Hoe veranderen techniek en wetenschap ons mensbeeld? - 6.1 Inleiding & Embodied: belichaamde cognitie

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Hoe veranderen techniek en wetenschap ons mensbeeld?

 6.1 Inleiding & Embodied: belichaamde cognitie

Standpunt 3: wij denken niet alleen met ons brein, maar ook met ons lichaam in een omgeving

Argument 1: ons denken is belichaamd (embodied)

John Coffey

(David Achter de Molen)

Computationele verklaring mogelijk

Echter; dynamische interactie van hemzelf, zijn lichaam en met de omgeving

Connectionisme

Het connectionisme tracht de werking van de fysieke structuren van de hersenen na te bootsen, maar betrekt de rest van het lichaam niet bij hun opvatting van het denken.

(simulatie alleen van functionaliteit)

Is het menselijk denken te reduceren tot wat er in ons brein gebeurt?

4E-cognitie

Vier argumenten

Cognitie is belichaamd (Embodied)

Belang van de omgeving waarin het lichaam is ingebed (Embedded)

Omgeving kan deel uitmaken van de cognitie. Deze is uitgebreid buiten het lichaam (Extended)

Cognitie is altijd door en door lichamelijk en interactief (Enactive)

4E-Cognitie

Embodied - Embedded - Extended - Enactive

Belichaamd - Ingebed - Uitgebreid - Enactief

Het is geen gezamenlijke groep die precies dezelfde ideeën hebben, maar...

... ook geen afgebakende theorieën.

Nog volop in ontwikkeling

6.1 Embodied

Belichaamde cognitie

Even terug naar

computationele benadering

Ons denkvermogen kun je opvatten als het omvormen van input tot output volgens bepaalde regels, die in principe vertaald kunnen worden in lange tabellen van cijfers, bijvoorbeeld over de activiteiten van hersencellen.

Het lichaam is slechts een middel om prikkels op te vangen en via bewegingen dingen in de wereld te manipuleren.

Embodied cognition

De fysieke eigenschappen van het lichaam veroorzaken een specifieke ervaring van zichzelf en de verhouding tot de omgeving.

Bewustzijn en kennis hebben een lichamelijke basis, een sensomotorisch gevoel van een zelf dat aan de reflectie voorafgaan.

Embodied cognitiewetenschap

Denken als een activiteit die plaatsvindt in en via een lichaam.

Benadrukken van het eerstepersoonsperspectief op deze lichamelijke ervaring bij onderzoek naar denken.

Lichaam heeft zintuigen en mogelijkheden om te bewegen die maken dat we de wereld op een bepaalde manier kunnen ontdekken.

Eindterm 9

De kandidaten kunnen de opvattingen van Lakoff & Johnson, Vroon & Draaisma, Swaab, Dreyfus, Clark & Chalmers en O’Regan, Myin & Noë (hierna; Noë)) over de vraag hoe wetenschap en techniek het mensbeeld veranderen uitleggen, vergelijken, toepassen en evalueren.

Daarbij kunnen zij de volgende standpunten betrekken:

• dat taal uitdrukt uit hoe we met ons lichaam in de wereld staan (Lakoff & Johnson);
• dat mensbeelden historisch contingent zijn (Vroon & Draaisma);
• dat mensen hun brein zijn en het brein als een computer is (functionalistisch cognitivisme, Swaab) en de evaluatie hiervan (Dreyfus, connectionisme);
• dat mensen niet alleen met hun brein denken, maar ook met hun lichaam in een omgeving (4E-cognitivisme, Clark & Chalmers en Noë).

Eindterm 12

De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens 4E-vertegenwoordigers, Clark & Chalmers en Noë mensen niet alleen denken met hun brein, maar ook met hun lichaam in een omgeving.

Daarbij kunnen zij betrekken:
• de begrippen ‘embodied’, ‘extended’, ‘embedded’, ‘enactive’, ‘cognitieve extensies’ en ‘sensomotorisch lichaam’;
• een uitleg van de kritiek van 4E-vertegenwoordigers op de functionalistische cognitivisten;
• een uitleg van het argument van 4E-vertegenwoordigers dat denken belichaamd is (embodied);
• een uitleg van het argument van 4E-vertegenwoordigers dat denken is ingebed in de omgeving (embedded);
• een uitleg met tekstfragment 5 van Clark & Chalmers’ argument dat ons denken uitgebreid is buiten ons lichaam (extended);
• een uitleg met tekstfragment 6 van Noë’s argument dat denken een handeling van het bewegende, voelende lichaam in interactie met de omgeving is (enactive).

Embodied cognition

De fysieke eigenschappen van het lichaam veroorzaken een specifieke ervaring van zichzelf en de verhouding tot de omgeving. Bewustzijn en kennis hebben daarmee een lichamelijke basis, en wel in een sensomotorisch gevoel van 'zelf' dat aan de reflectie vooraf gaat.

--

Sensomotorisch

Koppeling tussen de zintuigen en het vermogen om te bewegen.