Hoofdstuk 6, les 5

• Economics
• Secondary Education

Huiswerk

Doornemen paragraaf 6.4

Maken de opdrachten van deze paragraaf

Zijn er vragen over het huiswerk?

1a. Bedrijven huren graag jongeren in: 

• ze zijn goedkoper
• ze zijn flexibeler
• je kunt ze nog een hoop leren
• etc

1b. In een crisis vaak als eerste de dupe

Omdat jongeren veelal niet in vaste dienst werken kunnen zij gemakkelijk ontslagen worden.

2. Situatie arbeidsmarkt jongeren 2013:

Het aanbod van arbeiders was groter dan de vraag. Antwoord B

3. Voorbeelden aanbod van arbeid

B: Gerard werkt bij Philips

E: Jose zoekt werk als verpleegkundige

4. Vul aan:

Bij het aanbod van werk hoort iedereen met betaald werk

+

werklozen die betaald werk zoeken

5. Vraag naar arbeid:

B: Gerard werkt bij Philips

C: Philips zoekt productiemedewerkers

D: In de supermarkt hangt een vacature

6. Veel vacatures zijn er:

Als de vraag naar arbied groter is dan het aanbod (A),

bedrijven vragen veel arbeid, maar er is niet voldoende aanbod.

7. Er is geen evenwichtsprijs van arbeid:

De arbeidsmarkt is een markt met monopolistische concurrentie. 

Arbeid is een heterogeen product, er is dus geen 1 prijs!

8. Voordelen CAO werknemer

• Je hoeft zelf niet te onderhandelen.
• Je verdient evenveel als een ander in een vergelijkbare situatie

9. Juist zijn

B   Werknemers onderhandelen niet zelf over 

      een cao, dat doen de vakbonden.

C   De belangen van werkgevers en       

       werknemers zijn vaak heel verschillend.

10a. Economie ging slecht

De onderhandelingen over de cao gingen moeizaam. 

De loonstijgingen in de cao waren laag. 

Dat zijn aanwijzingen dat de werknemers zwak staan, dat er een hoge werkloosheid is.

10b. Groei zzp-ers slecht ...

Als werknemers te hoge eisen stellen, laten werkgevers meer werk uitvoeren door zzp'ers. Werkgevers hebben een alternatief. 

Of zzp'ers zijn geen lid van de vakbond, omdat zij geen werknemer zijn.

Maar zzp'ers behoren wel tot het aanbod van arbeid.

11. Aanbodoverschot arbeidsmarkt:

In situatie 1.

Op de hoogte van het loon is het aanbod van arbeid groter dan de vraag.

12a. Polen werken goedkoper

Ze maken minder kosten.

Ze hoeven ook minder te verdienen omdat de koopkracht van de euro in Polen hoger is.

12b. Voordelen Poolse arbeidskrachten

• klanten kunnen klussen goedkoper laten uitvoeren.
• ze zijn bereid meer uren op een dag te werken.
• Nederlandse bedrijven worden ook gedwongen goedkoper te werken.
• zorgt dus voor scherpere tarieven.

12c. Nadelen Poolse arbeidskrachten

• Nederlandse werknemers worden werkloos
• Uitkeringen gaan dus omhoog
• De kwaliteit is soms lager
• Taalproblemen

13. Eerst oorzaak:

Lonen kunnen niet vrij dalen en stijgen omdat veel lonen vast liggen in een cao. 

De meeste lonen kunnen daardoor op korte termijn niet veranderen onder invloed van vraag en aanbod.

14. Lonen dalen in een tijd met hoge werkloosheid

In een tijd met hoge werkloosheid staan de bedrijven sterk. 

Als de ene persoon niet voor een laag loon wil werken, kan het bedrijf een ander persoon vinden die dat wel wil.

Er zijn immers veel werklozen. 

Economisch gezegd: er is een groot aanbod van arbeid ten opzichte van een kleine vraag.

15a. Voordeel minimumloon

Werknemers met weinig scholing worden niet uitgebuit.

15b. Nadeel minimumloon

Mensen met weinig opleiding zijn relatief duur voor de werkgever.

De kans op werkloosheid onder mensen met weinig scholing is groter.

16. Gemiddeld brutoloon

Is hoger dan het minimumloon van volwassenen.

Bij 23-jarigen is het minimumloon per dag 57,65/0,85 = € 67,82 per dag. 

Dit is per uur € 8,48

17a. Vraag naar arbeid daalde tov aanbod

De stijging van de cao-lonen daalde. 

De werknemers stonden dus zwakker in de cao-onderhandelingen. 

Dat is het geval bij een stijgend aanbod (een stijgende werkloosheid).

17b. Bron 6

Vier van de vijf landen met de laagste werkloosheid hebben een minimumloon, dus minimumloonafschaffen zorgt niet voor minder werkloosheid!

17c. Mening Merkel

Zonder minimumloon zijn (ongeschoolde) werknemers goedkoper en worden ze eerder aangenomen. 

Bovendien: dat vier van de vijf landen met een lage werkloosheid hebben, zegt niet veel. Er kunnen andere factoren een rol spelen. Misschien hadden ze zonder minimumloon een nog lagere werkloosheid.

17d. 

Bron 5: vanaf 2010 daalde de koopkracht van cao-lonen

Bron 6: volgens Merkel veroorzaakt het minimumloon 

                 werkloosheid

Bron 7: in 2013 is de vraag naar arbeid in Nederland kleiner dan 

                het aanbod van arbeid