?

1. Welke zin is beter en waarom?

1. Tim heeft een waakzame en een hele grote hond.

2. Tim heeft een waakzame hond die heel groot is.

2. Kan je onderstaande krantenkop verbeteren?

Leerdoelen

Ik weet/kan...

• variëren in woordgebruik door synoniemen en verwijswoorden te gebruiken.
• variëren in zinsopbouw om mijn tekst aantrekkelijker te maken.
• voorbeelden gebruiken om mijn tekst aantrekkelijker en duidelijker te maken.

Leerdoelen

Ik weet/kan...

• zinnen zo formuleren dat woorden die bij elkaar horen bij elkaar staan.
• variëren in zinslengte om mijn tekst aantrekkelijker te maken

De theorie - 5 tips!

1. Zet geen lange bijvoeglijke bepaling voor een zelfstandig naamwoord

-    Het oude slecht geïsoleerde en voor de oorlog gebouwde schoolgebouw          zal worden afgebroken.
- Het schoolgebouw, dat oud, slecht geïsoleerd is en voor de oorlog  gebouwd is, zal worden afgebroken.    

De theorie - 5 tips!

2. Zet het onderwerp en het gezegde zo dicht mogelijk bij elkaar. Gebruik in lange zinnen dus liever maar  en want dan omdat en hoewel, want na want en maar staan onderwerp en persoonsvorm naast elkaar.

- Ik houd van vakantie in Oostenrijk omdat je daar zoveel dingen zoals skiën, wandelen en rodelen kan doen.

- Ik houd van vakantie in Oostenrijk, want je kan daar zoveel dingen doen zoals skiën, wandelen en rodelen.

De theorie - 5 tips!

3. Zet de andere werkwoorden van het gezegde dicht bij de persoonsvorm.

- Wij hebben voor die toets, die zoveel moeilijke vragen had en drie uur lang duurden, een goed cijfer behaald. 

- Wij hebben een goed cijfer behaald voor die toets die zoveel moeilijke vragen had en drie uur lang duurden.

De theorie - 5 tips!

4. Zet bijzinnen die een voorwaarde aangeven, bij het zinsdeel waar ze bij horen.

- Als de operatie voorspoedig verloopt, verwachten de artsen, dat de burgervader op Koningsdag geheel hersteld is.

- De artsen verwachten, dat de burgervader op Koningsdag geheel hersteld is, als de operatie voorspoedig verloopt.

De theorie - 5 tips!

5. Splits scheidbare werkwoorden niet als dat niet nodig is.

- De kinderen hadden beloofd af te zullen gaan wassen na het buitenspelen.

- De  kinderen hadden beloofd te zullen gaan afwassen na het buitenspelen.

1. Zet geen lange bijvoeglijke bepaling voor een zelfstandig naamwoord.
   
2. Zet het onderwerp en het gezegde zo dicht mogelijk bij elkaar. Gebruik in lange zinnen dus liever maar en want dan omdat en hoewel, want na want en maar staan onderwerp en persoonsvorm naast elkaar.
   
3. Zet de andere werkwoorden van het gezegde dicht bij de persoonsvorm.
   
4. Zet bijzinnen die een voorwaarde aangeven, bij het zinsdeel waar ze bij horen.
   
5. Splits scheidbare werkwoorden niet als dat niet nodig is.

De theorie - 5 tips! (p.242)

Duo-opdracht

Kies 3 tips uit. Maak per tip een zinnenpaar waarvan één zin laat zin hoe het wel moet en één zin hoe het niet moet. Wissel de volgorde af.

1. Zet geen lange bijvoeglijke bepaling voor een zelfstandig naamwoord.
   
2. Zet het onderwerp en het gezegde zo dicht mogelijk bij elkaar. Gebruik in lange zinnen dus liever maar en want dan omdat en hoewel, want na want en maar staan onderwerp en persoonsvorm naast elkaar.
   
3. Zet de andere werkwoorden van het gezegde dicht bij de persoonsvorm.
   
4. Zet bijzinnen die een voorwaarde aangeven, bij het zinsdeel waar ze bij horen.
   
5. Splits scheidbare werkwoorden niet als dat niet nodig is.

De theorie - 5 tips!

Duo-opdracht

Werk samen met een ander tweetal en wissel jullie zinnen uit. Kies van elkaars zinnenparen de zinnen uit die aangeven hoe het wel moet.

§6 Variëren in zinslengte

Je maakt een tekst aantrekkelijk door variatie in woordkeus en zinsopbouw. Daarnaast speelt de zinslengte een rol. Te veel korte zinnen maken een tekst saai, dus je moet ook variëren in de lengte van de zinnen.

Dat kun je onder andere doen door enkelvoudige en samengestelde zinnen af te wisselen. 

Let op: Maak de zinnen niet te lang. Dan kan ...

- de lezer jouw boodschap makkelijker begrijpen.

- je fouten in de zinsbouw voorkomen.

Tekst 1 - Roos vliegt weg

Roos zweeft een rondje door de kamer.

Ze straalt van geluk.

Vliegen is heerlijk!

Dan gaat Roos naar het raam.

Ze duwt het zachtjes open.

Ze strekt haar armen en zweeft naar buiten.

De nacht in!

Roos vliegt hoog boven de bomen en de huizen.

Boven haar zijn de sterren.

Haar nachthemd fladdert in de wind.

Het is ijzig koud buiten.

Maar Roos merkt het niet eens.

Zo blij is ze!

1. Voor welke leeftijd ongeveer zou deze tekst geschreven zijn?

2. Aan welke kenmerken zie je dat? Noem er ten minste drie.

3. Hoeveel samengestelde zinnen zijn er? Noteer ook het eerste en het laatste woord.

Zelf oefenen

Cursus 6 Formuleren §5 en §6

Wat: Opdracht 2p. 243 en maak opdracht 2 p. 244

Hoe:  Individueel

Hulp: Theorie uit je boek, docent.

Tijd: 10 min.

Uitkomst: Geoefend woorden bij elkaar zetten die bij elkaar horen en met variëren in zinslengte.

Klaar?

Lezen in je leesboek

of huiswerk

Leerdoelen

Ik weet/kan...

• zinnen zo formuleren dat woorden die bij elkaar horen bij elkaar staan.
• variëren in zinslengte om mijn tekst aantrekkelijker te maken

Fijne dag!

Ruim rustig je spullen op en blijf zitten tot de bel gaat