Taal: redekundig ontleden (groep 7)

• Taal
• Basisschool
• Groep 7

Taal: zinnen ontleden 

In deze les oefen je het vinden van: 

• De persoonsvorm/gezegde
• Het onderwerp
• Het lijdend voorwerp

(geschikt vanaf groep 6)

Benoem het lesdoel:

- Lesdoel: In dezeles  oefen je het vinden van de persoonsvorm, gezegde en het lijdend voorwerp in een zin

Korte terugblik op (volgende 3 slides):

- hoe vind je de persoonsvorm/gezegde?

- hoe vind je het onderwerp?

- wat is het lijdend voorwerp en hoe vind het lv in een zin?

Laat de leerlingen dit toepassen op de voorbeeldzin.

Na de korte terugblik gaan de leerlingen de sleepvragen maken om zinsontleding te oefenen. 

Sleep de blauwe hokjes naar de rode hokjes. 

De persoonsvorm / gezegde

(alle) werkoord(en) in een zin

Hoe vind je de persoonvorm:

- Zet de zin in een andere tijd -> de pv verandert 

- maak de zin vragend -> de pv komt vooraan de zin te staan

- Zet de zin om van enkelvoud naar meervoud of andersom-> de pv verandert

Voorbeeldzin: Op mijn verjaardag krijg ik veel cadeautjes. 

Wat zouden de leerlingen doen om het gezegde te vinden in de voorbeeldzin?

Het onderwerp

wie of wat iets doet of wie of wat iets is

1. Zoek eerst de persoonsvorm.

2. Stel dan de vraag: wie of wat + persoonsvorm?

3. Het antwoord op deze vraag is het onderwerp.

Voorbeeldzin: Op mijn verjaardag krijg ik veel cadeautjes. 

Welke vraag zouden de leerlingen nu stellen om het onderwerp te vinden in de voorbeeldzin?

Het lijdend voorwerp

Iets/iemand waar wat meegedaan wordt

1. vind het gezegde

2. vind het onderwerp

3. wie/wat + gezegde + ow?

Voorbeeldzin: Op mijn verjaardag krijg ik veel cadeautjes. 

Welke vraag stellen de leerlingen nu om het lijdend voorwerp te vinden in de zin?

1. De groenteboer heeft de lekkerste appels en peren.

De groenteboer

de lekkerste appels en peren

heeft

gez

ow

lv

De leerlingen slepen de zinsdelen (gezegde, ow en lv) naar de juiste woorden.

De blauwe hokjes worden dus naar de rode hokjes geslepen. 

2. Britt stuurde een lange mail aan haar penvriendin. 

Britt

stuurde

een lange mail aan haar penvriendin

gez

ow

lv

3. Waar heb jij je fiets gekocht?

je fiets

jij

heb gekocht

gez

ow

lv

4. Al zijn hele leven bestuurt de piloot grote vliegtuigen.

bestuurt

grote vliegtuigen

de piloot

gez

ow

lv

5. De juffrouw deelt nieuwe pennen uit. 

De juffrouw

deelt uit

nieuwe pennen

gez

ow

lv

6. Heeft Jolijn vorige week nieuwe schoenen gekregen?

Heeft gekregen

nieuwe schoenen

Jolijn

gez

ow

lv

7. De twee beste vriendinnen dragen elke dag een vriendschapsarmbandje.

een vriendschapsarmbandje

De twee beste vriendinnen

dragen

gez

ow

lv

8. In de zomervakantie krijgen wij een zwembad in de tuin.

wij

krijgen

een zwembad

gez

ow

lv

9. Het skateboard mist helaas een wieltje.

mist

een wieltje

Het skateboard

gez

ow

lv

10. De tuinman besproeide gister de gele bloemen.

De tuinman

de gele bloemen

besproeide

gez

ow

lv

Afsluiting

Hoe ging de opdracht bij jou?

Welke zinsdelen vind jij makkelijk of nog moeilijk om te vinden in een zin?

Evalueer kort met de leerlingen op de gehele opdracht. 

Doe eventueel nog een zin samen wanneer er veel dezelfde fouten zijn gemaakt bij een bepaalde zin.