Samenvatting lessen 4h Kua massacultuur P 3

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Samenvatting lessen 4h Kua massacultuur P 3

Voor voorbeelden (kunstwerken), bekijk de lessen

Bord

Ben je klaar om te beginnen?

Telefoon & oortjes weg

Jas uit

Tas van tafel

Laptop --> log in Lesson Up

P3: Massacultuur

Onderwerpen voor de toets P3

Geschiedenis en cultuur van de massa

Kenmerken postmodernisme

Beeldende kunst

Musical

Videoclips

Niet: Hele specifieke vragen over theater/dans/muziek/film

Wel mogelijk: algemene vragen bij een bron van theater/dans/muziek/film, met de kennis van de onderwerpen hierboven.

Tips volgende toets:

1. Lees goed de vraag. Wat wordt er gevraagd? Begrijp je alle woorden?

2. Geef antwoord in volledige zinnen. 

3. Check of jouw antwoord een kop-romp-staart heeft.

4. Geef je echt antwoord op de vraag?

5. Leer de analysebegrippen uit je hoofd!           Dans: ruimte-tijd-kracht. 

6. Oefen met kunstwerken analyseren

Maak aantekeningen! Stel vragen in de les! Maak huiswerk!

Uit je hoofd leren

10; Uit je hoofd leren

Kenmerken massacultuur 1950-nu

• Laagdrempelig amusement (makkelijk te begrijpen, geen voorkennis vereist) > Herkenning/identificatie.

•  Massale consumptie (het trekt een groot en breed publiek) > Cultuurindustrie met als doel geld verdienen.

• Massamedia (gedrukte pers, radio, tv, film, internet) spelen een belangrijke rol in de massale verspreiding/reclame. > Reproduceren.

Context Massacultuur

• Na WO2
  
• Groeiende welvaart
  
• Consumptiemaatschappij (start in VS komt naar Europa toe)
  
• Amerika als centrum van de wereld
  
• Massamedia
  
• Kerkelijke invloed verliest aan macht (ontzuiling in Nederland)
  
• Individualisme
  
• Vrije tijd
  
• Entertainment
  
• Grote immigratiegolven brengen eigen cultuur mee
  

Invloed op kunst in massacultuur 1950-nu

• Periode na 1950
  
• Einde van de grote verhalen. Er is niet 1 waarheid of verhaal.
• Opkomst massacultuur (vermaak)
  
• Vermenging hoge en lage kunst
  
• Postmodernisme: alles mag en kan (stijlen vermengen, verwijzen naar eerdere kunstuitingen etc.) --> zie rijtje kenmerken!
• Succes gemeten aan bezoekersaantallen (relatie met sterren en idolen)
  
• Culturele uitingen van subculturen zijn interessant voor producenten.
  
• Westerse cultuur wordt niet meer als superieur gezien
  
• Cultuur van de mainstream serieus onderwerp voor onderzoek.
  

nieuwe kunst van Massacultuur:

 Pop-Art

 Popmuziek

 Videoclips

 Streetdance

 Soaps, Tv-series, reclame

 Hollywoodblockbusters

 Musicals

 Stripverhalen

 Modeshows

 Mega-tentoonstellingen

Massacultuur, pop-art en postmodernisme

Massacultuur: dit is de tijdsperiode vanaf 1950, nu nog steeds. Kunst van de massacultuur geeft de smaak van de massa aan.

Pop-art: beeldende kunst over consumptiemaatschappij, vooral in jaren '50-'70.

Postmodernisme: (betekent na-modernisme): kunst die een reactie is op het modernisme. Het tegenovergestelde van het modernisme. Beeldend, muziek, dans, film, architectuur, theater: in alle kunstdisciplines komt het postmodernisme voor. Deze kunst is tijdens de periode massacultuur.

!! Niet alle postmoderne kunst is gericht op de massa!!!  Sommige kunstwerken worden bijvoorbeeld gemaakt voor een specifieke groep, zijn niet voor iedereen te beleven of hebben meer  voorkennis nodig om het te begrijpen.

Postmodern

Let op:

Een kunstwerk hoeft niet alle postmoderne kenmerken  te hebben.

pragmatisme: focus op het nut van de bruikbaarheid. 

parodie: spot drijven op een kunstzinnige manier

ornament: versiering 

Eerste Pop-Art kunstwerk in Engeland.

Richard Hamilton - 'Just What Is It That Makes Today’s Homes So Different So Appealing?'
1956, collage, Londen, Engeland.

Eerste Pop-art kunstwerk

De objecten in deze collage komen stuk voor stuk voort uit populaire massamedia (reclames, strips, magazines) en karakteriseren het nieuwe moderne leven van die tijd.

De nieuwe populaire kunst moest volgens Hamilton voldoen aan een aantal eisen: het moest massaal kunnen worden geproduceerd, vergankelijk, vervangbaar, goedkoop, aansluiten bij het grote publiek, gericht zijn op de jeugd, geestig, sexy, publiciteitsgericht, glamoureus en ‘big business’.

MASSACULTUUR EN ENTERTAINMENT

• Videoclip
• Megasterren: Michael Jackson
  
• Macht en invloed van megasterren
  

VIDEOCLIP

-Meestal speelt de artiest de hoofdrol.

-Het montagetempo ligt hoog en volgt de muziek.

 -De regisseurs zijn vernieuwend en gebruiken vaak geavanceerde film

  technieken.

 -Verbeelding van het verhaal met muziek, dans en beeld

 -Er wordt veel gebruik gemaakt van verwijzingen naar bestaande beelden (=postmodern)

 -verleidelijke vormgeving

-Manier om muziek en de artiest onder de aandacht te brengen (soort reclame)

-Imago van de artiest neerzetten

Sterren & stereotypes:

verkoopt goed aan de massa

VIDEOCLIP

-Meestal speelt de artiest de hoofdrol.

-Het montagetempo ligt hoog en volgt de muziek.

 -De regisseurs zijn vernieuwend en gebruiken vaak geavanceerde film

  technieken.

 -Verbeelding van het verhaal met muziek, dans en beeld

 -Er wordt veel gebruik gemaakt van verwijzingen naar bestaande beelden (=postmodern)

 -verleidelijke vormgeving

-Manier om muziek en de artiest onder de aandacht te brengen (soort reclame)

-Imago van de artiest neerzetten

Kenmerken van een VIDEOCLIP:

-Meestal speelt de artiest de hoofdrol.

-Het montagetempo ligt hoog en volgt de muziek.

 -Verbeelding van het verhaal met muziek, dans en beeld

 -Er wordt veel gebruik gemaakt van verwijzingen naar bestaande beelden (=postmodern)

 -verleidelijke vormgeving (een beetje zoals reclame)

-Manier om muziek en de artiest onder de aandacht te brengen (soort reclame)

-Imago van de artiest neerzetten.

-Een videoclip duurt kort, net zolang als het liedje

-weinig tot geen stiltes

De kunstenaar als ondernemer

• Veel geld verdienen door te denken: wat wil de massa?
• Exclusieve sfeer creëren zodat rijke mensen willen kopen/investeren.
• Massamedia (dus ook social media) gebruiken als promotie.
• Proberen om uniek te zijn.

Hoge kunst	Lage kunst
De elite	het volk
exclusief	populair
Serieus	oppervlakkig
Ingewikkeld	snel te begrijpen

De grenzen gaan vervagen. 

Mixen, verwijzen, wisselen.

Grenzen tussen hoge en lage kunst vervagen:

1  Vercommercialisering van de kunsten

2  Musea gebruiken marketing om een massapubliek te trekken. 

Niet meer alleen focus op 'hoge kunsten'

Keith Haring verkocht (op aanraden Andy Warhol) in zijn Pop-shop T-shirts, buttons, posters en andere producten met tekeningen van hemzelf.

3  Beeldmerken uit de populaire cultuur verheven tot hoge kunst

4  Nieuwe disciplines geïntroduceerd die afkomstig zijn uit populaire cultuur

'60

'70

'80

'90

'00

'10

film/musical

Musical 1978

Gaat over jaren '50

jongerencultuur

Verwijzingen

Populaire muziek

Disneyfilms zijn getekende musicals = multidisciplinair.

• Publiek is breed (kind en volwassene), dus gericht op de massa.
• Liedjes die in je hoofd blijven zitten: "catchy".
• Veel stereotypering, net als in sprookjes: herkenbaarheid. 
• Wereldberoemde muzikanten/sterren werken eraan mee
• High art (klassieke muziek/componisten, oude sprookjes) en low art (tekenfilm, musical).
• Te zien en te koop: bioscoop-->videobanden-->dvd-->online streaming

Postmodernisme

• Vermenging hoge en lage kunst
  
• Vermenging van stijlen
  
• Citeren naar andere kunstwerken
  
• Bewuste kitsch
  
• “Anything goes..” Alles kan en mag!
  

Postmodernisme

• Van “less is more” naar: “less is a bore”
• Kunst wordt weer figuratief dus herkenbaar, met versiering.

subculturen

https://www.youtube.com/watch?v=7r3mRDDRFrM

Subcultuur betekenis

Subcultuur = onderdeel van algemene cultuur, maar met duidelijke kenmerken die een subcultuur anders maken dan algemene cultuur (= mainstream) eromheen. ​

Ontstaat vaak vanuit verzet tegen heersende cultuur; zijn vaak jongeren en hun cultuur: bv met luisteren naar rock-n-roll en The Beatles in jaren 50/60: culturele revolutie​

​Aantal subculturen nemen toe in tweede helft in 20e eeuw 

Subcultuur, jeugdcultuur

Een jeugdcultuur is aantrekkelijk voor de massa (vooral tieners), terwijl subculturen uit kleinere groepen bestaan die afwijken van de breed gedragen jongerencultuur. 

Maar zodra iets mainstream wordt, komt de volgende/andere subcultuur.

https://npokennis.nl/longread/7974/van-nozems-tot-hipsters-is-de-jeugdcultuur-dood

Multi- of intercultureel

Postmodern: Meerdere waarheden en perspectieven

Immigranten brengen eigen cultuur mee.

Fusion = vermenging van culturele uitingen.

Westerse kunstenaars verwerken elementen uit andere culturen in hun werk.

Intercultureel

Westerse kunstenaars halen inspiratie uit niet-westerse kunst.

 

Butoh- Madonna gebruikt deze Japanse dansstijl in een van haar videoclips

Intercultureel

• Cultuurrelativisme
  
• Kunstenaars vermengen westerse met niet-westerse kunst
• Niet-westerse kunstenaars worden gewaardeerd