Intoxicatie

• Doktersassistente
• MBO
• Studiejaar 1

Wat gaan we doen vandaag?

Theorie intoxicatie

Casussen oefenen

Huiswerk bespreken

Aan het eind van de les 

• Kan de student urgenties bepalen m.b.t. intoxicaties
• Kan de student een passend advies geven m.b.t. intoxicaties
• Kan de student een intoxicatie herkennen

Welke verschillende vormen
van intoxicatie/vergiftigingen
weet je?

Intoxicatie/vergiftiging

Vergiftigingen kunnen per ongeluk of met opzet gebeuren. Meestal weet de patiënt of iemand uit de directe omgeving wel wat er gebeurd is. Soms ontstaan bij iemand plotseling klachten van misselijkheid, braken, buikpijn, duizeligheid, kortademigheid of zelfs bewusteloosheid, stuipen en verwardheid, zonder enige verklaring. In dat geval moet ook aan een vergiftiging gedacht worden.

Giftige stoffen, zoals huishoudelijke middelen (schoonmaakmiddelen, bleekwater, terpentine, benzine), geneesmiddelen, drugs, chemicaliën en bestrijdingsmiddelen, kunnen ingeslikt worden. Ook kunnen giftige stoffen worden ingeademd, zoals gassen, dampen of drugs, of via huid, ogen of injectie (drugs) in het lichaam komen.

Is het ernstig?

Deze vraag kan zonder meer met ‘ja’ beantwoord worden. Sommige stoffen brengen (blijvende) schade toe aan het lichaam. En als iemand, bewust of onbewust, stoffen binnenkrijgt die daar niet voor bedoeld zijn, ook al brengen ze niet veel schade aan, is dat ook een alarmerend teken. Er moeten dan maatregelen worden getroffen om te voorkomen dat het nog een keer kan gebeuren.

Wat te doen?

Elke huisartsenpraktijk dient een gifwijzer te hebben.

Als assistent bel je het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC)

030-274 88 88, www.vergiftigingen.info 

Het NVIC wil van je weten!

• leeftijd van de patiënt;
  
• lichaamsgewicht van de patiënt;
  
• naam van de stof;
  
• hoeveel van de stof is ingenomen;
  
• wanneer de stof is ingenomen;
  
• of de patiënt bewusteloos is of andere verschijnselen heeft;
  
• wat er al is gedaan (drinken, braken, Norit).

Onschadelijk

Schadelijk

viltstift

kleikorrels

(plant)

gum

schoensmeer

kaarsen

behanglijm

bodycreme

benzine

chemicaliën

koolmonoxide

alcohol/drugs

paracetamol

bleek

Vergiftiging door:

• Blootstelling aan giftige stoffen

• Etsing van het oog met logen, zuren of kalk (alkalische calciumzouten)

• Psychose

• Vergiftigingen via de longen

Veelvoorkomende vergiftigingen bij kinderen

• bv. wc reiniger, chemicaliën etc.

• bv. gootsteenontstopper

• door alcohol of drugs

• koolmonoxide, chloor, zwaveldioxide

• Aardoliedistillaten – benzine, terpentine, lampenolie
  
• Paracetamol
  
• Staaltabletten
  
• Tabak, nicotine(kauwgom)

Alcohol en drugs overdosis

• Alcohol ontwenningsverschijnselen

ontremmingdesoriëntatie en hallucinaties met trillen en zweten. Levensgevaarlijk als er ernstige ademhalingsproblemen ontstaan en bloeddruk en temperatuur stijgen.

• alcohol 

ademhalingsdepressie, coma

• Cannabis – hasj, marihuana, hennep, weed

stoornis van het korte termijngeheugen, angst en paniek, hallucinaties, psychose, delier. Bij hoge dosis is coma mogelijk.
Cocaïne
motorische onrust, delier en psychose. Later bewustzijnsdaling, coma en ademhalingsproblemen. Er is kans op een hartinfarct, herseninfarct en convulsies

• GHB

coma, waardoor soms aspiratie.

• Heroïne, methadon

opwinding en verwardheid, overgaand in daling van bewustzijn, coma en ademhalingsdepressie. Ook ondiepe ademhaling, trage polsfrequentie, pupilvernauwing en temperatuurdaling zijn mogelijk.

• XTC (ecstasy)

lijkt bij overdosis op cocaïne-intoxicatie. Tevens treden concentratie- en coördinatiestoornissen op. Tijdens grote inspanning kan levensgevaarlijke hyperthermie ontstaan. Let op combinatie met alcohol.

U1

Overdosis mogelijk toxische (genees)middelen en korter dan 60 minuten na inname

Inname etsende stof en

Blootstelling aan gevaarlijke stoffen

Inhalatie gevaarlijke stoffen

Landbouwgif

Pijn thorax en cocaïnegebruik

U2

Inname etsende stof

Overdosis mogelijk toxische (genees)middelen langer dan 60 minuten na inname

Alcohol of drugs gebruikt en apathisch ( niet 'Alert')

Alcohol of drugs gebruikt en pijn thorax

Alcohol of drugs gebruikt en hartkloppingen

Blootstelling aan potentieel gevaarlijke stof

Kind aanwezig

U3

Inname aardoliedistillaten/ zeep

Adviezen U1, U2, U3

Inhalatietrauma

Denk aan de veiligheid van de beller. Zet in verband met de eigen veiligheid eerst ramen en deuren open. Breng patiënt naar een veilige plaats. Doof vlammen door patiënt in een niet-synthetische deken te wikkelen. Controleer de ademhaling; begin zo nodig met mond-op-mondbeademing. Is de verbranding uitgebreid: houd rekening met shock. Als het slachtoffer bewusteloos is, maar wel ademt: stabiele zijligging.

Instabiel algemeen

Zie adviezen ABCDE. Vraag na: kan beller eventueel reanimeren, is er een automatische defibrillator (AED) aanwezig?

Vergiftiging, urgent

Neem de verpakking of de giftige plant mee naar de arts. Spoel de huid of de ogen langdurig met water, als deze met giftige stoffen in aanraking is/ zijn geweest. Ogen daarbij openhouden. Verwijder besmette kleding, tenzij deze vastgeplakt zit aan de huid. 

Haal iemand die zich in een ruimte bevindt waar giftige gassen of dampen zijn, daar zo snel mogelijk uit. Als het slachtoffer bewusteloos is en wel ademt: stabiele zijligging.

Intoxicatie alcohol/ drugs, urgent

Als het slachtoffer bewusteloos is en wel ademt: stabiele zijligging.

Overdosis

Verzamel alle medicijnen en (lege) medicijnenverpakkingen; houd deze buiten bereik van de patiënt. Houd de patiënt wakker.

Blootstelling aan potentieel gevaarlijke stof in U2 = contact Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) en terugbellen: 030-274 88 88, www.vergiftigingen.info

Advies U5

Vergiftiging, ongevaarlijk

 

Bij twijfel altijd het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) bellen: 030-274 88 88, www.vergiftigingen.info. Enkele voorbeelden van producten in en rond het huis die ongevaarlijk zijn en hooguit leiden tot misselijkheid, braken en buikpijn (behandeling is niet nodig):

Lezen NHG triage wijzer: Diabetes